Καθώς εμείς ζούμε τις ζωές μας κουβεντιάζοντας πολλά και διάφορα, σημαντικά και ασήμαντα, τις ίδιες ώρες στον Αρειο Πάγο γίνονται οι συσκέψεις των δικαστών που θα κρίνουν την τύχη των οκτώ τούρκων αξιωματικών –που πιθανότατα σημαίνει και τη ζωή τους. Ναι, ακόμη και τώρα, ακριβώς τώρα πιθανότατα, καθώς εγώ γράφω αυτές τις αράδες ή εσείς τις διαβάζετε, κάποιοι αποφασίζουν ανθρώπινες ζωές…
Κουβέντιασα αυτή τη βδομάδα το θέμα με ανθρώπους που αναζήτησα κοντά στην εξουσία, κι αυτό γιατί δίνω στων τελευταίων τη γνώμη ιδιατέρη βαρύτητα για το τι συμβαίνει. Κάποιοι από αυτούς, λοιπόν, μου διατύπωσαν την άποψη ότι στον ΣΥΡΙΖΑ, ή και σε κάποιους κυβερνητικούς κύκλους, κυριαρχεί η άποψη ότι οι Οκτώ δεν πρέπει να εκδοθούν: ότι θα καθιστά εθνικό σκάνδαλο, και βέβαια θα έχει ανυπολόγιστες συνέπειες στη δημόσια εικόνα της κυβέρνησης. Μάλιστα, με παρέπεμψαν ως απόδειξη και στις δηλώσεις του κ. Βίτσα και της κυρίας Χριστοδουλοπούλου στον Τύπο, προ ημερών, που όντως βγάζουν, τουλάχιστον ως προσωπική άποψη των δύο αυτών, αυτό το κλίμα – λιγότερο άμεσα από ότι το λέω, αλλά σαφώς. Για αυτές τις δηλώσεις συμφωνώ, και μάλιστα επαίνεσα δημόσια τον κ. Βίτσα για τη δήλωσή του όταν την έκανε. Λέει, συγκεκριμένα ο κ. Βίτσας ότι το θέμα ανήκει στη Δικαιοσύνη και (κυρίως) επισημαίνει ότι αν ο Αρειος Πάγος αποφασίσει να μην εκδώσει τους Οκτώ η υπόθεση τελειώνει με τη Δικαιοσύνη να έχει το πάνω χέρι, ουσιαστικά να έχει νικήσει. Προέρχεται από σημαντικό πολιτικό, αποκλείεται να είναι τυχαία και ως εξ αυτού τη βρήκα και γενναία και σημαντική. Το αν όμως αυτή η άποψη είναι γενικότερα η αίσθηση στον ΣΥΡΙΖΑ δεν το ξέρω, κι ακόμη λιγότερο αν είναι στην κυβέρνηση και, κυρίως, στον Πρωθυπουργό.
Στους κοντά-στην-εξουσία γνωστούς που μίλησα και εξέφρασαν θετική άποψη, εγώ επανέλαβα τις δικές μου πληροφορίες, που επιβεβαιώνονται από πολλούς γνωρίζοντες τα κοινά, ότι:
α) οι πρόεδροι των συνθέσεων που δίκασαν την υπόθεση, όπως και αρκετά μέλη των συνθέσεων, είναι μέλη της νέας (μειοψηφικής) Ενωσης Ανωτάτων Δικαστών που ίδρυσε η πρόεδρος του Αρείου Πάγου, πράγμα που το βρίσκω αξιοσημείωτο. (Αυτό το στοιχείο ειδικά είναι βέβαιο).
β) ότι κυκλοφορεί διάχυτη η εντύπωση στους νομικούς και δικαστικούς κύκλους ότι υπάρχει κυβερνητική πρόθεση να εκδοθούν οι Οκτώ.
γ) ότι αυτή η κυβερνητική πρόθεση έχει περαστεί είτε αμέσως, δημόσια, μέσω και των διαφόρων σχετικών δηλώσεων κυβερνητικών στελεχών, αλλά και της απουσίας σαφών διαψεύσεων των δηλώσεων του Ερντογάν και του Τσαβούσογλου περί εγγυήσεων έκδοσης που τους έχουν παρασχεθεί από Πρωθυπουργό και υπουργό Εξωτερικών, είτε και εμμέσως, δια μεθόδων που δε γνωρίζω.
Στις πληροφορίες μου αυτές, οι κοντά-στην-εξουσία στους οποίους μίλησα μου απαντούσαν: «μα δεν υπάρχει τέτοια πρόθεση, άρα ούτε και τέτοια γραμμή, κάνεις λάθος, σε διαβεβαιώνουμε». Τους απαντούσα με το παλιό ανέκδοτο, που οι νεότεροι εξ αυτών δεν το ήξεραν:
«Ενας ψυχασθενής διακατέχεται από την παραίσθηση ότι είναι καλαμπόκι, και γι’ αυτό αρνείται να γυρίσει στο χωριό του, όπου κυκλοφορούν πολλές κότες. Χρόνια προσπαθεί ο γιατρός του στο ψυχιατρείο να τον θεραπεύσει. “Τι είσαι;” τον ρωτάει κάθε λίγο, για να δει αν υπάρχει πρόοδος. “Καλαμπόκι”, απαντάει ο άλλος. Τέλος πάντων, με τα πολλά, ύστερα από πολλά φάρμακα, ψυχοθεραπείες, κλπ, και καμιά δεκαετία, ρωτάει ο γιατρός τον άρρωστό του μια μέρα: “Τι είσαι;”. “Ανθρωπος”, του λέει αυτός, ξαφνιασμένος σχεδόν. Ενθουσιασμένος, ο γιατρός θέλει να το επιβεβαιώσει: “Ωστε δεν είσαι καλαμπόκι;”, ρωτάει. “Οχι βέβαια”, λέει ο άλλος. “Μάτια δεν έχεις, δε με βλέπεις, γιατρέ μου; Ανθρωπος είμαι”. Οπότε ο γιατρός λέει περιχαρής: “Υπέροχα! Τρέχω να υπγοράψω το εξιτήριό σου. Αύριο επιτέλους βγαίνεις, γυρνάς στο χωριό σου”. “Α, όχι, γιατρέ μου”, λέει ο άλλος τρομαγμένος. “Στο χωριό μου δεν μπορώ να γυρίσω. Εκεί έχει κότες”. “Μα βρε καλέ μου”, λέει ο γιατρός, “τώρα δα δε μου είπες ότι το ξέρεις ότι δεν είσαι καλαμπόκι, αλλά άνθρωπος;”. Ο άλλος χαμογελάει λυπημένα: “Εγώ το ξέρω, γιατρέ μου”, λέει. “Οι κότες όμως το ξέρουν;”».
Ετσι και με τους Οκτώ λοιπόν. Η υπόθεση νομικά είναι ξεκάθαρη, όπως το τόνισαν με τον πιο εμφατικό τρόπο στις αγορεύσεις τους οι τρεις εισαγγελείς του Αρείου Πάγου την περασμένη εβδομάδα: δεν υπάρχει η παραμικρή εγγύηση δίκαιης δίκης στην Τουρκία του Ερντογάν (τουναντίον μάλιστα), άρα άνθρωποι χαρακτηρισμένοι από αυτήν ως προδότες προφανέστατα δεν πρέπει να εκδοθούν. Γιατί όμως, τότε, παρά τις προτάσεις των τριών εισαγγελέων, κυριαρχεί ο φόβος για αντίθετο αποτέλεσμα; Η απάντηση είναι απλή: η αιτία είναι η έντονα συνεχιζόμενη φημολογία περί κυβερνητικής επιθυμίας για την έκδοση. Και ας μη μου λένε κάποιοι ότι τα φαντάζομαι: η φημολογία αυτή συνιστά κοινό τόπο σε όσους μιλούν με πολιτικούς, νομικούς και δικαστικούς κύκλους, και έχουν καλή πληροφόρηση.
Παρά ταύτα, κάποιοι στον ΣΥΡΙΖΑ και στην κυβέρνηση, αλλά και οι κοντά-στην-εξουσία που μίλησα, μου δηλώνουν, και πιστεύω (κάποιοι τουλάχιστον) ειλικρινά, ότι τέτοια επιθυμία δεν υπάρχει. Τότε όμως, αναρωτιέμαι: γιατί εξακολουθεί να υπάρχει διάχυτη η εντύπωση στους δικαστικούς κύκλους ότι η κυβέρνηση επιθυμεί οι Οκτώ να εκδοθούν;
Και ρωτώ: έστω ότι η κυβέρνηση δεν επιθυμεί να εκδοθούν. Η κυβέρνηση λοιπόν το ξέρει. Οι αρεοπαγίτες όμως το ξέρουν;
ΥΓ. Το σημείωμα αυτό δεν θα είχε γραφεί σε μια κανονική δημοκρατική χώρα, δηλαδή σε μια χώρα που ήταν δεδομένη η διάκριση των εξουσιών. Κατά συνέπεια, λυπούμαι που είμαι αναγκασμένος