Η ταινία «Ο άνθρωπος του Θεού», σε σενάριο και σκηνοθεσία της Σέρβας Γελένα Πόποβιτς, μόλις προσγειώθηκε στη μεγάλη οθόνη. Πρόκειται για τη βιογραφία του γνωστού Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως, ο βίος του οποίου ενέπνευσε πολύ κόσμο.
Δυστυχώς, η ταινία για τη ζωή του μοιάζει να μην εμπνέει κανέναν. Εκτός, ίσως, από μια κατηγορία κοινού που δεν το ενδιαφέρει αν παρακολουθεί ταινία ή λειτουργία, και δεν μπορεί να διαχωρίσει το σινεμά από την εκκλησία. Φυσικά, υπάρχει και αυτό το κοινό, και είναι μεγάλο. Και θα συρρεύσει στους κινηματογράφους, ίσως και με πούλμαν νοικιασμένα από την ενορία του, ίσως και με εικόνες και θυμιατήρια στα χέρια, για να δει το έργο. Και, σε αντίθεση με όσους γράφουν κακές κριτικές, το κοινό αυτό θα βγει από τις αίθουσες χειροκροτώντας (και κάνοντας το σταυρό του).
Το «κακές κριτικές» είναι λίγο μπροστά σε όσα γράφονται από ανθρώπους που ξέρουν από κινηματογράφο, για τη συγκεκριμένη ταινία. Δεν έχουν άδικο. Ασθενικό σενάριο, επίπεδοι χαρακτήρες με ανύπαρκτη σύνδεση μεταξύ τους, σχηματική και ανιαρή πλοκή, αδιάφορες ερμηνείες, μια γλωσσική, αχρείαστη μίξη, μεταξύ αγγλικών και ελληνικών που διατρέχει όλη την ταινία και καταντά σουρεαλιστική, και όλα αυτά κάτω από μια σκηνοθετική ματιά που μένει δέσμια του θρησκευτικού ύφους και της ηθικής, το οποίο πρέπει να υπηρετήσει.
Τελικά αυτό υπηρετεί, και όχι τον κινηματογράφο. Η Γελένα Πόποβιτς δεν έκανε μια δραματική βιογραφία, αλλά μάλλον μια δραματική αγιογραφία, με τις ευλογίες της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπεδίου, η οποία άλλωστε συμμετέχει στην παραγωγή (συγκεκριμένα, η ταινία είναι μια παραγωγή της Simeon Entertainment και της View Master Films, σε συνεργασία με την Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπεδίου και το Ινστιτούτο Άγιος Μάξιμος Ο Γραικός).
Θα έπρεπε να το περιμένουμε. Το πράγμα φαινόταν πριν βγει στις αίθουσες, ότι θα είναι περασμένο μέσα από το άχαρο φίλτρο της θρησκευτικής αισθητικής, όσο κι αν ευαγγελιζόταν ότι δεν θα το κάνει. Αλλά, έχεις πάντα την ελπίδα, ότι η Τέχνη μπορεί να υπερισχύσει. Και στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι πραγματικά κρίμα που δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Η ταινία αυτή, αν περνούσε μέσα από τα μονοπάτια της Τέχνης και όχι της θρησκείας, θα μπορούσε να είναι ένα αριστούργημα.
Η περίπτωση του αγίου Νεκτάριου είχε όλα τα φόντα για να μας χαρίσει ένα απολαυστικό κινηματογραφικό θέαμα. Είχε πόνο, κόπο, εμπόδια, πέρασε μέσα από τη διαφθορά της θρησκευτικής αυλής, η οποία του στέρησε την ιερατική του ιδιότητα και τον εξόρισε στην Αίγυπτο, είχε βάσανα και στιγμές, που αν τα βλέπαμε να σπαρταρούν στη μεγάλη οθόνη μέσα από ένα πιο γήινο πρίσμα, πιθανότατα θα μας καθήλωναν. Τουλάχιστον, δεν θα μας έκαναν να χασμουριόμαστε από βαρεμάρα.
Από τον «Άνθρωπο του Θεού», έλειπε ο άνθρωπος. Απουσίαζε εκείνο το ανθρώπινο στοιχείο, που γειώνει και χρωματίζει τον ήρωα και την ιστορία του με τα χρώματα της ζωής και της αλήθειας της. Πίσω από τον άγιο Νεκτάριο, ήταν ο Νεκτάριος Κεφαλάς με μια συναρπαστική πορεία ζωής. Αυτόν περιμέναμε να δούμε να σκιαγραφείται στην ταινία, με τις αρετές, αλλά και με τα πάθη του. Θα ήταν υπέροχο αν είχε συμβεί.
ΥΓ. Αλλά η Τέχνη δεν μπαίνει σε θρησκευτικά καλούπια, πώς να το κάνουμε.