Σαν σήμερα πριν 55 χρόνια. 6 Σεπτεμβρίου 1955. Έλληνες και Τούρκοι, ένας ακόμη διωγμός. Προβοκάτσια στη Θεσσαλονίκη, πογκρόμ στην Κωνσταντινούπολη. Βία και εθνικισμός.
Τα Σεπτεμβριανά έχει σκηνικό η τολμηρή ταινία «Πληγές του Φθινοπώρου» – που διένειμαν το Σάββατο τα Νέα – και πάνω τους στήνεται ένας δυνατός έρωτας, απαγορευμένος από την ιστορία και την παράδοση. Το σενάριο βασίζεται στο ομότιτλο βιβλίο του Γιλμάζ Καρακογιουνλού (Εκδόσεις Λιβάνη) και η σκηνοθεσία είναι της Τομρίς Γκιριτλίογλου.
Οι πρωταγωνιστές είναι όμορφοι. Ο πόθος τους μεγαλώνει στην πίεση και το μίσος, όπως και στα ζευγάρια της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Οι «Πληγές του φθινοπώρου» δεν είναι ιστορική ταινία, δεν είναι ντοκιμαντέρ. Είναι μια τολμηρή μυθοπλασία που εκμεταλλεύεται την τέχνη για να χει άποψη. Ο έρωτας δεν έχει ταυτότητα, θρησκεία και γλώσσα.
Για τις ερωτικές σχέσεις μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων, τους μεικτούς γάμους και τα παιδιά που γεννιούνται απ’ αυτούς, μιλούσαμε την Πέμπτη (2.9) με τον Χασάν Χατζή, δημοσιογράφο στο πρακτορείο «Τζιχάν» και την εφημερίδα «Ζαμάν». Ο Χασάν με το κόκκινο μικρόφωνο στο χέρι κάλυπτε την εκδήλωση της Μουσουλμανικής Ένωσης Ελλάδος στο πλαίσιο του εορτασμού του ιερού μήνα Ραμαντάν. Μου ‘φερε δυο – τρία παραδείγματα νέων ανθρώπων που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν σε παραδοσιακές οικογένειες της Ελλάδας και της Τουρκίας, γνωρίστηκαν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, παντρεύτηκαν με πολιτικό γάμο, δεν αλλαξοπίστησαν και είναι καλά μαζί.
Η μνήμη μεταφέρεται, σαν τις ψυχές. Η ζωή – με αρχή, μέση, τέλος – ορίζει και βάζει την τελική υπογραφή. Τα κράτη είναι οι άνθρωποι και τα σύνορα οι κύκλοι της παλέτας. Το κάθε χρώμα έχει το δικό του χώρο, όταν ξεχειλίζουν όμως και μπλέκονται, δημιουργούν μια νέα ενδιαφέρουσα απόχρωση που ξαφνιάζει ακόμη και τον δημιουργό.