Τώρα που η στάχτη στα καμένα στο Μάτι κατακάθεται. Τώρα που η κυβέρνηση έχει ανοίξει τον κουμπαρά και μοιράζει παρηγορητικές παροχές στους πυρόπληκτους –ανθρώπους που έχασαν τα πάντα, τους δικούς τους, τα σπίτια τους, όλα. Τώρα που οι υπουργοί εμφανίζονται large και παίζουν με τα εκατομμύρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης σαν να είναι φραγκοδίφραγκα, αξίζει να δούμε κάτι, ένα αόρατο νήμα που συνδέει ακόμα και αυτές τις απολύτως αναγκαίες παροχές, με την κυβερνητική νοοτροπία.
Εχει ενδιαφέρον ότι η τραγωδία στο Μάτι ανέτρεψε μεν τους πολιτικούς σχεδιασμούς του Αλέξη Τσίπρα, αλλά τελικά δεν άλλαξε το θεμελιώδες πολιτικό αφήγημα που έχει διατρέξει αυτήν την τριετία των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Οχι, το βασικό αφήγημα δεν είναι ούτε η έξοδος από τα μνημόνια ούτε η καταπολέμηση της διαφθοράς· αυτά είναι για πρωτοσέλιδα του φιλοκυβερνητικού Τύπου. Το βασικό αφήγημα είναι το «έχουμε υπερπλεόνασμα και μοιράζουμε», κάνουμε αναδιανομή πλούτου, είμαστε φιλεύσπλαχνοι.
Για να είμαστε ξεκάθαροι. Οι άνθρωποι στο Μάτι τα έχουν απολύτως ανάγκη τα χρήματα και απολύτως ορθώς τους δίνονται. Είχαν όμως προηγουμένως ανάγκη και ένα αποτελεσματικό κράτος, αλλά αυτό το κράτος τους άφησε να καούν και έπειτα τους έβγαλε και φταίχτες. Και τώρα, για να καλύψει το έλλειμμα αξιοπιστίας και ασφάλειας των πολιτών η κυβέρνηση μοιράζει χρήμα και διορισμούς.
Κανένας δεν μας ζήτησε τόσο υψηλά υπερ-πλεονάσματα. Ούτε η Κομισιόν ούτε το ΔΝΤ. Αντιθέτως όλοι μάς ζητούν ένα αποτελεσματικό κράτος. Οικονομικό κράτος ασφαλώς, αλλά πρωτίστως αποτελεσματικό. Και αυτή η κυβέρνηση συνέχιζε να κόβει από παντού –από κρίσιμες δημόσιες δομές– για να χτίσει την αυτοπεποίθησή της.
Το υπερ-πλεόνασμα είναι ο υπαρξιακός στόχος των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Ενας γιγάντιος κουμπαράς το περιεχόμενο του οποίου θα μπορεί να το μοιράσει η κυβέρνηση όπου χρειάζεται· και βεβαίως όπου θέλει. Μια αναδιανομή πλούτου –ή αναδιανομή φτώχειας, δεν ξέρω– εις το όνομα των πιο αδύναμων, «αντισυμμετρικά» (sic) όπως έλεγε ο Αλέξης Τσίπρας σε εκείνο το πρώτο διάγγελμα για τη 13η σύνταξη τον Δεκέμβριο του 2016.
Πριν από την τραγωδία στο Μάτι, ο Πρωθυπουργός ήταν και πάλι έτοιμος να παρουσιάσει «τα αποτελέσματα της προσπάθειας» στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης, ανακοινώνοντας παροχές.
Θα ήταν βέβαια άλλη μία εξαπάτηση. Σου παίρνω δέκα, κόβω τις δαπάνες σε ευαίσθητες περιοχές του κράτους, περισσότερο από όσο συμφώνησα ακόμα και με αυτήν την αυστηρή τρόικα, και στο τέλος μπροστά στο τζάκι του Μαξίμου σου δίνω πίσω το ένα διαφημίζοντας έτσι την ευσπλαχνία μου. Βεβαίως με τα δικά σου λεφτά, αυτά που σου έχω αρπάξει. Και μπορώ να το κάνω γιατί άφησα τα νοσοκομεία χωρίς γάζες, το κράτος χωρίς βασικά υλικά και πάγωσα τις δημόσιες επενδύσεις.
Πριν τη συμφορά στο Μάτι η συνταγή αυτή είναι αποτυπωμένη ανάγλυφα στο δελτίο εκτέλεσης του Προϋπολογισμού για την περίοδο από τον Ιανουάριο ως τον Ιούνιο του 2018. Η κυβέρνηση, χωρίς να της το ζητήσει καμία τρόικα, έκοψε το πρώτο εξάμηνο επιπλέον 165 εκατ. ευρώ από τις επιχορηγήσεις των νοσοκομείων. Δηλαδή δεν έδωσε στα νοσοκομεία 165 εκατ. ευρώ όπως προβλέπει ο Προϋπολογισμός του 2018, ο βασικός νόμος του κράτους που ψήφισε η ίδια χειροκροτώντας τον εαυτό της.
Τα πράγματα γίνονται χειρότερα αν δει κανείς το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ή αλλιώς το ΠΔΕ ένα αρκτικόλεξο που δεν του δίνουμε την πρέπουσα σημασία. Ως το τέλος Ιουνίου η κυβέρνηση είχε δαπανήσει 679 εκατ. ευρώ (!) λιγότερα από όσα προβλέπεται για τις υποδομές της χώρας…
Η ειρωνεία είναι ότι την Τρίτη, την επομένη της καταστροφής στο Μάτι και ενώ ακόμα μετρούσαμε νεκρούς –ακόμα το κάνουμε εδώ που τα λέμε– η πρώτη αντίδραση του Μαξίμου ήταν να ανακοινώσει έκτακτη οικονομική βοήθεια 20 εκατ. ευρώ προς τους πυρόπληκτους. Από πού; Μα φυσικά από εθνικούς πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων…
Το περίεργο αυτής της ιστορίας είναι ότι η τρόικα και κυρίως το ΔΝΤ, που είναι πάντα πιο αυστηρό, αντί να επαινεί την κυβέρνηση για την υπερ-λιτότητα, την επικρίνει. Ενδεικτικά, στις 29 Ιουνίου ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ στην τρόικα Πίτερ Ντόλμαν δήλωσε στην Αθήνα και μέσω τηλεδιάσκεψης στο διεθνή Τύπο ότι στην Ελλάδα υπάρχουν ανάγκες για δαπάνες στους τομείς της Υγείας, της Παιδείας και των επενδύσεων που δεν εξυπηρετούνται επίτηδες προκειμένου να επιτευχθεί το υπερ-πλεόνασμα. Ο Ντόλμαν περιέγραψε ουσιαστικά ένα κράτος που υπονομεύεται από την ίδια την κυβέρνηση ώστε να υπάρχει ένα μαξιλάρι και να δίνονται φιλοδωρήματα στους πολίτες.
Ενοχλούν αυτές οι διαπιστώσεις την κυβέρνηση; Προφανώς και όχι. Η απάντηση είναι εύκολη για τους μετρ της επικοινωνίας. Διότι με βάση των κώδικα Μαξίμου όποιος τολμά να κάνει κριτική στην κυβέρνηση, πυρόπληκτος ή μη, είναι ύποπτος και εγγενώς κακός χωρίς κανένα ελαφρυντικό. Εχει λερωμένη τη φωλιά του, ίσως να βλέπει ΣΚΑΪ και να του αρέσει στα κρυφά και ο Πορτοσάλτε. Γιατί «εμείς είμαστε οι καλοί, έχουμε το ηθικό πλεονέκτημα».