Ποια ΕΣΗΕΑ; Η Στικούδη και το facebook

Το απόγευμα της Τρίτης, στις 18:45 συγκεκριμένα, στο site της ΕΣΗΕΑ δημοσιευόταν η ανακοίνωση για τη συμμετοχή της Ενωσης στην 24ωρη απεργία της Πέμπτης. Οι δημοσιογράφοι με ένα κείμενο 376 λέξεων εξηγούν τους λόγους της απεργίας τους και κλείνουν με τον ίσως πιο ξύλινο και λαϊκίστικο τρόπο  που θα μπορούσαν να το κάνουν. Διαβάστε το εδώ, εάν μπορέσετε να το βρείτε χωμένο μέσα στο παλαιολιθικής αισθητικής site της ΕΣΗΕΑ.

Λίγες ώρες αργότερα, ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ ανέβαζε στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook μία φωτογραφία και ένα κείμενο που αναμένεται να αλλάξουν τα πάντα.

Η δυνατότητα LIVE μετάδοσης είναι, πλέον, ανοιχτή για όλους. Το Facebook Live υπάρχει εδώ και μήνες για ορισμένους πιστοποιημένους χρήστες (αυτούς με το μπλε τικ, δηλαδή) και σελίδες, αλλά τώρα είναι προσβάσιμο σε όλους. Σε μερικές ημέρες θα εμφανιστεί και σε σας, μην αγωνιάτε. Θα μπορείτε να μεταδώσετε περιεχόμενο ζωντανά σε όλους τους facebookικούς φίλους σας και σε όσους σας ακολουθούν. Το μέγεθος του όλου πράγματος φαντάζομαι το καταλαβαίνετε. Θα μπορείτε να πάτε σε μία συναυλία και να αφιερώσετε ένα τραγούδι στο ταίρι σας (ολόκληρη η συναυλία δεν γίνεται, λόγω μπαταρίας κυρίως), να δείξετε σε όλο τον κόσμο πώς κάνετε τις δουλειές του σπιτιού σας (και άλλες πιο ιδιωτικές στιγμές σας) και να κάνετε ολόκληρες πολιτικές ή διαφημιστικές καμπάνιες ακόμη πιο αποτελεσματικά.

Στην πράξη γίνεται αυτό ακριβώς που έγραψε ο Ζάκερμπεργκ στον λογαριασμό του. «Είναι σαν να έχετε μία κάμερα τηλεόρασης στην τσέπη σας». Ο οποιοσδήποτε με ένα smartphone μπορεί να γίνει ουσιαστικά ρεπόρτερ, με μία γενικότερη έννοια του όρου. Ετσι κι αλλιώς αυτό συνέβαινε, τώρα θα γίνεται ακόμη πιο έντονα, ακόμη πιο γρήγορα, ακόμη πιο μαζικά.

Δεν έχει νόημα να σταθούμε στα τεχνικά ζητήματα, στις διαφορές με τις άλλες πλατφόρμες Periscope, Meerkat κλπ) που κάνουν το ίδιο εδώ και χρόνια ή στο πώς στρώνεται το έδαφος για το next big thing που είναι το Virtual Reality. Αυτό που έχει σημασία είναι το πώς αλλάζει η ίδια η δημοσιογραφία, η ίδια η φύση του επαγγέλματος.

Οι φόρμες δημόσιας έκφρασης αλλάζουν συνεχώς και στην Ελλάδα οι συντεχνίες παραμένουν κολλημένες στις αναχρονιστικές λογικές τους, αρνούμενες να ακολουθήσουν τις τεχνολογικές επαναστάσεις που συντελούνται καθημερινά

Τι νόημα έχει μία απεργία της ΕΣΗΕΑ όταν οι δημοσιογράφοι (που έτσι κι αλλιώς δουλεύουν οι περισσότεροι στις απεργίες) θα μπορούν να βρίσκονται στην πορεία της ΑΔΕΔΥ και να μεταδίδουν video από αυτήν μέσα από τους προσωπικούς τους λογαριασμούς; Ποιος ασχολείται με τις συντεχνίες και τους συνδικαλιστοπατέρες της ενημέρωσης όταν η ίδια η ενημέρωση έχει περάσει σε άλλα χέρια; Στα χέρια των πολιτών, στις οθόνες των smartphones, στους αλγορίθμους των social media.

Οι φόρμες δημόσιας έκφρασης αλλάζουν όχι μέρα με τη μέρα, αλλά ώρα με την ώρα. Βιώνουμε άλλοτε μικρότερες κι άλλοτε μεγαλύτερες τεχνολογικές επαναστάσεις καθημερινά. Και το χειρότερο είναι πως όσοι έχουν μία κάποια –έστω και μικρή ακόμη- εξουσία στα χέρια τους δεν έχουν καταλάβει τίποτα ακόμη. Αρνούνται να δεχτούν τη νέα πραγματικότητα, αρνούνται να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, αρνούνται να αλλάξουν την αναχρονιστική αντίληψή τους για τα πράγματα.

Η εικόνα (είτε η στατική της φωτογραφίας, είτε η κινούμενη του video) περιέχει μία συγκεκριμένη, διαφορετική υπόσταση που πολλές φορές τα κείμενα δεν μπορούν να αποδώσουν. Κι αυτή είναι η μαγεία τους, η δύναμή τους, η πρόκλησή τους. «Η ΕΣΗΕΑ επαναλαμβάνει για μια ακόμη φορά ότι η αξιολόγηση γίνεται στους δρόμους στα μπλόκα, στα συσσίτια, στα σύνορα και στα hot spots», καταλήγει η ανακοίνωση της Ενωσης των δημοσιογράφων. Την ίδια στιγμή, ένας νέος ρεπόρτερ στο Πάλο Αλτο, στη Νέα Υόρκη, στην Στοκχόλμη, στο Τόκιο και στο Μεντεγίν έβγαινε σε live μετάδοση στο κοινό του, αποδεικνύοντας πόσο τεχνολογικά αναλφάβητοι και ψηφιακά αμόρφωτοι είμαστε.

Υ.Γ. Στην ενότητα «Δράσεις» του site της ΕΣΗΕΑ υπάρχουν δύο μόνο ανακοινώσεις. Μία περυσινή και μία προπέρσινη. Θα μπορούσε –λέω εγώ τώρα- η ΕΣΗΕΑ να πραγματοποιήσει μία εκδήλωση με θέμα το πώς οι digital πλατφόρμες, τα social media και γενικά το νέο ψηφιακό περιεχόμενο τροποποιεί τη δημοσιογραφία. Ή για το πώς τα instant articles στο facebook θα κλείσουν πολλά ελληνικά ειδησεογραφικά sites. Αλλά φαντάζομαι πως είναι απασχολημένοι με τις διαγραφές δημοσιογράφων.