Ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, παρουσίασε την Εκθεση για το 2015, στην 83η Ετήσια Γενική Συνέλευση των Μετόχων. Δεν είναι μια έκθεση ιδεών, αλλά ένα σοκαριστικό άθροισμα αριθμών, βάσει στοιχείων και συγκρίσεων.
Δεν έχω σκοπό να σας ζαλίσω με όλα τα νούμερα που αναφέρει αυτή η έρευνα. Αλλωστε, αυτό που μετρά είναι το μέγεθος. Των αδιάσειστων στοιχείων της καθημερινότητάς μας. Ετσι, όλοι οι δείκτες φτώχειας, την περασμένη χρονιά, επιδεινώθηκαν – συγκριτικά με το 2014 – παρουσιάζοντας αύξηση κατά οκτώ ποσοστιαίες μονάδες. Το χάσμα της φτώχειας αυξήθηκε, πάντα το 2015, κατά 11,1 μονάδες, ενώ η σοβαρότητα του κινδύνου φτώχειας κατά 14,2%. Αυτά τα ποσοστά, κατά την ίδια έρευνα της ΤτΕ, δεν υπάρχουν σε κανένα από τα παρελθόντα μνημονιακά έτη. Αντίστοιχα, το 2014, είχε και αυξημένες κοινωνικές δαπάνες, αλλά και ανάπτυξη στο ΑΕΠ κατά 0,7%, έναντι μείωσης 0,7% το 2015. Τα 500 εκατ. ευρώ που δόθηκαν το 2014 για το κοινωνικό μέρισμα, μετατράπηκαν σε μόλις 100 εκατ. ευρώ μέσα στο 2015, αφού αυτό «απαιτούσε» ο προϋπολογισμός του προγράμματος καταπολέμησης της ανθρωπιστικής κρίσης. Αν σε αυτό προσθέσει κάποιος και την επιβολή νέων φορολογικών μέτρων – ναι, ναι, εκείνων ειδικά που ισοπέδωσαν τα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια – αντιλαμβάνεσαι το πώς ανελήφθησαν στα ουράνια τα ποσοστά της φτώχειας μας.
Ταυτόχρονα, το 2015 μειώθηκαν και τα εισοδήματα. Η έκθεση του διοικητή της ΤτΕ καταγράφει περαιτέρω πτώση των αμοιβών κατά 1,3%, συγκριτικά με το 2014. Εκεί, το σύνολο των αμοιβών εξαρτημένης εργασίας υποχώρησε κατά 2%. «Η συνεχιζόμενη μείωση των αμοιβών δεν βελτιώνει την παραγωγικότητα;», θα ρωτήσει -αθώα- κάποιος πρωτοετής σπουδαστής των Οικονομικών. «Ναι», είναι η απάντηση, αλλά το 2015 επανήλθε η ύφεση! Ομως, για φέτος, υπάρχει πρόβλεψη ότι οι αμοιβές εξαρτημένης εργασίας θα αυξηθούν κατά 1,4%, ενώ οι αμοιβές εξαρτημένης εργασίας ανά μισθωτό θα φτάσουν το ιλιγγιώδες 0,9%. Κι ας μειωθεί η παραγωγικότητα της εργασίας κατά 0,6%, καλά να ‘μαστε.
Το νόημα που βγαίνει από αυτή την έρευνα της Τράπεζας της Ελλάδος, είναι σοκαριστικό…
Εδωσα μια υπόσχεση, οπότε το σταματώ εδώ με τα στοιχεία. Αλλωστε, «όταν ευημερούν οι αριθμοί, οι άνθρωποι δυστυχούν», έλεγε ο παππούς τού Γιώργου Παπανδρέου, πόσο μάλλον όταν δεν ευημερούν. Το νόημα που βγαίνει από αυτή την έρευνα της Τράπεζας της Ελλάδος, είναι σοκαριστικό: η πρώτη χρονιά διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ έφερε μειώσεις αποδοχών για τους μισθωτούς, περικοπές των κοινωνικών δαπανών. Ποιο είναι το τελικό αποτέλεσμα όλων αυτών; η αύξηση των ποσοστών της φτώχειας. Της δικής σου και της δικής μου.
Εννοείται ότι θα υπάρξουν κάποιοι που θα πουν ότι δεν πιστεύουν τα στοιχεία αυτής της έρευνας και θα γεννοβολήσουν απίστευτες δικαιολογίες προκειμένου να υποστηρίξουν ότι αυτοί οι (επίσημοι) αριθμοί είναι λάθος. Και όταν τους πεις, για παράδειγμα, ότι «το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, που θα ενίσχυε τα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια, ουδέποτε υλοποιήθηκε – ανάμεσα στις υπόλοιπες υποσχέσεις προ της 25ης Ιανουαρίου 2015 – θα σε χαρακτηρίσουν «εγκάθετο». Δεν έχει, όμως, σημασία.
Το οξύμωρο της όλης κατάστασης, δεν καταρρίπτεται. Πρώτη φορά Αριστερά -που θα περίμενε κάποιος ότι θα υπήρχε μέριμνα για το επίπεδο της ζωής των πολιτών- και είμαστε πιο φτωχοί από ποτέ. Αλλά οι ίδιοι που θα αμφισβητήσουν αυτή την έρευνα της ΤτΕ, θα σου πουν το αφοπλιστικό και ακράδαντο επιχείρημα -και θα το πιστεύουν- ότι… «κερδάμε».