Ζείτε το παρόν με όρους παρελθόντος; Είστε εγκλωβισμένοι στις αναμνήσεις; Έχετε κόψει τον ομφάλιο λώρο με την ίδια τη ζωή; Ό,τι βλέπετε είναι κενό νοήματος; Η εικόνα του εαυτού σας στο μέλλον σας προκαλεί πόνο; Κουραστήκατε να φτιάχνετε κρυψώνες για να κλαίτε; Φοβάστε τις σκοτεινές δυνάμεις του μυαλού σας; Αλήθεια, έχετε σκεφτεί ποτέ να αυτοκτονήσετε; Αν ναι, πόσο κοντά φτάσατε; Θλίψη. Μόνο αυτό νιώθετε; Όχι. Στενοχώρια. Με την κυριολεκτική έννοια. Η γη σας φαίνεται μικρή, ο Θεός στο ακουστικό δεν απαντάει. Με άλλα λόγια, «γαμημένη» απόγνωση. Η Στέφανι Έιμπραχαμς, μια διάσημη βιρτουόζος του βιολιού, αναγκάζεται να σταματήσει τη μουσική καθώς πάσχει από σκλήρυνση κατά πλάκας και αναζητεί βοήθεια –κατόπιν παρότρυνση του άντρα της- στον ψυχίατρο Δρ. Φέλντμαν.
Η μικροσκοπική, Β’ σκηνή, του θεάτρου Κεφαλληνίας, γεμίζει από συναισθήματα και αναπάντητα ερωτήματα. Πως μπορεί ο άνθρωπος να αντιμετωπίσει μια ανίατη ασθένεια; Που θα βρει τη δύναμη να προσαρμοστεί στα καινούρια δεδομένα; Πως γίνεται να συνεχίσεις να ζεις, όταν ο τρόπος που αντιλαμβάνεσαι τον κόσμο (εν προκειμένω το βιολί) χάνεται οριστικά; Η Μάνια Παπαδημητρίου (Έιμπραχαμς), καθισμένη την περισσότερη ώρα πάνω σε ένα αναπηρικό καροτσάκι, σκάβει τη ψυχή της μαζί με τον Νίκο Αρβανίτη (Δρ Φέλντμαν) και συνειδητοποιεί σταδιακά ότι βρίσκεται ένα βήμα πριν την αυτοκτονία.
Μάχη ζωής και θανάτου, η αυτοκτονία γυροφέρνει τους διαλόγους του Τομ Κεμπίνσκι (πολύ καλή μετάφραση από το Γιώργο Βάλαρη που κατόρθωσε να μεταφέρει αξιόπιστα το αγγλοσαξονικό ύφος των σύντομων προτάσεων και των κοφτών λέξεων που παράγουν μία μόνιμη ένταση), όπως η μπεκετική επανάληψης της απειλής του πιστολιού στο Περιμένοντας τον Γκοντό . Κατ’ ουσίαν, η απελπισμένη βιολίστρια εκπροσωπεί την ορμή του θανάτου, ο ψυχίατρος την ορμή της ζωής. Δυο άνθρωποι, ένα πρόσωπο. Μια εσωτερική ψυχική σύγκρουση που εξωτερικεύεται μέσω του αναδιπλασιασμού σε ασθενή και γιατρού. Αυτό επιβεβαιώνεται και από την εναλλαγή των ρόλων, καθώς αρκετές στιγμές στο έργο ο Δρ. Φέλντμαν εξομολογείται ως ασθενής στην Έιμπραχαμς, απολογείται για τις ψυχιατρικές του μεθόδους, χάνει τη ψυχραιμία του, και κυρίως βαστάει στα χέρια την αξίνα που είχε χρόνια κρυμμένη για να τη χρησιμοποιήσει στο χωράφι του εαυτού του.
Οι συνεδρίες τους ήταν ένα σκληρό μπραντεφέρ θανάτου-ζωής. Όσο προχωρούσε το έργο, τόσο η Έιμπραχαμς ανακάλυπτε άλυτα ζητήματα στον εσωτερικό της κόσμο. Δεν πρόκειται μόνο για μια κατάδυση στο υποσυνείδητο, αλλά για μια συνολικότερη αναθεώρηση της κατανόησης του νοήματος της ανθρώπινης ύπαρξης. Είναι υποχρεωμένη να αλλάξει τον τρόπο που αντιλαμβάνεται το σύμπαν, αν θέλει να επιβιώσει. Για να βιώσει την αλλαγή, για να βρει απαντήσεις, «πρέπει να δουλέψεις με τον εαυτό σου»- αυτό τη συμβουλεύει ο Δρ. Φέλντμαν, ο οποίος φυσικά δεν έχει παραλείψει να την ορίσει δρομέα σε μια σκυταλοδρομία χαπιών, αντικαταθλιπτικών και ηρεμιστικών. Διαδικασία επίπονη, ξεπηδούν οι ανασφάλειες και οι μύχιες φοβίες σαν χαρούμενα παιδιά σε τραμπολίνο.
Η βιολίστρια, που δεν άντεχε άλλο το εσωτερικό ψαχούλεμα, αποφασίζει να διακόψει τις συνεδρίες, πριν την κάθαρση. Δεν μαρτυρώ τον επίλογο, σας αφήνω να τον ανακαλύψετε μόνοι σας. Ωστόσο, ως ασθενής –έτσι αντιμετωπίζουν πολλοί το δημόσιο λόγο, κάθε άρθρο, κάθε κομμάτι μια διαφορετική συνεδρία, με ή χωρίς αντικαταθλιπτικά- αναρωτήθηκα αν κάποιος πρέπει να πάσχει από κάτι ανίατο για να δουλέψει με τον εαυτό του. Προφανώς και όχι. Βλέποντας την εξαιρετική Μάνια Παπαδημητρίου να ομολογεί κλαίγοντας ότι η μουσική δεν ήταν επάγγελμα, αλλά το ίδιο της το σπίτι, ένιωσα ένα σφίξιμο στο στομάχι. Γιατί μπροστά μου έβλεπα πλέον μια άστεγη που είχε πάψει να πιστεύει σε παραμυθένιες ιστορίες. Και φοβήθηκα.
INFO: «Σόλο Ντουέτο» (Duet for one), Θέατρο της «ΟΔΟΥ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ», Κεφαλληνίας 16, Κυψέλη, ( 210-8838727).