Η μητέρα της Κάμαλα Χάρις γεννήθηκε σε ένα χωριό στην Ανατολική Ινδία. Οταν οι Δημοκρατικοί πήραν την Πενσιλβάνια, οι γυναίκες του χωριού βγήκαν να πανηγυρίσουν. Ωραία εικόνα. Από τις όμορφες που σου δίνει η παγκοσμιοποίηση. Μπαίνει γκολ στην Πενσιλβάνια και σηκώνεται στο πόδι ένα χωριό στο Τσενάι. Επίσης η εικόνα μπορεί να σου διηγηθεί ακόμα μία ιστορία για το αναπάντεχο της ζωής ή να σου θυμίσει πώς κάποια πράγματα γίνονται μόνο στην Αμερική. Αντίστοιχες ήταν και οι εικόνες όταν κέρδισε την πρώτη του εκλογή ο Μπαράκ Ομπάμα. Στην Κένυα, που έχει και σόι, έκαναν πάρτι.
Σήμερα δημοσιεύονται φωτογραφίες του Αλμπερτ Μπουρλά από τους προσκόπους. Πόσο καλοί να ήταν οι κόμποι που έκανε ο CEO της Pfizer; Μάθαμε ότι έχει εξοχικό στη Χαλκιδική και υποστηρίζει τον Αρη Θεσσαλονίκης. Αγαπάει, άραγε, τον φραπέ; Πηγαίνει τις Κυριακές για brunch στην Αστόρια και για να πάρει και ελληνική εφημερίδα; Στην αρχή, για μεγάλη μερίδα του Τύπου, ήταν «ελληνικής καταγωγής» – προφανώς, τους ξένιζε το όνομα ή αδυνατούσαν να καταλάβουν ότι οι εβραίοι συμπατριώτες μας έχουν ονόματα που δεν μοιάζουν με τα δικά μας. Λίγο μετά, ο Μπουρλά αποκαταστάθηκε και επισήμως ως προς την εθνότητα. Ελληνας. Σάρκα μας. Ενας από μας. Και επειδή είμαστε γενναιόδωροι, αποδώσαμε στον ίδιο και στην Pfizer όλα τα εύσημα για την παρασκευή του εμβολίου. Η άλλη εταιρεία, στην οποία εμπλέκονται Τούρκοι και Γερμανοί, δεν υπάρχει για μας. Και ας έκανε τη βαριά επιστημονική δουλειά.
Πρόκειται, βέβαια, για άλλη μία χαριτωμένη επίδειξη του εθνικού επαρχιωτισμού μας. Καμαρώνουμε για τον συμπατριώτη. Ενδόμυχα διεκδικούμε μερίδιο στην επιτυχία. Δηλώνουμε, χωρίς να το λέμε, ότι η ανακούφιση της ανθρωπότητας έχει ελληνικό αποτύπωμα. Στοίχημα ότι θα του ζητήσουμε να εμπλακεί και στους εορτασμούς για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση. Αλλωστε, αν είμαστε έξω και κάνουμε παρέλαση, θα το οφείλουμε σε μεγάλο βαθμό στον συμπατριώτη μας.
Εντάξει, όλα αυτά έχουν την πλάκα και τη γραφικότητά τους, καλώς συμβαίνουν. Σκάμε χαμόγελο. Μας καλούν, όμως, να δούμε από διαφορετική και πιο ρεαλιστική γωνία το θέμα του brain drain. Ποια θα ήταν, αλήθεια, η διαδρομή του Μπουρλά αν αποφάσιζε να μείνει για πάντα στην Ελλάδα; Θα ήταν επικεφαλής στο τοπικό παράρτημα της Pfizer και θα περνούσε τον καιρό του κάνοντας διαπραγματεύσεις για τις τιμές των φαρμάκων. Αντε και κανένα deal για κλινικές έρευνες. Μέχρις εκεί. Η διαδρομή προς το σημείο όπου βρίσκεται τώρα ξεκίνησε από την απόφασή του να εγκαταλείψει τη χώρα. Αν έφευγε σήμερα, θα ήταν ακόμα ένας επιστήμονας του brain drain που, κατά την αφελή σκέψη μας, αν του προσφέραμε 500 ευρώ παραπάνω θα έμενε στη χώρα. Δείτε το και αλλιώς. Πού θα προτιμούσατε να βρίσκεται ο (κάθε) Μπουρλά; Σε ένα γραφείο με θέα στην Κηφισίας ή στο Σέντραλ Παρκ;
Η περίπτωση Μπουρλά φέρνει στο σωστό επίπεδο όλη τη σχετική συζήτηση. Το brain drain αφορά πρωτίστως επιστήμονες με επάρκεια και φιλοδοξίες που βρίσκονται λίγο πάνω από το μέσο επίπεδο. Μέχρις εκεί. Για αυτούς, ναι, ας χυθούν δάκρυα, γιατί λες ότι θα μπορούσαν να μείνουν στην Ελλάδα, κάνοντας και τις απαραίτητες εκπτώσεις. Ομως, από ένα σημείο και μετά, είναι αστείο να το συζητάς. Η Ελλάδα δεν χωράει πολύ μεγάλα όνειρα. Ωστόσο, έχει πανεπιστήμια για να τα βάλουν στην πλατφόρμα απογείωσης και να τους δώσουν τα πρώτα καύσιμα πτήσης. Εδώ, βέβαια, μπαίνει ένα άλλο θέμα: είναι σωστό να πληρώνει ο έλληνας φορολογούμενος για να εκπαιδεύσει τον CEO της Pfizer; Εντάξει, αυτή είναι η μοίρα των μικρών. Κρατούν το όνομα και άλλοι παίρνουν τη χάρη.