Μου επιτρέπεται να γερνάω;
Η απάντηση θα έπρεπε να είναι δεδομένη. Δεν είναι όμως. Ειδικά όσον αφορά τις γυναίκες, η απάντηση, σε ελεύθερη μετάφραση, θα μπορούσε να πηγαίνει κάπως έτσι: «Τι εννοείς, αν σου επιτρέπεται να γερνάς; Φυσικά και σου επιτρέπεται, είναι μια φυσιολογική διαδικασία. Αλλά αυτές οι άσπρες τρίχες στα μαλλιά, καθόλου δεν σε κολακεύουν, βρε παιδί μου. Βάψε το μαλλί, θα δείχνεις νεότερη. Αμα κάνεις και κάνα μπότοξ, λίγο υαλουρονικό, τα δέκα χρόνια μείον τα έχεις στο τσεπάκι».
Oπως καταλαβαίνετε, πρόκειται για μια απάντηση, κλασικό παράδειγμα «ναι μεν, αλλά». Και το «αλλά» εδώ μπορεί να πλατειάσει τόσο, που να καλύψει ολόκληρους τόμους. Είναι τόσο κατακλυσμικό αυτό το «αλλά», που δεν αφήνει περιθώριο να το αγνοήσεις, ούτε να το παρερμηνεύσεις. Είναι ξεκάθαρο, όσο ξεκάθαρο είναι και το συμπέρασμα που δίνει: Οι γυναίκες επιτρέπεται να γερνάμε, αρκεί να μη φαίνεται ότι γερνάμε!
Αλλά ο ηλικιακός ρατσισμός και τα πικρόχολα σχόλιά του είναι εκεί, είτε γερνάς και φαίνεται είτε γερνάς και δεν φαίνεται. Στη μία περίπτωση θα σχολιάσουν τις άσπρες τρίχες και τις ρυτίδες σου, στην άλλη περίπτωση θα σχολιάσουν την απουσία τους. Θα βγάλουν τον μεγεθυντικό φακό για να τσεκάρουν αν δείχνεις από φυσικού νεότερη ή αν έχει μπει βελόνα στο μεσόφρυο και βαφή στη ρίζα. Η χολή και η ειρωνεία θα σκάσουν επάνω σου ό,τι κι αν έχεις κάνει ή δεν έχεις κάνει.
Η Σάρα Τζέσικα Πάρκερ είχε μια κουβέντα να πει γι’ αυτό που βιώνουμε οι γυναίκες όταν περνάμε τα δεύτερα -άντα, σε συνέντευξη που έδωσε πρόσφατα στη Vogue. «Είναι τόσες οι μισογυνικές κουβέντες που αφορούν εμάς και ποτέ δεν θα γίνονταν για έναν άνδρα. Γκρίζα μαλλιά, γκρίζα μαλλιά, γκρίζα μαλλιά… Γκρίζαραν τα μαλλιά της; Είμαι με τον Αντι Κοέν και το κεφάλι του είναι γεμάτο γκρίζες τρίχες και είναι υπέροχος. Γιατί είναι εντάξει για εκείνον; Λες και τους αρέσει να υποφέρουμε εξαιτίας αυτού που είμαστε σήμερα, είτε επιλέγουμε να γεράσουμε φυσικά και να μην δείχνουμε τέλειες, είτε κάνουμε κάτι για να νιώσουμε καλύτερα. Ξέρω την εικόνα μου. Δεν έχω επιλογή. Τι να κάνω; Να σταματήσω τον χρόνο; Να εξαφανιστώ;».
Η Πάρκερ δεν ξέσπασε χωρίς λόγο. Και ο λόγος που την ώθησε να αφιερώσει κομμάτι της συνέντευξης σε τρίχες είναι ότι όλος ο κόσμος περιστρέφεται γύρω απ’ αυτές, λες και είναι κάτι αξιοσημείωτο. Από τη στιγμή που ξεκίνησαν τα γυρίσματα της νέας σεζόν του «Sex and the City», βαρεθήκαμε να βλέπουμε δημοσιεύματα για την άσπρη ρίζα της πρωταγωνίστριας, και για το πώς έχει αφήσει το φυσικό της, γκρίζο, χρώμα, να αναδύεται στην κόμη της.
Λίγους μήνες πριν, η Αντι Μακ Ντάουελ ήταν το αγαπημένο πρόσωπο των ταμπλόιντ, επειδή περπάτησε στο κόκκινο χαλί του φεστιβάλ των Καννών με γκρίζα μαλλιά. Πιο πριν ήταν η βασίλισσα Λετίθια της Ισπανίας ή η Αλεξάνδρα Γκραντ. Ο κατάλογος δεν έχει τέλος. Οποτε μια γυναίκα αφήνει την άσπρη ρίζα να φανεί, γουρλώνουμε τα μάτια.
Ο σχολιασμός που έπεται δεν είναι πάντα αρνητικός. Δεν εκτοξεύεται μόνο χολή. Αντιθέτως, πολλά δημοσιεύματα επαινούν αυτές τις γυναίκες, θεωρώντας ότι είναι ένα θετικό παράδειγμα στάσης απέναντι στον χρόνο που περνάει. Κάποιοι άλλοι τις ονομάζουν επαναστάτριες, κάποιοι άλλοι γενναίες.
Είναι θαυμάσιο να βλέπεις έναν άνθρωπο να τα βρίσκει με τον χρόνο και να μη χάνει τον έλεγχο στην προσπάθεια να φαίνεται νεότερος, όπως του φωνάζει το κοινωνικό στερεότυπο. Μήπως, όμως, το να ρίχνουμε τον προβολέα επάνω στο τριχωτό μιας κεφαλής για να εγκωμιάσουμε το γεγονός ότι κάποια το αφήνει άβαφο, είναι κι αυτός ένας ηλικιακός ρατσισμός από την ανάποδη;
Εμένα μου φαίνεται ότι είναι. Και μου επιβεβαιώνει ότι έχουμε πολύ δρόμο ακόμα για να αποδεχτούμε ότι μια γυναίκα μεγαλώνει. Οταν περάσουμε σε μια άλλη αντιμετώπιση, πιο διακριτική, χωρίς επιφωνήματα, τότε θα έχει γίνει το πραγματικά μεγάλο βήμα. Οταν βλέπουμε τη Σάρα Τζέσικα Πάρκερ με γκρίζα ρίζα και δεν ρίχνουμε χολή, ούτε όμως και διπλό χειροκρότημα σηκωμένοι από τη θέση μας, τότε θα μπορούμε να πούμε ότι είμαστε στον σωστό δρόμο. Μέχρι τότε, πάμε γυρεύοντας.
ΥΓ. «Το άσπρο μαλλί έχει γίνει μόδα! Ηρθε η ώρα να αφήσετε την άσπρη ρίζα σας να φανεί!», διαβάζω σε παχυλούς τίτλους και εκνευρίζομαι. Δηλαδή πρέπει να γίνει μόδα το φυσιολογικό για να το κάνουμε χωρίς να νιώθουμε άσχημα;