Από τον επόμενο μήνα οι κάτοικοι της Χάλκης που ανήκουν στην ενεργειακή κοινότητα Chalkion θα δουν σημαντικές μειώσεις στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Συγκεκριμένα, ένας επαγγελματίας που πλήρωνε 239,73 ευρώ θα κληθεί να δώσει μόλις 2,38 ευρώ, ένα νοικοκυριό από 234,32 που πλήρωνε μέχρι τώρα θα έχει πλέον επιβάρυνση μόνο 5,83 ευρώ και ένα σχολείο αντί για 272,17 ευρώ θα καταβάλλει στο εξής 2,36!
Πώς θα συμβεί αυτό;
Με το προηγμένο φωτοβολταϊκό σύστημα ισχύος 1MWp που θα εγκατασταθεί στο νησί και θα καλύπτει τις τοπικές ενεργειακές ανάγκες. Στην πράξη, οι κάτοικοι, σε συνεργασία με τον Δήμο, θα παράγουν την ενέργεια που οι ίδιοι καταναλώνουν, μειώνοντας ή και εκμηδενίζοντας τις χρεώσεις στους λογαριασμούς τους. Και η εξοικονόμηση αυτή μπορεί να φτάνει έως και τις 250.000 ευρώ τον χρόνο.
Η ενεργειακή κοινότητα Χάλκης είναι πρωτοποριακή για τη χώρα μας, καθώς αποτελεί τον πρώτο φωτοβολταϊκό σταθμό Εικονικού Ενεργειακού Συμψηφισμού που υλοποιείται σε Μη Διασυνδεμένο Νησί με συμμετοχή Δήμου.
Αυτό το μοντέλο ενεργειακής δημοκρατίας μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για κάθε μικρό νησί, συμβάλλοντας στην αύξηση της διείσδυσης ΑΠΕ σε αυτά, μειώνοντας σημαντικά το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα, αλλά και το κόστος στους λογαριασμούς των κατοίκων.
Περνάμε, έτσι, στην εποχή των prosumers, των καταναλωτών-παραγωγών που αξιοποιούν τις φυσικές πηγές ενέργειας για να καλύψουν τις ανάγκες τους χωρίς πρόσθετες επιβαρύνσεις.
Είναι μία τολμηρή απάντηση στις αυξήσεις των τιμών που προκαλεί η πρόσφατη κρίση στο πετρέλαιο και στο φυσικό αέριο. Αλλά και μία επιβεβαίωση ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας –η δύναμη του ήλιου, του ανέμου και της θάλασσας– είναι η μόνη σταθερή λύση.
Κάπως έτσι οι κρίσεις γίνονται και ευκαιρίες. Γιατί, μπορεί η κυβέρνηση να έχει πάρει εγκαίρως μέτρα ανακούφισης των καταναλωτών, ωστόσο ταυτόχρονα προωθεί αποφασιστικά κοινές ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες προς αυτήν την κατεύθυνση.
Με το κλιματικό νομοσχέδιο που εγκρίθηκε από το πρόσφατο υπουργικό συμβούλιο θεσπίζουμε πλέον έναν οδικό χάρτη για τη σταδιακή και οριστική μείωση των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου με περιβαλλοντικά βιώσιμο, κοινωνικά δίκαιο και οικονομικά αποδοτικό τρόπο, συνεισφέροντας στην επίτευξη του στόχου κλιματικής ουδετερότητας της Ευρωπαϊκής Ενωσης έως το 2050. Με το νέο θεσμικό πλαίσιο κινητοποιούμε όλους τους τομείς της οικονομίας και της διοίκησης, το εθνικό κοινοβούλιο, το πολιτικό σύστημα και την κοινωνία.
Ο εθνικός κλιματικός νόμος θα αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο για την υλοποίηση σε εθνικό επίπεδο της ευρωπαϊκής πράσινης συμφωνίας κατ’ αντιστοιχία με τον Ευρωπαϊκό Κλιματικό Νόμο. Στόχος μας είναι η Ελλάδα να συγκαταλέγεται στους πρωτοπόρους της υλοποίησης της ευρωπαϊκής πράσινης συμφωνίας.
Γιατί η Ελλάδα, παρά το μικρό της αποτύπωμα σε διοξείδιο του άνθρακα, μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην πράσινη μετάβαση παγκοσμίως. Το πιστοποιούν οι έξι πρωτοβουλίες που ανέλαβε η κυβέρνηση και τις παρουσίασε επισήμως ο πρωθυπουργός από το βήμα της Cop26 στη Γλασκώβη:
♦ Πρωτοστατούμε στην κατάθεση προτάσεων για την απανθρακοποίηση των θαλάσσιων μεταφορών
♦ Σκοπεύουμε να γίνουμε πρωτοπόροι και στην υπεράκτια αιολική ενέργεια με εγκατεστημένη βασική ισχύ 2 GW έως το 2030, καινοτομώντας επίσης στο πεδίο της υδροηλεκτρικής ενέργειας με την αξιοποίηση αντλιοστασίων και ταμιευτήρων, εκμεταλλευόμενοι τη μοναδική γεωμορφολογία της χώρας
♦ Ολοκληρώνουμε την απολιγνιτοποίηση έως το 2028 και μεταβαίνουμε σε ηλεκτροδότηση χαμηλών εκπομπών άνθρακα με ταχύτερο ρυθμό σε σχέση με πολλές ευρωπαϊκές χώρες
♦ Σχεδιάζουμε να απαγορεύσουμε την αλιεία στο 10% των θαλασσών μας μέχρι το 2030 και να εισαγάγουμε το εμβληματικό πρόγραμμα με την ονομασία «Untrodden Mountains» (Απάτητα Βουνά) για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος των βουνών μας
♦ Μετατρέπουμε σταθερά την Ελλάδα σε περιφερειακό κόμβο πράσινης ενέργειας μεταξύ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρική.
♦ Πρωτοπόρα και η στρατηγική μας «GR-eco Islands» για τη σταδιακή μετατροπή των νησιών μας σε 100% πράσινους και ενεργειακά αειφόρους, αυτόνομους προορισμούς, με τη Χάλκη να κόβει πρώτη το νήμα.
Επανερχόμενος στην τελευταία αυτή πρωτοβουλία μας, «GR-eco islands», να διευκρινίσω ότι η Χάλκη επιλέχθηκε συμβολικά, καθώς βρίσκεται στην άγονη γραμμή του Νοτιοανατολικού Αιγαίου, είναι πύλη και έξοδος προς τη Μεσόγειο, Διεθνές Κέντρο Ειρήνης και Φιλίας υπό την αιγίδα της UNESCO. Και στο εξής, εκτός από ελκυστικός προορισμός του παγκόσμιου τουρισμού θα αποτελέσει διεθνές υπόδειγμα πράσινης ανάπτυξης και κυκλικής οικονομίας.
Η περίπτωση της Χάλκης είναι άλλη μια απόδειξη τι μπορεί να πετύχει η σύμπραξη δημόσιων και ιδιωτικών φορέων για έναν κοινό σκοπό και πόσο αυξάνεται η προστιθέμενη αξία του παραγόμενου έργου –το κοινωνικό και αναπτυξιακό πρόσημο– όταν μετατρέπεται σε υπόθεση όλων των κατοίκων μιας περιοχής.
Για να γίνει πραγματικότητα το πρώτο GR-eco island συνεργάστηκαν η Περιφέρεια, η ΔΕΗ και ο Δήμος, με τις εταιρίες AKUO Energy, ΟΜΕΧΟΜ/VINCI, VODAFONE, CITROEN και PHILLIP MORRIS, που στήριξαν το έργο με χορηγίες άνω του 1,2 εκατ. ευρώ, προσφέροντας μεταξύ άλλων δωρεάν ηλεκτρικά οχήματα στο Δήμο Χάλκης, ένα ηλεκτρικό σκάφος για τις τοπικές θαλάσσιες μετακινήσεις ντόπιων και επισκεπτών και αναβαθμίζοντας τον στόλο της Αστυνομίας και των Ναυτικών Αρχών. Να προσθέσουμε τον «έξυπνο» δημόσιο και αρχιτεκτονικό φωτισμό, στο δημαρχείο της πόλης και τον πύργο με το παλιό ρολόι από τον Δήμο Χαλκίδας.
Τα οφέλη που θα έχει η Χάλκη θα τα δουν και όσοι άλλοι νησιωτικοί δήμοι ακολουθήσουν το παράδειγμά της, δημιουργώντας τις δικές τους ενεργειακές κοινότητες, ώστε να ενταχθούν στην πρωτοβουλία των GR-eco Islands.
Το μοντέλο που υιοθετούμε –της ευρείας συνεργατικότητας– είναι το υποδεικνυόμενο πλαίσιο από τη Διακυβερνητική Ομάδα για την Κλιματική Αλλαγή, καθώς η ενεργειακή επανάσταση για την ανάσχεση του κλιματικού Αρμαγεδδώνα μας χρειάζεται όλους: πολιτικούς και πολίτες, δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, φορείς, επιστήμονες και μη κυβερνητικές οργανώσεις. Για να γίνει εγκαίρως και στην έκταση που απαιτείται.
Στη Χάλκη, γίνεται ακόμη πιο ορατό το πράσινο μέλλον της «Ανάπτυξης για Ολους» σε μία «Ελλάδα που αλλάζει».
Αυτό κάνουμε επί δύο χρόνια, μαζί με τη διαχείριση ασύμμετρων κρίσεων. Αλλάζουμε την Ελλάδα με στόχο να την οδηγήσουμε σε έναν νέο, ενάρετο κύκλο δυναμικής, βιώσιμης και συμπεριληπτικής ανάπτυξης, με τους πολίτες και για τους πολίτες.
* Ο Ακης Σκέρτσος είναι υπουργός Επικρατείας