Ο Δεκαπενταύγουστος του 3766 θα κάνει ωραίο τριήμερο αφού είναι Παρασκευή. Και επειδή η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει, μπορούμε να υποθέσουμε ότι εκείνες τις μέρες τα νησιά θα σφύζουν από κόσμο, ενώ τα τοπικά πανηγύρια θα γιορτάζουν την προνομιακή σχέση που διατηρεί αυτός ο τόπος με τη Μεγαλόχαρη.
Βέβαια με την κλιματική αλλαγή δεν μπορείς ποτέ να είσαι σίγουρος και ίσως ο Αύγουστος του 3766 να είναι τόσο ζεστός, που κανένας δεν θα τολμάει να βγάλει το κεφάλι έξω από τους θόλους των πόλεων και τους υποθαλάσσιους οικισμούς των νησιών. Αλλά ας πούμε ότι οι παραδόσεις θα τηρηθούν. Οι Ελληνες θα γιορτάζουν προσφέροντας συνθετικά σουβλάκια στους τουρίστες και δωρεάν γεμίσματα στις μπαταρίες σώματος. Τότε κάποιος θα προσέξει ότι έχουν χρόνια να φανούν Γιαπωνέζοι. Λογικό. Στις 15 Αυγούστου του 3766 θα υπάρχουν στον πλανήτη μόνο δύο Γιαπωνέζοι. Την επομένη ο ένας θα πεθάνει. Λέτε ο τελευταίος Γιαπωνέζος να έρθει να κάνει Δεκαπενταύγουστο στην Ελλάδα;
Η ημερομηνία δεν είναι αυθαίρετη. Λαμπρά γιαπωνέζικα μυαλά, με καλώδια στο αίμα, που τραγουδούσε ο Πανούσης, κάθισαν και υπολόγισαν τη δημογραφική εξέλιξη του έθνους τους. Αν συνεχίσουν έτσι, στις 16 Αυγούστου 3766, ο τελευταίος Γιαπωνέζος ενδέχεται να σκεφτεί σοβαρά τι μπορεί να κάνει με εκείνα τα σπαθιά που έβλεπε στο μουσείο.
Η Ιαπωνία είναι μία εύρωστη χώρα. Δεν έχει μνημόνια, διαφθορά και επίορκους πολιτικούς. Το ποσοστό ανεργίας είναι σταθερά κάτω από 3%. Επίσης έχει το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής στον πλανήτη αν και οι άνθρωποι δεν έχουν ακούσει ποτέ για μεσογειακή διατροφή – τρώνε κάτι πράγματα που μυρίζουν περίεργα. Τα μισά από τα παιδιά που γεννιούνται σήμερα στην Ιαπωνία θα ζουν και μετά από έναν αιώνα. Ομως οι θάνατοι είναι σταθερά κατά 400.000 περισσότεροι από τις γεννήσεις. Ενας στους τρεις Γιαπωνέζους είναι άνω των 65 ετών. Ηλικιωμένοι διαπράττουν εγκλήματα προκειμένου να πάνε στη φυλακή για να έχουν συντροφιά και φροντίδα. Ο έρωτας έχει κάψει τα φτερά του. Παιδικοί φίλοι παντρεύονται, μη έχοντας άλλη επιλογή. Και δεν κάνουν παιδιά.
Αν, λοιπόν, άκουγε ένας Γιαπωνέζος τη συζήτηση στη Βουλή για το δημογραφικό, μάλλον θα ήθελε να παρέμβει χαμογελώντας και να εξηγήσει στους βουλευτές ότι τα λεφτά δεν φέρνουν την ευτυχία, ούτε τα παιδιά. Ασφαλώς και το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας έχει να κάνει με την κρίση και τα οικονομικά της. Ναι, το 2050 θα είμαστε μία χώρα γερόντων, με άδεια σχολεία, άδεια πάρκα και χωρίς πρόβλημα πάρκινγκ. Ομως και η Γερμανία προς τα εκεί βαδίζει, έχοντας το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό ηλικιωμένων μετά την Ιαπωνία. Και η Γερμανία δεν έχει μνημόνια. Επιβάλλει μνημόνια. Είχε όμως και την πρόνοια να πάρει ένα εκατομμύριο πρόσφυγες με σκοπό την ενίσχυση των δημογραφικών της. Δεν έχει σημασία τι χρώμα θα έχει αυτός που θα ψήνει λουκάνικα σε δύο αιώνες από σήμερα. Σημασία έχει να ψήνονται τα λουκάνικα.
Σήμερα τα περισσότερα έθνη προσεγγίζουν τα δημογραφικά τους με μία, ας πούμε, σοβινιστική ματιά. Και αυτό είναι λογικό. Τα έθνη είναι ζωντανοί οργανισμοί και έχουν το ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Ομως η μηχανική της δημογραφικής εξέλιξης είναι σε βάθος χρόνου μη αντιστρέψιμη. Αυτό θα το επιβεβαιώσουμε αν κοιτάξουμε προς το παρελθόν, αναζητώντας τα ίχνη χαμένων λαών. Ενδεχομένως δε, η συζήτηση που κάνουμε τώρα να έχει μόνο λαογραφική προβολή σε ένα μέλλον υπερεθνικών σχημάτων.
Είμαστε λίγοι και βρισκόμαστε στην αναπτυγμένη πλευρά του κόσμου. Ακόμα και αν είχαμε πολλά χρήματα, δεν θα κάναμε παιδιά. Θα φροντίζαμε να τα ξοδέψουμε όσο πιο απολαυστικά μπορούμε. Είναι μαθηματικά βέβαιο ότι το μέλλον δεν μας περιλαμβάνει. Ο κόσμος του μέλλοντος θα κυριαρχηθεί από Νιγηριανούς, Ινδούς, Κινέζους, Μεξικανούς, με Ρώσους και Αμερικανούς να αγωνιούν. Αν οι Ευρωπαίοι καταφέρουμε και συγκροτήσουμε ένα καινούργιο έθνος με πολιτισμικούς θύλακες του παλιού κόσμου, θα έχουμε φτιάξει και μία κιβωτό για τις γλώσσες και τις εθνικές μνήμες.
Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι οφείλουμε να μείνουμε άπραγοι, βλέποντας τον χρόνο να μας θερίζει σαν στάχυα. Η ενσωμάτωση μεταναστών δείχνει, αυτή τη στιγμή, η πιο άμεση και εφικτή λύση. Τα υπόλοιπα θα τα αναλάβει ο ελληνισμός. Αν μπορούσατε να συζητήσετε με μακρινούς προγόνους σας, θα σας το επιβεβαίωναν, ίσως και σε γλώσσα που δεν θα καταλαβαίνατε.