Προσπάθησα να διαβάσω την αντιπρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, όπως τις παρουσίασε ο Αλέξης Τσίπρας. Επρεπε να χωθώ βαθιά μέσα στο κείμενό τους και να ψάξω σειρά-σειρά για συγκεκριμένες χειροπιαστές προτάσεις, καθώς τα ρεπορτάζ, ακόμα και του φιλικού τους Τύπου ή των ιστοσελίδων που τους υποστηρίζουν, τις αγνόησαν επιδεικτικά. Ισως διότι δεν υπάρχουν ή ίσως διότι οι λίγες που διαφαίνονται δεν διαθέτουν την παραμικρή έκπληξη και πρωτοτυπία. Τουναντίον, έπηξα στη γενικολογία, καθώς ψηλά-ψηλά βρήκα τέσσερις «στόχους», από κάτω πέντε «βασικά κριτήρια» κι από κάτω-κάτω άλλους πέντε «άξονες παρεμβάσεων».
Οι στόχοι ήταν «η στήριξη – ανανέωση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, η προστασία εργασιακών δικαιωμάτων, η διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα μεγάλων δομών και η ενίσχυση κοινωνικού κράτους με δικαιότερη φορολογία». Τα βασικά κριτήρια ήταν «η διάχυση οικονομικού οφέλους, η αποφυγή κοινωνικού αποκλεισμού, η αύξηση εγχώριας παραγόμενης αξίας, η ισόρροπη ανάπτυξη περιφερειών και η δυναμική μετασχηματισμού». Τέλος, οι άξονες παρεμβάσεων ήταν «η δίκαιη πράσινη μετάβαση, ο μετασχηματισμός του παραγωγικού μοντέλου, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η κοινωνική ανθεκτικότητα με ανάπτυξη περιφερειών, πόλεων, υπαίθρου».
Ως άθροισμα λέξεων, όρων, τίτλων και επικεφαλίδων, δεν είναι κακό το σχέδιο. Μπορεί να μη βγάζει σαφές οικονομικό νόημα, αλλά, ως γνωστόν, οι καλύτερες ιδέες είναι αυτές που διαθέτουν τις ιδιότητες των υγρών. Παίρνουν αυτομάτως το σχήμα του δοχείου στο οποίο μπαίνουν. Πείτε μου έναν Ελληνα που θα διαβάσει αυτό το κατεβατό αόριστων προθέσεων και θα διαφωνήσει. Θα τις προσαρμόσει αυτομάτως στον εαυτό του, στις ανάγκες του, στις οικονομικο-κοινωνικές φαντασιώσεις του, εξάλλου ποιος μπορεί να αρνηθεί τη «δυναμική μετασχηματισμού» ή τη «διάχυση οικονομικού οφέλους», πόσο μάλλον την «προστασία της εργασίας»;
Οταν βέβαια οι «προτάσεις» αυτές μπουν σε κάποιο λογιστικό excel, η γενικόλογη γοητεία τους μετατρέπεται αυτομάτως σε χλεύη των τεχνοκρατών. Κάπου μέσα στον σωρό διέκρινα μια «αύξηση μισθών» (αυτό δα έλειπε) και μια «διεύρυνση της φορολογικής βάσης χωρίς επιβάρυνση των μικρών εισοδημάτων (αλήθεια, πως;), αλλά πέραν τούτων, όλο το πακέτο τους κατατρύχεται από έναν αθεράπευτο αριστερό ψευτορομαντισμό που αγνοεί επιδεικτικά τα δεδομένα της ανταγωνιστικής εποχής μας. Το «να μην πάει το χρήμα σε λίγους» χαϊδεύει τα αυτιά κάθε απλού ανθρώπου, αλλά 70 δισ. ευρώ απορροφώνται με business plans πάνω σε συγκεκριμένα, πολύπλοκα και ανταγωνιστικά επενδυτικά σχέδια, όχι με λαϊκή μπουρδολογία στο καφενείο. Εξάλλου, αν είχαν μελετήσει το κυβερνητικό σχέδιο, θα ήξεραν ότι τα μισά χρήματα προορίζονται για μικρού μεγέθους επιχειρήσεις, που πολύ αμφιβάλλω αν τελικά θα ανταποκριθούν.
Είναι προφανές ότι ο ΣΥΡΙΖΑ απορρίπτει συλλήβδην τόσο το σχέδιο Πισσαρίδη όσο και το κυβερνητικό πρόγραμμα ανάκαμψης που στηρίχθηκε σ’ αυτό. Τα θεωρούν «νεοφιλελεύθερης κατεύθυνσης που στηρίζονται στη συμπίεση της εργασίας και κατευθύνονται από ιδέες του ’90», όμως αυτή η ιδεολογικοποιημένη κριτική τους δεν μετατρέπει αυτομάτως το δικό τους «Ελλάδα+» σε συνεκτική και κοστολογημένη αντιπρόταση. Και, εν πάση περιπτώσει, το υποτιθέμενο νεοφιλελεύθερο μητσοτακικό σχέδιο έχει πάρει προβλέψεις απ’ όλους τους διεθνείς οργανισμούς για 7% ανάπτυξη το 2022 και σχεδόν 4% κάθε χρόνο για μια πενταετία. Το δικό τους, αλήθεια, τι προβλέψεις σέρνει πίσω του;