Αν η σημερινή Ελλάδα ήταν πίνακας του Ιερόνυμου Μπός, η υπόθεση Φαμπρ θα ήταν μια ανθυπο-λεπτομέρεια της πτυχής «Κόλαση». Ελα όμως που «ο Διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες» και ιδιαίτερα στις λεπτομέρειες του Μπος.
Ποιος θα καθίσει να ασχοληθεί, μέσα στο φαλιμέντο, το εθνικό, το προσωπικό, το κυβερνητικό, την προσφυγική κρίση, την ευρωπαϊκή διάλυση, με τα πήγαινε- έλα του σύγχρονου φλαμανδού καλλιτέχνη; Κι όμως το θέμα πήρε μεγάλες διαστάσεις και ο λόγος είναι βεβαίως πολιτικός. Ο διορισμός του καλού αυτού ανθρώπου υπήρξε ένα πολύ μεγάλο πολιτικό λάθος εξ αρχής και μάλιστα λάθος με συμβολική σημασία.
Πού τον βρήκαν και τον έφεραν οι αρμόδιοι το Γιαν Φάμπρ; Ο άνθρωπος φανερά, ακόμα και κατά δική του δήλωση, είναι άσχετος με τα διοικητικά. Αν ήταν, θα… απέλυε τον εαυτό του, αφού δεν υπήρχε ούτε η εξοικείωση με το αντικείμενο, ούτε με τη χώρα, ούτε -πολύ περισσότερο ο επαρκής χρόνος για συνθέσει και να παρουσιάσει έργο. Πουθενά στον πλανήτη δε αναλαμβάνεις διεθνούς αίγλης και κύρους φεστιβάλ μήνα Φεβρουάριο για να ανακοινώσεις ρεπερτόριο τον Απρίλιο.
Επίσης, πουθενά στον πλανήτη δεν είναι αρκετή η αποκλειστική ιδιότητα του διακεκριμένου καλλιτέχνη για να τεθείς επί κεφαλής ενός τέτοιου οργανισμού. Εμπειρία και θηριώδης προϋπηρεσία χρειάζονται. Και επίσης, τεκμηριωμένες επιδόσεις στην οργάνωση, αλλά και διαπιστωμένη εμπορική-καλλιτεχνική επιτυχία είναι οι προδιαγραφές της επιλογής. Η οποία επιλογή δεν γίνεται από ένα πρόσωπο (τον εκάστοτε υπουργό Πολιτισμού), αλλά με προκήρυξη, shortlist υποψηφίων και βάσει ανακοινωμένων προδιαγραφών.
Τίποτα από αυτά δεν συνέβη και δεν ίσχυσε με τον (να ζήσουμε να τον θυμόμαστε) κύριο Φάμπρ. Εφαγε ένα μεταμοντέρνο φλας ο κύριος Μπαλτάς και χάιντα! Ομπρός συντρόφια- γιούργια -στον ταβλά με τα κουλτούρια.
Ομως, και επί του καλλιτεχνικού, η γκάφα ήταν απερίγραπτη. Αντί να τον προσκαλέσουν τον άνθρωπο και να του αναθέσουν ένα τμήμα πχ «νέοι ορίζοντες» ή του τύπου «ένα κάποιο βλέμμα» δημιουργώντας μια πειραματική, ριζοσπαστική απείθαρχη προκλητική «νέα σκηνή» του Φεστιβάλ (θα ήταν υπέροχο αυτό), του είπαν «περάστε να μας διακοσμήσετε τη μεγάλη σάλα και μετά χαράς και ελευθερίας κάντε τα λαμπόγιαλο- σκίστε τη γατα».
Πέη, γάτες, οι ανθρακωρύχοι της Φλάνδρας πάρτε να μην έχετε ένα τέτοιο μοντέλο για το πώς, πριν ακόμα βγει ο μισός χρόνος που απέμεινε, θα βγει και η ψυχή μας, καλλιτεχνική, εθνική, πολιτική, προσωπική.
Ολο αυτό το μπάχαλο με την πρώτη φορά Αριστερά και πάλι θα είχε μικρή σημασία, μπροστά στα πολύ πιο βαριά ζητήματα που μας συνθλίβουν. Εχει όμως τη διάστασή του, γιατί πραγματικά σκιτσάρει τα μεγαλύτερα ελαττώματα αυτής της κυβέρνησης. Αυθαίρετα, συμπεράσματα, αψυχολόγητοι διορισμοί, ψωνίστικες, καταγέλαστες προγραμματικές δηλώσεις. Μια υπέρ (και μια κατά) αίμα, γάτες, πέη, ο Ολυμπος (στο κεφάλι μας), ό,τι να’ναι, αφού εμείς είμαστε στα πράγματα τώρα.
Μα…
Εστιν ουν τραγωδία μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας, μέγεθος εχούσης, ηδυσμένω λόγω, χωρίς εκάστω των ειδών εν τοις μορίοις, δρώντων και ου δι’ απαγγελίας, δι’ ελέου και φόβου περαίνουσα την των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν»….
Μα τώρα…
Εστιν ουν περφόρμανς βελγική, μίμησης ατύχου γαλής εν εναγωνία πτώσει, φρικαρισμένο τω λόγω, χωρίς εκάστω των ποδών εν τοις μορίοις δι ελέου και φόβου νιαουρίζασας, στα μπετά, ατυχούσας φρικαρισμένης γαλής περαίνουσα την των τοιούτων παθημάτων την διά μέσου ζωηρών πεών κάθαρσιν…
Διαβάστε εδώ για την παραίτηση Φαμπρ
Ως ινσταλέισον που συμβολίζει το καλλιτεχνικό μπάχαλο του οράματος για την πρώτη φορά Αριστερά, είναι το λιγότερο ριζοσπαστική. Μην πω και σπαραχτική καθώς ο Αισχύλος ανακατεύεται με αδέσποτες γάτες και η βελγική πρωτοπορία σαν άλλη Μπλάνς Επιφανί, κακοποιείται αισθησιακά από μια συμμορία γουνοφόρων Πριάπων και αιλουροειδών της μοντερνιάς.
Μέσα από τη μικρολεπτομέρεια, αναδεικνύεται απειλητικός ο διάβολος του «Ο,τι να ’ναι». Κι έτσι ακριβώς από τέτοια «φλας» πορεύεται ο Πολιτισμός μας, η δεύτερη βαριά βιομηχανία της χώρας, μαζί με την υπόλοιπη χώρα στον «αριστερό» Ζάλογγο. Πέη, γάτες, οι ανθρακωρύχοι της Φλάνδρας πάρτε να μην έχετε ένα τέτοιο μοντέλο για το πώς, πριν ακόμα βγει ο μισός χρόνος που απέμεινε, θα βγει και η ψυχή μας, καλλιτεχνική, εθνική, πολιτική, προσωπική.
Μια θαυμάσια περφόρμανς με πέη και γάτες, αυτό είμαστε και όχι μόνο στα πολιτιστικά – παντού, Κατερίνα.
Αυτό το παντού… είναι που με τρώει, η καθ’ έξιν επιλογή του «μούρθε ένα φλας» σε σχεδόν κάθε τομέα της ζωής. Οχι τόσο ο «να ζήσουμε, να τον θυμόμαστε…» Φάμπρ, αλλά όλοι οι Φαμπρ που προηγήθηκαν και όσοι (βαγγελίστρα μου) θα ακολουθήσουν.
Υστερόγραφο ηλίθιας. Τι τους έφταιξε ο Λούκος; Με εκατό καλλιτέχνες και δημοσιογράφους των καλλιτεχνικών είχα μιλήσει και οι περισσότεροι συμφωνούσαν ότι έκανε δύσκολη, σοβαρή δουλειά και το πήγαινε καλά το μαγαζί. Τι δεν κατάλαβα τελικώς, Κατερίνα; Είμαι ανοιχτή σε ιδέες. Πέτα μου μια γάτα στο κεφάλι,και ίσως θα καταλάβω….