«Τι στο καλό έκαναν πια σε αυτή την εκδρομή; Από τους 24 συνταξιδιώτες του 66χρονου, είναι δυνατόν να κόλλησαν οι 22;». «Κοινώνησαν ή είχαν αρχίσει τίποτε άλλα… παιχνίδια;». «Μήπως απλώς δεν κοινώνησαν και κόλλησαν, επειδή ήταν ντεμέκ χριστιανοί;».
Στη διαδικτυακή πυρά ρίχνονται πλέον ένα ένα τα αυξανόμενα εγχώρια κρούσματα του κορονοϊού. «Η άλλη, κοτζάμ τραπεζικό στέλεχος, γύρισε από το Μιλάνο, όπου είχε σύρει και το παιδί της, και πήγε στο σχολείο και όπου αλλού μπορείς να φανταστείς, χωρίς καμιά προφύλαξη; Πόση αίσθηση παντοδυναμίας πια! Υστερα άφησε το παιδί να πάει “καπάκι” στο Λονδίνο με 100 άλλα παιδιά του Κολλεγίου. Δεν έπρεπε, βλέπεις, να χάσει την εκπαιδευτική εκδρομή, όπου τους κάνουν περιήγηση στα κυριλέ αγγλικά πανεπιστήμια. Και ας μας “φουρφουλιάσουν” όλους εμάς μετά!». «Χα χα χα! Ο ιός φορούσε Prada!».
Δεν αρκούμεθα πλέον στον φόβο και την καλπάζουσα υποχονδρία (ενδεικτικό το χιουμοριστικό βίντεο που κυκλοφόρησε με γυναίκα που φτερνίζεται σε στάση λεωφορείου και κάποιος την πυροβολεί, ενώ οι υπόλοιποι την «βομβαρδίζουν» με αντισηπτικά σπρέι). Ούτε η ξενοφοβία (με προεξάρχουσα τη σινοφοβία) μας είναι αρκετή. Η πιο πρόσφατη τάση, μεσούσης αυτής της (σχεδόν, κατά τον ΠΟΥ) πανδημίας, είναι το λιντσάρισμα των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων από τον φτου-φτου-φτου υγιή όχλο. Δόξα τω Θεώ, η επιβεβλημένη από τις υγειονομικές αρχές «ιχνηλάτηση των επαφών» (contact tracing) φέρνει στην επιφάνεια μπόλικες, πικάντικες λεπτομέρειες από τη ζωή τoυς.
Οι διαγνωσθέντες δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μόνο την ίδια την ασθένεια, τον φόβο, την ανησυχία για τους δικούς τους ανθρώπους, την καραντίνα, τις κατηγορίες περί ατομικής ευθύνης (που για κάποιους, ίσως και να ευσταθούν) κ.ο.κ. Βλέπουν πλέον λεπτομέρειες από τη ζωή τους να βγαίνουν στο φως, βορά, όχι απλώς της γειτονιάς, αλλά της επικράτειας. Με τον τρόπο που εξαπλώνονται τα κρούσματα, θα ήταν μια εξαιρετική ιδέα κάποιος να στήσει μία ταμπλόιντ ή ένα «κίτρινο» site, μόνο με τα «άπλυτα» των θυμάτων του κορονοϊού.
Στη Νότια Κορέα, όπου τα επιβεβαιωμένα κρούσματα του 2019-nCoV ξεπέρασαν τα 6.000, ο κοινωνικός διασυρμός είναι πλέον άκρως διαδεδομένο σπορ. Διότι μαζί με τις συνεχείς ειδοποιήσεις-μηνύματα που στέλνουν νύχτα μέρα οι υγειονομικές αρχές για να υπενθυμίσουν ξανά και ξανά τους κανόνες υγιεινής, βγάζουν χαιρέκακα στη φόρα και διάφορα άλλα γαργαλιστικά –της φαντασίας του όχλου– στοιχεία.
Οταν π.χ. μια τέτοια ειδοποίηση αναφέρει: «Μια 60χρονη γυναίκα μόλις βγήκε θετική στον ιό. Πατήστε το link για να δείτε ποια ήταν, τα μέρη που επισκέφτηκε πριν εισαχθεί στο νοσοκομείο», αντιλαμβάνεται κανείς την έκταση που μπορεί να πάρει η «ιχνηλάτηση». Σύμφωνα με τον βρετανικό Guardian, ήδη η Σεούλ βοά από τις φήμες για τον 50χρονο παντρεμένο που γύρισε από τη Γουχάν, όπου είχε ταξιδέψει με την 30χρονη γραμματέα του ή για τον τύπο που «τσίμπησε» τον ιό από τον δάσκαλό του σε σεμινάριο περί σεξουαλικής παρενόχλησης!
Οι Νοτιοκορεάτες «ρούφηξαν», εξάλλου, με κομμένη την ανάσα την ιστορία της 60χρονης που, πριν ανιχνευθεί, πήγε κανονικά στη δουλειά της, ύστερα παρέστη σε έναν γάμο και, τέλος, έφαγε παρέα με φίλους στο μπουφέ ρεστοράν ενός ξενοδοχείου, παρότι είχε μόλις πρόσφατα νοσηλευτεί, εξαιτίας τραυματισμού της σε τροχαίο. Το «τρολάρισμα» που δέχτηκε ήταν ανηλεές. Κάμποσοι χρήστες του Διαδικτύου υπαινίχθηκαν ότι το τροχαίο ήταν σικέ και το έκανε για να «φάει» την ασφάλεια.
Είναι και αυτό το «στίγμα της πρωτιάς». Ελάτε αλήθεια στη θέση της «ασθενούς μηδέν», της διαβόητης πλέον «38χρονης από τη Θεσσαλονίκη που γύρισε από την Εβδομάδα Μόδας στο Μιλάνο». Σε κάνουν να αισθάνεσαι λες και είσαι η «Τυφοειδής Μαίρη», η στρουμπουλή ιρλανδή μαγείρισσα των αρχών του 20ού αιώνα. Ανήκε στους περίφημους «super spreaders», συν το ότι δεν έπλενε ποτέ τα χέρια της, με αποτέλεσμα να ξεκληρίσει κάμποσο κοσμάκη στο Μανχάταν, στο Λονγκ Αϊλαντ κ.ο.κ. (μόλις δοκίμαζες τις σπεσιαλιτέ της, έπεφτες στο κρεβάτι με τυφοειδή πυρετό). Στο τέλος της ζωής της είχε γίνει μια διασημότητα (έστω του μικροβίου Salmonella Typhi). Οι δημοσιογράφοι την επισκέπτονταν για συνεντεύξεις στο νησί όπου είχε πλέον εξορισθεί, υπό τον όρο να μη δέχονται ούτε ένα ποτήρι νερό από τα πάντα υπόπτου καθαριότητος χεράκια της.
Τι να πει βέβαια και ο Αντριου Σπίκερ, ο δικηγόρος από την Ατλάντα που εν έτει 2007 έγινε ο πρώτος ασθενής που τέθηκε σε καραντίνα στις ΗΠΑ από το 1963! Ο 31χρονος τότε Σπίκερ διαγνώστηκε με μια σπάνια και άκρως επικίνδυνη μορφή φυματίωσης (XDR-TB). Θυμίζω βέβαια ότι, παρότι ειδοποιήθηκε, συνέχισε να μπαινοβγαίνει στα αεροπλάνα (μεταξύ άλλων ταξίδεψε και στην Ελλάδα, όπου σχεδίαζε να κάνει τον γάμο του), γεγονός που τον είχε καταστήσει υπ’ αριθμόν 1 δημόσιο κίνδυνο. Τελικά, όλα πήγαν καλά. Ενα λήμμα όμως στη Wikipedia θα τον συνδέει ισόβια με μια παρ’ ολίγον πανδημία.
Πίσω στις διασημότητες του κορονοϊού, το στίγμα βιώνουν και αμερικανοί ασθενείς. Συγγενείς και στενοί φίλοι τους περιθωριοποιούν, η νταντά που τους φυλάει τα παιδιά σηκώνεται και τους εγκαταλείπει μέσα στη νύχτα κ.ο.κ. Μιλώντας προ ημερών στους New York Times, η Κριστίνα Κέρμπι, ένα από τα κρούσματα του κρουαζεριόπλοιoυ «Westerdam», εξηγεί ότι αισθάνεται παρίας. Παρότι έχει πάρει εξιτήριο (ο αντίστοιχος ΕΟΔΥ τής έχει πει ότι μπορεί να κυκλοφορεί ελεύθερα), λαμβάνει απειλές μέσω Τwitter, ενώ πήγαν να τη «φάνε», όταν μια μέρα βγήκε να φάει έξω.
Ελληνίδα μητέρα μού εξομολογείται ότι επειδή ο γιος της φοιτά στο Κολλέγιο, όταν τον κάλεσαν προ ημερών σε ένα «εξωσχολικό» πάρτι, έσπευσε να διευκρινίσει ότι ο μικρός δεν είχε έρθει σε επαφή με τα «παιδιά του Λονδίνου». «Δεν ήθελα να πάει και να υποστεί bullying. Και συνήθως δεν είναι τα παιδιά που κάνουν διακρίσεις, οι γονείς είναι που τα σπρώχνουν σε αυτή την κατεύθυνση».
Σύμφωνοι, μεσούσης μιας επιδημίας, ο φόβος και το ένστικτο της επιβίωσης (αμφότερα με δυσανεξία στην επιστήμη και την κοινή λογική), ξυπνούν μέσα σου και άλλα ποταπά ένστικτα. Θέλεις να αποκαθηλώσεις τον μολυσμένο, να τον δεις να σιγοκαίγεται στην πυρά μαζί με ό,τι μιαρό κουβαλάει πάνω του, να ιχνηλατήσεις το λοιμώδες σε κάθε πλευρά της ζωής του.
Κάπως έτσι, αν είσαι ένας μεσήλικος από την Αμαλιάδα που θέλησε να κάνει μια εκδρομούλα στους Αγίους Τόπους ή αν τυγχάνεις Β.Π. τραπεζικό στέλεχος που ταξιδεύει με άνεση στο εξωτερικό, παραδίδεσαι στον –φτου φτου φτου– αμόλυντο όχλο. Θα κάνει τα πάντα να σου «κολλήσει» τη ρετσινιά που σου ταιριάζει.