Protagon A περίοδος

Χρήστος Λαμπράκης – Γιάννης Μόραλης

Με κανέναν από τους δύο δεν είχα πολλά πολλά. Μια χειραψία, δύο λόγια, μια συμβουλή, ένα σημείωμα και ένα ποτήρι κρασί στην εξαίρεση...

Σταύρος Θεοδωράκης

Με κανέναν από τους δύο δεν είχα πολλά πολλά. Μια χειραψία, δύο λόγια, μια συμβουλή, ένα σημείωμα και ένα ποτήρι κρασί στην εξαίρεση. Με τον Μόραλη συναντιόμουν κυρίως στην γκαλερί Ζουμπουλάκη (που αλλού;). Ήμουν καλεσμένος την Άνοιξη στα τελευταία γενέθλιά του. Καθόταν κοντά στο γιορτινό τραπέζι και ανάμεσα στις χειραψίες τσιμπολογούσε παρμεζάνα και μαύρο ψωμί. Τσουγκρίσαμε τα ποτήρια και μου έκανε νεύμα να σταθώ δίπλα του. «Αυτή ξέρεις ποια είναι;». Στο ζωγράφο μας, άρεσαν πολύ οι γυναίκες. «Είναι αυτή που γνώρισα στην Αίγινα…». Και μετά του άρεσαν πολύ οι ιστορίες. Συγγραφείς, ζωγράφοι, πολιτικοί, γυναίκες, απρόοπτα, σοφίες, τόποι, γεγονότα, ανέκδοτα… όλα γινόντουσαν ένα στις μικρές εξαίσιες διηγήσεις του. Μιλούσε ακόμη και όταν ανέβαινε τις σκάλες στηριγμένος στο χέρι του Πασχάλη (του ταξιτζή και φίλου του). Καμιά φορά τον ακολουθούσα μέχρι να χαθεί στο δρόμο. «Πάρε τηλέφωνο να έρθεις από το σπίτι», έλεγε κάθε φορά αντί για αντίο.

Με τον Λαμπράκη συναντήθηκα πρώτη φορά στο ασανσέρ της Χρήστου Λαδά. Συνεργαζόμουν τότε με το Βήμα. Μου μίλησε στον πληθυντικό, σε όλους έτσι μιλούσε. Όταν άνοιξε η πόρτα επέμενε να περάσω πρώτος. Στην έξοδο προσποιήθηκα τον απασχολημένο και τον άφησα να περάσει. «Ο Λαμπράκης ήταν;» ρώτησα τα παιδιά που τακτοποιούσαν την αλληλογραφία. Μου χαμογέλασαν. Με τα χρόνια τον είδα μερικές φορές στο γραφείο του. Σαφής, ευγενής, σύντομος. Κάπου έχω φυλάξει και τα σημειώματα του. Ένα χειρόγραφο με αφορμή την συνέντευξη της Ειρήνης στους «Πρωταγωνιστές» και ένα δυο άλλα γραμμένα στην γραφομηχανή. Ανάγλυφα Α4, με τα σημάδια δηλαδή που αφήνουν στο χαρτί οι κλασικές γραφομηχανές. Τα κομπιούτερ δεν τα πλησίαζε. Είχε απορίες όμως, «τι θέλουμε οι δημοσιογράφοι στο Ίντερνετ;». Τα ερωτήματα του δεν ήταν εικονικά. Καμιά φορά σημείωνε κιόλας. «Τι θα πει protagon;», με είχε ρωτήσει. Ήθελε απάντηση από το λεξικό και εγώ δεν είχα. Ά! και μερικά βράδια τον είχα «πετύχει» μόνο του στο θέατρο. Πάρκαρε, πλήρωνε, καθόταν. Τον θυμάμαι πριν από χρόνια στο Αμόρε του Χουβαρδά. Μια άγνωστη παράσταση που δεν την διαφήμιζε κανείς. Μια πλαστική μπανάνα στην μέση για τα κλειδιά και το πορτοφόλι, ένα καφέ σακάκι, παπούτσια ταλαιπωρημένα. Το χέρι του σε όλη την παράσταση το κρατούσε κοντά στο πρόσωπο. Δεν ξέρω αν μπορείτε να με καταλάβετε. Σαν ένας μαέστρος σε αναμονή.