Υπό άλλες συνθήκες τα έντυπα και οι ιστοσελίδες αυτές τις ημέρες θα πλημμύριζαν από αφιερώματα, αναφορές στο παρελθόν, σε σημαντικές ημερομηνίες και σπουδαία γεγονότα. Τελικά, μόνο οι εβδομαδιαίες εφημερίδες μπήκαν στον κόπο κι αυτό αφορούσε περισσότερο την ανασκόπηση της χρονιάς που έφυγε. Κορονοϊός, πανδημία, εμβόλια, κρούσματα, θύματα… Δεν είναι και μικρό πράγμα.
Ωστόσο, δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι το 2021 που μόλις πέρασε το κατώφλι της μίζερης και στριμωγμένης καθημερινότητάς μας, έχει μερικά ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, κάποια εξ αυτών πολύ πολύ σημαντικά…
Οι γύρω στα 50 θα με καταλάβουν, οι μεγαλύτεροι πιθανώς να αισθανθούν μια bitter νοσταλγία. Οι νεότεροι, πάλι, ας δείξουν κατανόηση…
Αν, λοιπόν, γυρίσουμε το κοντέρ του χρόνου ανάποδα, θα «σκαλώσουμε» οπωσδήποτε στο… -40. Εμβληματική χρονιά το 1981. Και για όσα συνέβησαν τότε καθώς και για όσα ακολούθησαν. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι τα απόνερά του έφτασαν μέχρι τις μέρες μας. Αλλά αυτό ας το λύσει ο ιστορικός του μέλλοντος καλύτερα, δε νομίζετε;…
Καλημέρα ΕΟΚ
Το σημαντικότερο γεγονός σημειώθηκε την ώρα που οι δείκτες του ρολογιού συναντήθηκαν στο «12» και η ΕΡΤ ταυτοχρόνως με την ΥΕΝΕΔ πληροφορούσαν τους Ελληνες πολίτες για τον ερχομό του νέου έτους. «Ευτυχές το 1981», ευχές και χαμόγελα καλλιτεχνών γύρω από ένα πιάνο κτλ. Η Ελλάδα από εκείνη τη στιγμή ήταν επισήμως το δέκατο μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, της ΕΟΚ όπως λεγόταν ακόμα. Η διεύρυνση ήταν ακόμα μια διαδικασία πολύ διστακτική. Χρειάστηκαν πέντε χρόνια για να αυξηθούν οι 10 σε 12 με την προσθήκη των Ιβήρων, Ισπανών και Πορτογάλων. Τότε πολλοί αδυνατούσαν να καταλάβουν τη σπουδαιότητα αυτής της ένταξης. Ηρθε ο καιρός και πείστηκαν. Πρώτα με τα ΜΟΕ, μετά με τα πακέτα Ντελόρ, Σαντέρ, τα προγράμματα Leader, το ΕΣΠΑ. Επιδοτήσεις που μεταμόρφωσαν τη χώρα. Βεβαίως, μερικοί, λιγοστοί, ακόμη αμφιβάλλουν. Αλλά αυτό θα μας απασχολήσει αργόγερα…
21 παιδιά
Το πρώτο σοκ. Ηταν 8 Φεβρουαρίου. Κυριακή. Μια χειμωνιάτικη Κυριακή με ντέρμπι στο Στάδιο Καραϊσκάκη. Ο Ολυμπιακός θα συντρίψει την ΑΕΚ με 6-0, όμως ουδείς θα πανηγυρίσει αυτον τον θρίαμβο. Είκοσι ένας φίλαθλοι δεν θα φύγουν ποτέ από τη Θύρα 7. Το νέο κυκλοφορεί σε όλον τον Πειραιά από στόμα σε στόμα. Η κρατική τηλεόραση διακόπτει το πρόγραμμα. Οσοι διαθέτουν ΙΧ σπεύδουν στο στάδιο για να βοηθήσουν στη μεταφορά των τραυματιών, οι υπόλοιποι στο Τζάνειο για να δώσουν αίμα. Η κατάσταση εξελίσσεται σε χάος.
Οι πρώτες πληροφορίες λένε ότι η πόρτα δεν ήταν απολύτως ανοιχτή, κάποιοι έχασαν την ισορροπία τους… Για την Δικαιοσύνη, δεν υπήρξαν υπεύθυνοι, ούτε για απλή αμέλεια. Το ετήσιο μνημόσυνο έξω από το φαληρικό στάδιο στοιχειώνει τις οικογένειες των θυμάτων και εκείνους που δεν έκαναν τη δουλειά τους…
Ο σεισμός του… Αυγερινού
Πάμε παρακάτω. Οχι πολύ. Λιγότερο από 3 εβδομάδες αργότερα, στις 24 του ίδιου μήνα. Η συντριπτική πλειοψηφία των Αθηναίων παρακολουθεί τον γοητευτικό Αλμπέρτο Εσκενάζυ στον ρόλο του Λουκή, στο σίριαλ της ΕΡΤ «Το φως του Αυγερινού», μια μικρή μειοψηφία (που είχε «σκίσει τη γάτα») έβλεπε στην ΥΕΝΕΔ κάποιον πρόγονο του CSI Μαϊάμι, με περισσότερα γκάζια παρά γκάτζετς.
Ολοι πετάχτηκαν με τις πυζάμες και τις ρόμπες στους δρόμους ένα λεπτό πριν τις 11 το βράδυ, όταν ο Εγκέλαδος χτύπησε με 6,6 R τις Αλκυονίδες, κάτι ξερονήσια στον Κορινθιακό
Λίγες ώρες αργότερα ακολουθεί και δεύτερος ισχυρός σεισμός, έντασης 6,4 R και ο πανικός κορυφώνεται. Οι καταστροφές εκτεταμένες από την Περαχώρα μέχρι τη Μεγαρίδα, το Θριάσιο, αλλά και την Αθήνα.
Το κράτος δρα αστραπιαία και για κάποιο διάστημα η αλάνα απέναντι από το πατρικό μου σπίτι, στα Καμίνια, μετατρέπεται σε στρατόπεδο προσφύγων, με δύο τεράστιες σκηνές που χώρεσαν 80 άτομα, βασικά τα γυναικόπαιδα. Δεν θυμάμαι πόσο καιρό μείναμε εκεί. Στο μεταξύ έγινε κι άλλος ισχυρός σεισμός, στις 4 Μαρτίου, 6,3 R.
Αλλαγή, το πρώτο αίμα
Οκτώβριος. «Στις 18 Σοσιαλισμός». Ολη η Ελλάδα γιόρταζε εκτός από εμένα που κανονικά θα έπρεπε να γιορτάζω διότι έκλεινα τα 9. Δεν θυμάμαι καν εάν κόψαμε τούρτα. Εκείνα τα χρόνια, την ημέρα των εκλογών απαγορευόντουσαν οι συναθροίσεις, τα καφενεία έκλειναν και οι ταβέρνες δεν πουλούσαν κρασί…
Η 18η του Οκτώβρη, ήταν, λοιπόν, η ημέρα που η Ελλάδα «θα έβγαινε από την ΕΟΚ (όπου καλά καλά δεν είχε μπει ακόμα…) και το ΝΑΤΟ» που ήταν «το ίδιο συνδικάτο». Ηταν η μέρα που «η Ελλάδα επιτέλους θα ανήκε στους Ελληνες». Ηταν η μέρα που «το ΠΑΣΟΚ ανέβηκε στην κυβέρνηση και ο Λαός στην Εξουσία». Ναι, ήταν η μέρα που ως πολίτες φάγαμε το πρώτο μεγάλο παραμύθι αν και η αλήθεια είναι πως δεν υπήρχε δέσμευση για «ένα νόμο και ένα άρθρο». Ηταν περισσότερο σαν ένα δημοψήφισμα που κέρδισε το Α και τελικά έγινε το Β. Ευτυχώς!
Είχαμε άλλοθι, όμως. Είχαν προηγηθεί πολλά, Χούντα, Κύπρος… Χρειαζόμασταν μια Αλλαγή. Παρότι ο Περισσός προειδοποιούσε ότι «Αλλαγή δεν γίνεται χωρίς το ΚΚΕ».
Δεν τους γνωρίζαμε κιόλας. Μόνο τον frontman, τη Μελίνα, τον Μαγκάκη και 2-3 άλλους. Εδώ ακόμα και σήμερα ο μέσος Ελληνας δεν γνωρίζει εάν ο Γιάννης Χαραλαμπόπουλος είχε ψιλή ή βαριά φωνή.
Μάζεψε ο Ανδρέας καμιά 50αριά μουστακαλήδες που δεν τους ήξερε ούτε ο θυρωρός της πολυκατοικίας τους (κατά το ρηθέν από τον έμπιστο του ιδρυτή, Γιώργο Κατσιφάρα) και κίνησε να αλλάξει τη χώρα. Οταν το ζιβάγκο έγινε γραβάτα Armani, όλοι κατάλαβαν ότι δεν θα άλλαζαν και πολλά πράγματα.
Οι ναυτικοί κατάλαβαν πρώτοι τι παιζόταν, όταν γέμισαν τα ποντοπόρα πλοία με αλλοδαπούς και η Ακτή Μιαούλη, στον Πειραιά, με άνεργους ναυτικούς που έτρωγαν από τα «έτοιμα». Τα υπόλοιπα είναι Ιστορία…
Γκάνγκστερ και Δράκος
Το κράτησα για το τέλος αν και προηγήθηκε χρονικά. Ενα μήνα πριν τον σεισμό, στις 24 Ιανουαρίου, μια ισχυρή δόνηση καταγράφεται στη Νίκαια. Στη Θηβών, απέναντι από εκεί που είναι το τεράστιο multiplex. Ιωνικός Νικαίας – Αρης Θεσσαλονίκης. Α’ Εθνική κατηγορία Καλαθοσφαίρισης. Στο γηπεδάκι του Πλάτωνα. Ηγέτης του Ιωνικού ο Παναγιώτης Γιαννάκης ο οποίος έχει μπολιάσει το κοκκινιώτικο ταμπεραμέντο του με την αμερικανική νοοτροπία. Η ομάς του Αρεως έχει σταρ τον Γκάλις, έναν Ελληνοαμερικανό ομογενή με μαλλί αφάνα, ροδιακή καταγωγή και πυγμαχικό παρελθόν. Τελικό σκορ, έπειτα από παράταση, 113-114 υπέρ των Θεσσαλονικέων. Σε προσωπικό επίπεδο όμως το ντέρμπι έληξε 72-63 υπέρ του Κοκκινιώτη.
Τι δεν καταλάβατε; Ο Γιαννάκης είχε βάλει 72 πόντους και ο Γκάλης 63. Μάρτυρες περί τους 1600 με 2000, αναφέρουν τα δημοσιεύματα της εποχής. Βίντεο δεν υπάρχει, μόνο λιγοστές φωτογραφίες που δείχνουν την πιτσιρικαρία να κάθεται στο παρκέ, στα όρια της πλάγιας γραμμής. Σημαντική λεπτομέρεια: Το τρίποντο θεσμοθετήθηκε τρία χρόνια αργότερα!
Εκείνη τη μέρα, μάλλον, κάποιος αναρωτήθηκε «αν αυτοί οι δύο… μαζί…». Γκάνγκστερ και Δράκος. Η ιστορία του σύγχρονου ελληνικού μπάσκετ θεμελιώθηκε εκείνο το απόγευμα, στο γηπεδάκι του Πλάτωνα, στην οδό Θηβών. Αρης, Ευρωμπάσκετ ’87, ευρωπαϊκοί τίτλοι σε επίπεδο συλλόγων κλπ, κλπ…
