Οσοι συναποφάσισαν να ιδρύσουν το Κίνημα Αλλαγής —το ΠΑΣΟΚ, το Ποτάμι, η ΔΗΜΑΡ κ.α— το έκαναν, προφανώς, επειδή πιστεύουν ότι ενδιάμεσος χώρος πρέπει να ενωθεί, για να έχει καλύτερες εκλογικές προοπτικές. Και, επιπλέον, πρέπει και μπορεί να παραμείνει αυτόνομος. Αλλιώς τζάμπα κόπος. Ας έμεναν όπως ήταν και όσοι λοξοκοιτάζουν δεξιά κι αριστερά, ας πήγαιναν απευθείας στη ΝΔ και στον ΣΥΡΙΖΑ.
Λόγω πολλών ιδιαιτεροτήτων στη συγκρότησή του, παρουσιάζονται διαρκώς προβλήματα. Μαγικός τρόπος επίλυσής τους δεν υπάρχει, ωστόσο κάποια στιγμή η ηγεσία του πρέπει να πάρει ορισμένες αποφάσεις. Πρώτη και επείγουσα είναι να διαλύσει τη σύγχυση που δημιουργείται από το διαλυτικό ερώτημα «με ποιον θα πάει» μετά τις εκλογές.
Η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι μια και σαφής: το νέο κόμμα δεν συγκροτήθηκε, για να πάει σώνει και καλά με κάποιον την επομένη των εκλογών. Συγκροτήθηκε για να αλλάξει τους συσχετισμούς και να τους συνδιαμορφώσει με βάση τη δική του πρόταση. Για να έχει ελπίδες να το καταφέρει, πρέπει να πείσει ικανό ποσοστό του εκλογικού σώματος ότι είναι αυτόνομο και δεν έχει ήδη αποδεχθεί οπωσδήποτε το ρόλο του μετεκλογικού μπαλαντέρ, αλλιώς τσόντας.
Αλλωστε, ουδείς μπορεί να προδικάσει από τώρα τι θα συμβεί την επομένη των εκλογών. Είναι δε αστείο το φαινόμενο να καλείται το ΚΙΝΑΛ να πει οπωσδήποτε με ποιον θα πάει, όταν στη Γερμανία, με τη μεγάλη παράδοση συνεργασιών, η Μέρκελ χρειάστηκε μήνες για να καταλήξει ότι θα συνεργαστεί με τους σοσιαλδημοκράτες και όχι με τους δεξιοφιλελεύθερους.
Φυσικά, η συζήτηση αυτή δεν πρόκειται να σταματήσει, καθώς θα την τροφοδοτούν ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΝΔ, για δικούς τους λόγους. Όμως, για τα στελέχη του Κινήματος Αλλαγής πρέπει να υπάρχουν όρια. Οσα λένε- και κυρίως όσα κάνουν- πρέπει να πείθουν το ακροατήριο ότι κατατείνουν στην ενίσχυση της αυτόνομης φυσιογνωμία του κόμματος και όχι να δημιουργούν την πεποίθηση ότι θέλουν να προωθήσουν το «μέτωπο» με τον ΣΥΡΙΖΑ ή με τη ΝΔ. Αυτή σκέψη πρέπει να φύγει από το μυαλό τους. Τα «μέτωπα» ωφελούν τους μεγάλους εταίρους ή αντιπάλους, εν προκειμένω τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ.
Για να το πούμε με δύο παραδείγματα:
Παράδειγμα πρώτο: Μπορεί ένα στέλεχος, εν προκειμένω ο Γιάννης Ραγκούσης, να έχει την άποψη ότι η κανονική ροή των πραγμάτων είναι η συνεργασία Κεντροαριστεράς-Αριστεράς, δηλαδή ΚΙΝΑΛ-ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, δεν είμαστε σε κανονικές συνθήκες. Πρώτον, διότι η Αριστερά (ΣΥΡΙΖΑ) συνεργάζεται ήδη εδώ και τέσσερα χρόνια με ένα κομμάτι της ευρείας Δεξιάς (ΑΝΕΛ) και ουδέποτε έχει διακηρύξει ρητά ότι θα σταματήσει αυτή η συνεργασία στο μέλλον, αν υπάρχουν οι προϋποθέσεις. Δηλαδή, αν στις επόμενες εκλογές έχουμε αποτέλεσμα παρόμοιο με του 2015, ο κ. Τσίπρας δεν θα συγκυβερνήσει ξανά με τον κ. Καμμένο; Μόνο αφελείς το πιστεύουν. Επομένως, ποιος λόγος επιβάλλει στο κόμμα της Κεντροαριστεράς να δεσμευθεί από τώρα ότι θα συνεργαστεί αποκλειστικά και μόνο με τον ΣΥΡΙΖΑ, απεμπολώντας έτσι την αυτονομία του; Επιπλέον, γιατί θα είναι «προδοσία» ενδεχόμενη συνεργασία με τη ΝΔ, αν την επιβάλουν οι ψηφοφόροι με το εκλογικό αποτέλεσμα; Αυτό που υποχρεούται το ενδιάμεσο κόμμα είναι να υπερασπιστεί την αυτονομία του έναντι και των δύο άλλων, ώστε να διεκδικήσει υψηλό εκλογικό ποσοστό και να μπορεί να επηρεάσει τις μετεκλογικές εξελίξεις ως αποφασιστικός εταίρος.
Παράδειγμα δεύτερο: Μπορεί ένα άλλο στέλεχος, εν προκειμένω ο Ανδρέας Λοβέρδος, να έχει την άποψη ότι αυτό που προέχει είναι η πάση θυσία ήττα του ΣΥΡΙΖΑ στις προσεχείς εκλογές. Ουδείς ψόγος, η αντιπολίτευση έχει καθήκον να επιδιώκει την ήττα της κυβέρνησης. Aλλο αυτό και άλλο η απόλυτη ταύτιση με τη ΝΔ, η οποία εξ αντικειμένου υπονομεύει την αυτονομία του ΚΙΝΑΛ. Πώς γίνεται να είσαι βουλευτής ενός κόμματος και σε ένα νομοσχέδιο να ψηφίζεις το αντίθετο από αυτό που ψηφίζει η αρχηγός σου; Κι ας πούμε ότι γίνεται στο πλαίσιο της ψήφου κατά συνείδηση. Πώς γίνεται να συνοδεύεις αυτή την ψήφο με την προσβλητική (για συναδέλφους σου που ψήφισαν υπέρ) δήλωση «δεν θα κάνω τα ρεπό του Καμμένου (εδώ); Δηλαδή, η Γεννηματά, ο Βενιζέλος και ο Θεοδωράκης, που ψήφισαν υπέρ τη αναδοχής, αυτό έκαναν;
Οι περιπτώσεις Ραγκούση και Λοβέρδου είναι δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα της κακοδαιμονίας του ΚΙΝΑΛ σε σχέση με το υπονομευτικό ερώτημα «με ποιον θα πάει». Όταν θα έρθει η ώρα, οι απόψεις θα κονταροχτυπηθούν και θα ληφθεί η απόφαση. Τώρα είναι η ώρα να κατοχυρωθεί η αυτονομία του κόμματος και τέτοιες δηλώσεις την υπονομεύουν, διότι εξ αντικειμένου ευνοούν τα δύο μεγαλύτερα κόμματα. Αυτό είναι που πρέπει να σταματήσει και αυτό πρέπει να αφορά τα «ως εδώ» της κυρίας Γεννηματά.
Για τα άλλα πρέπει να προηγείται συνεννόηση. Για παράδειγμα, η «προσωπική» απόφασή της να ζητήσει «εκλογές εδώ και τώρα», πέραν της αστοχίας της επί της ουσίας, έγινε ενώ διαφωνούν το Ποτάμι και η ΔΗΜΑΡ. Επρεπε να προηγηθεί συνεννόηση, ώστε να αποφευχθούν όσα ακούσαμε τις τελευταίες μέρες. Φυσικά, ο(η) αρχηγός έχει βαρύνοντα λόγο, αλλά δεν πρέπει να αγνοούνται οι άλλοι, πόσω μάλλον όταν το νέο κόμμα δεν είναι ακόμα ενιαίο, όπως θα έπρεπε.
Πού καταλήγουμε; Oτι το Κίνημα Αλλαγής μόνο ως αυτόνομο κόμμα έχει ελπίδες επιτυχίας. Αν κάποιοι αλληθωρίζουν προς τον ΣΥΡΙΖΑ και κάποιοι άλλοι προς τη ΝΔ, παίζουν το δικό τους παιχνίδι. Αυτό πρέπει να κοπεί. Για τα άλλα χρειάζεται συνεννόηση. Διότι άλλο η αρχηγική αποφασιστικότητα και άλλο ο αρχηγικός αυταρχισμός. Η πρώτη είναι ευεργετική. Ο δεύτερος συνήθως φέρνει γκρίνια και αντίδραση και αφαιρεί δυνάμεις.