Ο,τι απέμεινε από την Αργυρώ είναι οι χαριτωμένες φωτογραφίες που την έκαναν διάσημη: η φώκια-μασκότ της Σάμου πόζαρε ακόμα και πάνω σε ξαπλώστρες, σε παραλίες γεμάτες κόσμο, χωρίς να φοβάται τους ανθρώπους. Τους ίδιους ανθρώπους που τη σκότωσαν, καθώς όπως επιβεβαιώθηκε η νεκρή φώκια που είχε ξεβραστεί στο νησί στα τέλη Μαΐου, ήταν πράγματι η Αργυρώ. Το ζώο δέχτηκε πολλαπλές βολές στην πλάτη με κυνηγετικό όπλο, ενώ είχε και ένα μεγάλο τραύμα από αιχμηρό αντικείμενο.
Λίγες μέρες πριν δημοσιοποιηθεί η «υπόθεση Αργυρώ» διαβάζαμε για την έφοδο της Αστυνομίας σε (κάτι σαν) ζωολογικό κήπο στην Πάτρα όπου βρέθηκαν ακόμα και ζώα που είχαν πεθάνει από ασιτία. Από δίπλα η υπόθεση του παπά που σκότωσε στην Μεσσηνία με καραμπίνα τον σκύλο του και που τώρα αντιμετωπίζει τη Δικαιοσύνη, αλλά και ο τραυματισμός αδέσποτου σκύλου, πάλι από καραμπίνα, στη Λαμία.
Υπάρχουν και οι εκατοντάδες φωτογραφίες που ανεβαίνουν στο Facebook: κακοποιημένα σκυλιά και γατιά (οι λεπτομέρειες φρικιαστικές), λεβέντες με όπλα που ποζάρουν δίπλα στη λεία τους ακόμα και αν πρόκειται για προστατευόμενα είδη, εκκλήσεις για την υιοθεσία τετραπόδων που έχουν εγκαταλειφθεί. Παραμένουμε, λοιπόν, παραδοσιακά αδιάφοροι και εχθρικοί απέναντι στα ζώα. Ετοιμοι να χαρακτηρίσουμε «βαρεμένους» εκείνους που ασχολούνται: «Τι τα θέλει τα σκυλιά; Παιδιά να κάνει!».
Πρόσφατα, σε επίσκεψη σε πινακοθήκη του εξωτερικού βρέθηκα μπροστά σε μια μεγάλη συλλογή με πίνακες όπου, πολυτελώς ενδεδυμένοι κύριοι, κυρίες και μικρά παιδιά πόζαραν με τα περιποιημένα κατοικίδια τους. Πράγματι, όταν στην Ευρώπη του 17ου και του 18ου αιώνα οι άνθρωποι είχαν βάλει σκύλους και γάτες στα σπίτια τους, ως μέλη της οικογένειάς τους, εδώ ζούσαμε σε συνθήκες άγριες, που καμία σχέση δεν είχαν με εκείνες που επικρατούσαν στα σαλόνια όπου πόζαραν οι φιλόζωες κυρίες. Στην ισχυρή αστική τάξη που αναπτύχθηκε στις χώρες εκείνες αναπτύχθηκε και η φιλοζωία. Αυτό, η έλλειψη αστικής τάξης στην Ελλάδα δεν επέτρεψε να γίνει. Όμως, τόσα χρόνια μετά, είναι δυνατόν αυτή η Ελλάδα που, όπως διαρκώς υπερηφανευόμαστε, έδωσε τα φώτα της σε όλο τον κόσμο, να υστερεί τόσο σε ένα θέμα όπου κρίνεται σε μεγάλο βαθμό ο πολιτισμός ενός λαού;
Πιθανώς κάτι αλλάζει. Παρατηρώ πως αρκετοί νέοι γονείς έχουν περιορίσει τα «θα σε φάει το γάου γάου» με τα οποία μεγάλωσαν οι περισσότεροι από εμάς. Οι επιστήμονες καθησυχάζουν όσους εξακολουθούν να ανησυχούν: τα εμβολιασμένα ζώα δεν μεταδίδουν αρρώστιες. Και η Πολιτεία δείχνει όλο και πιο συχνά το αυστηρό πρόσωπό της: Ο παπάς που σκότωσε το σκύλο του δικάζεται, ο αχαρακτήριστος που σκότωσε αδέσποτη γάτα με φτυάρι, στο Μοσχάτο, συνελήφθη, στον ταβερνιάρη της Εύβοιας που έσπασε το κρανίο αδέσποτης σκυλίτσας με καρέκλα επιβλήθηκε πρόστιμο. Δύο χρόνια πριν ο τότε αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα προστασίας του Πολίτη, Γιάννης Πανούσης ζητούσε από την Αστυνομία να «προστατεύει τα ζώα από κακοποίηση ή κακομεταχείριση. Όχι μόνο να οδηγεί τους δράστες στη Δικαιοσύνη, αλλά και να φροντίζει τα αδέσποτα μέχρι να βρουν στέγη, σε συνεργασία με τους δήμους και τις φιλοζωικές οργανώσεις».
Ωραία αυτά, όμως, αν ανατρέξουμε στις καταγγελίες θα τρομάξουμε. Τα φαινόμενα κακοποίησης και εγκατάλειψης ζώων στη χώρα μας μοιάζουν να πληθαίνουν –ή απλώς βγαίνουμε πιο εύκολα μπροστά για να τα καταγγείλουμε ενώ παλαιότερα σιωπούσαμε; Η Αργυρώ δεν είναι η μοναδική φώκια που δολοφονείται. Η λαθροθηρία καλά κρατεί. Τα αδέσποτα περιφέρονται στους δρόμους. Πολλά σκυλιά ζουν όλη τη ζωή τους δεμένα μέσα σε χορταριασμένα οικόπεδα ή φυλακισμένα σε αυλές και μπαλκόνια. Τα πάρκα μας γεμίζουν κατά διαστήματα από φόλες.
Ας πούμε πως είναι θεμιτό να μην αγαπάει κάποιος τα ζώα, να μην τα θέλει στη ζωή του. Πώς όμως μπορεί να τους δίνει φόλα; Πώς μπορεί τα βασανίζει και να τα σκοτώνει; Αναζητώ την απάντηση σε έναν κόσμο που έτσι όπως αναδύεται μέσα από την οικονομική κρίση, με δεκάδες επιμέρους αλλά και τόσο ουσιαστικές κρίσεις να τον ταλανίζουν, μου φαίνεται όλο και πιο νοσηρός. Είναι άραγε ο τρόπος με τον οποίο φερόμαστε στα ζώα άλλη μία έκφραση αυτής της νοσηρότητας; Και είναι οι πιο αυστηροί νόμοι μια κάποια λύση;
Οσο και αν το κράτος με την πρόνοιά του μπορεί (και πρέπει) να οδηγήσει τους πολίτες προς τη σωστή κατεύθυνση, η φιλοζωία δεν είναι κάτι που επιβάλλεται. Είναι υπόθεση ψυχής του κάθε ανθρώπου. Μια απαραίτητη στάση στη διαδρομή της αυτοβελτίωσης. Μια πράξη αγάπης που ξεκινάει από την επίγνωση της ταπεινότητάς μας και επιβεβαιώνει πως είμαστε άνθρωποι. Θέμα προσωπικής αξιοπρέπειας.