Πολλές φορές σε συνεντεύξεις, το είχε πει η συγχωρεμένη Μαρίκα, «Ο κόσμος να χαλούσε, ο Κώστας ήθελε το μεσημέρι να τραβήξει έναν υπνάκο. Για κανέναν λόγο δεν θα άλλαζε τη συνήθεια του, αυτή».
Οι παλιοί την έλεγαν «σιέστα» και την τιμούσαν ως ευεργετικό διάλειμμα του νου. Στα χρόνια μας όμως… Πού καιρός για σιέστες; Κι έτσι, εκείνο το, «Ο κόσμος να χαλούσε…», που υπερτόνιζε η Μαρίκα, με σκανδάλιζε. Ψύχραιμο, τον περιέγραφαν όλοι. Τέρας ψυχραιμίας, το υπερτόνιζε πάλι εκείνη. Πώς μπορεί κάποιος να είναι τόσο ψύχραιμος; Τόσο αυτόνομος δηλαδή, από ό,τι μπορεί να συμβαίνει γύρω του, δίπλα του; Από πού ρουφάει δύναμή; Πώς γίνεται να μη χαμπαριάζει από στενοχώρια και προβλήματα; Γίνεται; Κρύβει συναισθήματα ή τα διαχειρίζεται αλλιώς;
Ο Κώστας Μητσοτάκης πορεύτηκε τον βίο του έχοντας στο πλάι του ισοβίως την Μαρίκα. Μια προσωπικότητα, θηρίο. Θηρίο, με θηρίο; Πώς να είναι η ζωή, όταν ανταμώνουν δυο θηρία; Μήπως σ΄ αυτές τις σχέσεις βγαίνει μια δύναμη ενός «σύμπαντος»; Δικού τους, ολοδικού τους, αυτόνομου; Μήπως αν έχεις εξασφαλίσει το κράτημα ενός χεριού ισοβίως, δεν έχεις ανάγκη άλλης ενίσχυσης; Πώς μπορεί όμως να ισχύει αυτό για πολιτικό όν; Ο πολιτικός ζει για τη σχέση του με τους πολίτες, τον κόσμο; Στα μάτια τους καθρεπτίζει την οντότητά του. Πώς διάολο γινόταν, ενώ διέθεσε όλη τη ζωή του στην πολιτική σκηνή, να δείχνει σαν να μην τον ένοιαζε κιόλας; Σαν να μην κρεμόταν από την εντύπωση των πολλών για το πρόσωπό του, για τα μπράβο ή για τα αναθέματα, του λαού; Τι σόι μυστήριο ον;
Κατόρθωσαν με την Μαρίκα να χαρούν μια μεγάλη οικογένεια. Καταγράφηκαν στο DNA του τόπου μας, ως η επιτομή της «οικογενειοκρατίας». Είναι και λίγο ειρωνικό. Σε μια χώρα που η «οικογενειοκρατία» θριαμβεύει από καλύβα μέχρι παλάτι και τα μέλη των οικογενειών εκπαιδεύονται από κούνιας, για να ενεργούν αναλόγως. Αγκυλώσεις, δισταγμοί, ισορροπίες, νεποτισμός… Η κορώνα. Σε ποιόν θα παραδοθεί η κορώνα; Αυτό κι αν είναι θέμα! Μόνο στο Μητσοτακέικο αυτά; Θα αστειευόμαστε! Ωστόσο, η δική τους οικογένεια-ιστορία, μας καθόταν διαχρονικά στο μάτι, ως παραπάνω οικογενειοκρατία. Με τι αναλογία άραγε τη ζυγίζαμε και τη βρίσκαμε βαρύτερη;
Όταν πέθανε η Μαρίκα «του», πρώτη φορά διέκρινα στο πρόσωπο του, στο βάδισμα του, να προδίδεται η ηλικία του. Σαν, όπως λέει ο λαός, να «γέρασε από τη μια στιγμή στην άλλη». Πώς να είναι, να συνεχίζεις να ζεις χωρίς το μισό σου; Το μισό σου σώμα, τη μισή σου σκέψη; Χωρίς τη δύναμή σου, την ασπίδα σου; Στοιχημάτισα με τον εαυτό μου ότι δεν θα το αντέξει. Διαψεύστηκα. Εννοώ άντεξε, περισσότερο απ΄ ότι στοιχημάτισα. Θυμάμαι ένα μέλος της οικογενείας του, μου είπε, σε μια άτυπη συνέντευξη «Το να τρώει τα μεσημέρια μόνος του, γνωρίζαμε, ότι θα του ήταν το πλέον βασανιστικό. Κι έτσι συνεννοηθήκαμε, κάθε μεσημέρι, να είναι οπωσδήποτε κοντά του κάποιο από τα παιδιά ή τα εγγόνια του, για να γευματίσει μαζί του». Κοίτα τι δύναμη δυνατοτήτων έχει μια μεγάλη οικογένεια!
Ο Κώστας Μητσοτάκης, αν και συνόδεψε όλη μας τη ζωή ως πολιτική οντότητα, μου είναι αχαρτογράφητος. Τόσο ακραία αυτόνομος, αυθύπαρκτος, τόσο εκνευριστικά αυτοδύναμος, τόσο ψύχραιμος, τόσο ατσαλάκωτος ως συναίσθημα. Τόση αυτοκυριαρχία! Τόση… «σιέστα»! Λες τελικά, να παίζει τόσο ουσιαστικό ρόλο στη ζωή του ανθρώπου, ο σύντροφος που έχει δίπλα του τα μεσημέρια, για να συνοδέψει τη μπουκιά και της σκέψης του ακόμα;
Στα τόσα όμορφα, χρήσιμα, ανέκδοτα ή κοινότοπα που ακούστηκαν και θα ακουστούν, εντύπωση μου έκανε μια φωτογραφία που επέλεξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης για να τον αποχαιρετήσει. Φωτογραφία από καλοκαίρι ξεγνοιασιάς σε μια βάρκα. Δυο μαζί, ένας πατέρας – ένας γιος, ένα γέλιο. Και μια φράση του Κυριάκου όλη κι όλη, ως λεζάντα σ΄εκείνη την πόζα «Ευχαριστώ για όλα». Για τα παιδιά, όσο μεγάλα κι αν είναι, ακόμα κι αν ορέγονται πρωθυπουργία, ότι κι αν είναι ο μπαμπάς τους, είναι μόνο μπαμπάς τους.
Η Μητσοτάκειος σιέστα. Η Μητσοτάκειος οικογενειοκρατία. Εν μέρει αξιοζήλευτα, εν μέρει ασφυκτικά. Εν μέρει ευεργετικά, εν μέρει, πολύ καλά για να ‘ναι αληθινά. Πώς άραγε θα είναι η επόμενη μέρα χωρίς την παρουσία του; Θα αντέξουν οι δεσμοί, θα διατηρήσουν ισορροπία, οι αντίρροπες δυνάμεις, χωρίς τον μέγα ισορροπιστή τους; Μήπως η έγνοια μιας «οικογενειακής ισορροπίας» σακατεύει την προσωπική ισορροπία του κάθε μέλους ξεχωριστά; Πού μπαίνει η γραμμή των συνόρων; Πόσα μπορεί να επιτύχει ένας πολιτικός, πολλώ δε μάλλον Πρωθυπουργός, αν δεν απελευθερωθεί από κάθε είδους ομφάλιους λώρους; Πώς το κατορθώνεις όμως αυτό;
Και πόσο όλα αυτά, έχουν εν τέλει νόημα; Ο Κώστας Μητσοτάκης πλέον θα τρώει τα μεσημέρια με τη Μαρίκα «του». Και κάτι μου λέει, ότι εκείνη θα λέει τα περισσότερα. Μετά, σιέστα.