Η Πατησίων μου φάνηκε πολύ ωραίος δρόμος. Είχα αφήσει πίσω μου τις καλογυαλισμένες λιμουζίνες, τους υπουργούς με τις γαλάζιες ή κόκκινες γραβάτες, τους σωματοφύλακες και μερικές κυρίες στολισμένες σαν λατέρνες… Ακόμη και ο αέρας της Πατησίων μου φάνηκε καθαρός. Στα αυτιά μου ηχούσαν ακόμη οι ψαλμωδίες των παπάδων και το χορωδιακό «ορκίζομαι» των υπουργών. «Κάτι σαν άσκηση υπνωτισμού», σκέφθηκα ενώ αναζητούσα το «αντίδοτο» στην πλατεία Αμερικής.
Την προηγούμενη φορά τον είχα συναντήσει σε ένα υπόγειο. Η εξώπορτα δεν κλείδωνε αλλά δεν είχε και τίποτα να του πάρουν. Η αλήθεια είναι ότι είχα ξαφνιαστεί. «Μα δεν κλειδώνεις;» Στο τραπεζάκι του ήταν μαζεμένος ο κόσμος του. Τσιγάρα, ουίσκι, βιβλία και φύλλα με σημειώσεις. Αλήθεια, τι να του πάρουν; Τώρα θα τον συναντούσα στο ρετιρέ της φίλης του της Μαρίας, αλλά ο κόσμος γύρω μου ήταν ίδιος. Γυναίκες με μαντίλες, πιτσιρικάδες ράπερ, μεροκαματιάρηδες και κορίτσια με στενές φούστες. Μου φάνηκε ψιλότερος στην είσοδο αλλά μάλλον ήταν η ιδέα μου. Χτυπήσαμε έντονα τις παλάμες μας και κοιτάξαμε χαμογελαστά ο ένας τον άλλο. Σχεδόν γελάσαμε.
«Για πες», ήταν το μόνο που πρόλαβα να πω.
– Γυρίζει έτσι σαν τη μύγα γύρω από το κεφάλι μου την ακούω, αλλά δεν έχει μπει στον εγκέφαλο μου. Δεν έχει μπει γιατί εγώ δεν είχα πρόθεση. Είχα προγραμματίσει αλλιώς τη ζωή μου, θα έβγαζα κάποια βιβλία…
Όταν λες «δεν είχα πρόθεση;». Δεν έκανες προεκλογικό αγώνα;
– Κανέναν αγώνα. Έβαλα μόνο 150 € από την τσέπη μου. Αλλά από 16 χρόνων είμαι στο πεζοδρόμιο. Δηλαδή στην ουσία έκανα τον μακρύτερο προεκλογικό αγώνα που θα μπορούσε να γίνει.
Ποιοι είναι αυτοί οι 5.677 που σε ψήφισαν;
– Δεν είναι μια παρέα, είναι πολύς κόσμος. Μπαίνω σε ένα ταξί και ήταν 2 νεαροί. Λέω «τι θα ψηφίσετε;» Ο ένας λέει ΣΥΡΙΖΑ, ο άλλος ΛΑΟΣ. «Μα πως κάνετε παρέα;» Λέει, είμαστε φίλοι. Μέχρι να τελειώσει η κούρσα μου λέει ο «ΛΑΟΣ» «μεγάλε, θα σε ψηφίσω». Τρελά πράγματα. Μετά ένας οικογενειακός φίλος εργολάβος μου λέει «εγώ ψηφίζω πάντοτε Νέα Δημοκρατία, αλλά στο συνεργείο μου θα πω να ψηφίσουν Κοροβέση».. Και κάποιος δυσαρεστημένος τοπικός παράγοντας του ΠΑΣΟΚ μου λέει «όλη η οργάνωση θα σε ψηφίσει». Κοίταξε τι ευθύνη είναι τώρα όλο αυτό το πράγμα.
Σε ψήφισαν πάντως και τα «Εξάρχεια».
– Μα και κλασικοί αναρχικοί ήρθαν και με βοήθησαν. Διανοούμενοι βέβαια οι οποίοι πιστεύουν ότι πρέπει ο αναρχικός χώρος να πάψει να έχει το φετίχ της βίας και να αρχίσει να κάνει πολιτική και μέσα από τους θεσμούς. Δεν λέμε να μη τρέχουμε στα εργοστάσια και στις πλατείες, αλλά να μην σταματάμε εκεί.
Μιλάς στο πρώτο πληθυντικό;
– Κάποιος είπε ότι θα είμαι ο πρώτος αναρχικός βουλευτής στην Ελλάδα. Γελάω βέβαια αλλά εν πάση περιπτώσει είναι ένας χώρος υποτιμημένος που δεν έχει βρει μια έκφραση αν και κουβαλάει ένα πλούτο ιδεών. Όλοι οι παραγωγοί του Chaplin, Max Brothers, αναρχικές ιδέες είχαν. Ο Ζορζ Μπρασένζ, ο Λέο Φερέν…
Ξέρεις ότι επιβάλετε στους αστυνομικούς να σε χαιρετούν κάθε φορά που θα σε βλέπουν στη Βουλή.
– Ελπίζω τουλάχιστον να με αφήσουν να μπω, γιατί όταν εκλέχθηκα στο Δήμο Αθηναίων δεν με άφηναν και έκανε παρέμβαση ο Αυδής. Μου είπαν «τι δημοτικός σύμβουλος είσαι εσύ με πέδιλα»;
Με πέδιλα θα πας στην Βουλή;
– Αν έχει ζέστη ναι. Εμένα και η ξυπολυσιά, μ’ αρέσει. Έχω την αίσθηση ότι περπατώντας ξυπόλυτος παίρνω ενέργεια, αισθάνομαι το σώμα μου καλύτερα.
Και δεν θα ορκιστείς βέβαια.
– Όχι. Έχω σεβασμό στην ορθοδοξία όπως και σε όλες τις θρησκείες, αλλά δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε τη θρησκεία ως κρατική ιδεολογία. Και γιαυτό θα κοπανήσουμε και τον Αρχιεπίσκοπο και τη Δεξιά. Μας ξαναγυρίζουν στον Μεσαίωνα.
Αν κάποιοι στην Βουλή σε κοιτάνε με μισό μάτι, τι θ κάνεις;
– Οι χουντικοί; Ελπίζω μόνο να μη επιχειρήσουν να μας δείρουν πάλι.
Ε δεν θα είναι και εύκολο. Σύριζα και ΚΚΕ έχουν 36 Βουλευτές.
– Δεν είναι και τόσο μεγάλος ο θρίαμβος της Αριστεράς όπως παρουσιάζεται. Η Αριστερά έπρεπε να είχε αναπτυχθεί εδώ και 30 40χρόνια. Εντούτοις όμως υπάρχει ελπίδα ότι κάτι θα γίνει, αλλά όχι σήμερα. Αύριο, μεθαύριο…
Θα ψηφίζεις πάντα ότι σου λέει ο Συνασπισμός;
– Όχι, θα ψηφίζω κατά συνείδηση. Εγώ δεν δηλώνω υπακοή σε κανένα κόμμα. Άσχετα αν αυτός ο συνδυασμός κομμάτων που λέγεται ΣΥΡΙΖΑ είναι ο πιο κοντινός μου χώρος. Εμένα δεν με έβγαλε κανένας μηχανισμός, δεν είχα media, δεν είχα σπόνσορες, δεν είχα λεφτά. Οπότε θα εκφράζω αυτά που νιώθω. Αν ακούσω εξωφρενικά πράγματα, χαιρετίσματα.
Αν ένας δεξιός προτείνει κάτι και συμφωνείς, θα το ψηφίσεις;
– Αν η Νέα Δημοκρατία νομιμοποιήσει τους μετανάστες θα το ψηφίσω. Αν ρυθμίσει τα θέματα των ομοφυλοφίλων θα το ψηφίσω. Αν διαχωρίσει Εκκλησία- κράτος θα το ψηφίσω.
Για τα ναρκωτικά τι θα υποστηρίξεις;
– Την νομιμοποίηση. Έχουν γεμίσει οι φυλακές με άρρωστους ανθρώπους. Δεν λέω να πουλιέται η ηρωίνη στα περίπτερα, αλλά όσοι δεν μπορούν να απεξαρτηθούν, να μπορούν να την βρουν στα νοσοκομεία. Όπως κάποιος παίρνει την ινσουλίνη του. Και να τους βοηθάμε να βγουν από το λούκι, να βρουν δουλειά. Στην Ολλανδία που έχει εφαρμοστεί αυτό το σχέδιο είχαμε μείωση των θανάτων.
Συνεχίζουν να σε έλκουν οι περιθωριακοί;
– Όταν είπαν για μένα «Ιδού δολοφόνος» λέω στον περιπτερά «τι έγινε, εσύ που ξέρεις;» και μου λέει «ρώτα τη Ροζαλία την τραβεστί, κάθεται συνέχεια στο παράθυρο και τα ξέρει όλα». Τη ρωτάω αλλά μου λέει «εγώ δεν είδα τίποτα, δουλεύω». Μετά από τρία – τέσσερα χρόνια την συνάντησα πάλι, σε ένα καφενεδάκι, ντυμένο άνδρα και μου λέει «άκου ρε Κοροβέση, εσύ μια φορά έφαγες ξύλο και έγινες διάσημος, εμείς τρώμε κάθε μέρα ξύλο και κανείς δεν μιλάει!».
Ο άνθρωπος που έχω απέναντι μου τα έχει ζήσει όλα. Οι «Ανθρωποφύλακες», το βιβλίο που περιγράφει τα βασανιστήριά του, έχει χαρακτηρισθεί «κλασικό» από τους Times, την Monde, την Guardian. Στα τέλη της δεκαετία του 80 κάποιοι τον «έδειξαν» ως τον εκτελεστή της «17Ν». Κι ας είχε σταθεί «απέναντι» στην «ανθρωποκτόνα πολιτική». Εγώ τον γνώρισα τότε, την δεκαετία του 80. Αναζητούσε πάντα τα «αλλά» στις βεβαιότητες της αριστεράς. Και με την ίδια ευκολία που μιλούσε για τον αγαπημένο του Γκάντι, υμνούσε το χαμόγελο μιας συνοικιακής κομμώτριας. Στην αρχή μπερδεύτηκα, μετά κατάλαβα ότι ο Περικλής Κοροβέσης δεν ήταν ποτέ «ένα». Σπούδασε θέατρο με τον Ροντήρη και σημειολογία με τον Roland Barthes, «έτρεχε» στην «Ελευθεροτυπία», το «Δίφωνο», την «Εποχή», την «Γαλέρα», έγραφε ποίηση και παιδικά μαζί. Και τις μέρες του προεκλογικού αγώνα που όλοι μάζευαν σταυρούς αυτός έβαζε την τελευταία τελεία στους «Ανεπίδοτους έρωτες», το τελευταίο του βιβλίο που θα κυκλοφορήσει σε λίγες εβδομάδες.
Πόσα έχουν περάσει από το «Ιδού ο δολοφόνος»;
– Το θυμήθηκες! Το ’89 ήταν. Με είχε βγάλει η Νικολούλη δολοφόνο γιατί στην Ασφάλεια με κρατούσαν στο κελί 17.
Άρα εκεί εμπνεύστηκες τη 17Ν… Οι Ανθρωποφύλακες πάντως συνεχίζουν να πουλάνε.
– Το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια βγάζει ένα βιβλίο για το φαινόμενο των βασανιστηρίων, μια παγκόσμια ανθολογία και έχει μέσα δυο κεφάλια από τους «Ανθρωποφύλακες». Η εκδίκηση της γυφτιάς!
Δικαιώνεσαι και στην Αμερική δηλαδή.
– Ακόμη και το στόμα του λύκου μπορεί να σε εκπλήξει. Κοίταξε Σταύρο, υπάρχει δικαιοσύνη στον κόσμο. Μονάχα που αργεί πολύ. Μερικές φορές περνάνε δεκαετίες.
Ποιο είναι το πιο επαναστατικό πράγμα που έχεις κάνει στη ζωή σου;
– Όταν ήμουν με τη δεύτερή μου γυναίκα, ως παιδιά του Γαλλικού Μάη, είχαμε παράλληλες σχέσεις. Ομολογημένες, όχι κρυφά. Οπότε όταν μένει έγκυος, μου λέει «είναι από εσένα». Λέω «κοίταξε, ό,τι και νά ‘ναι, εγώ αναλαμβάνω το παιδί». Βέβαια τελικά το παιδί ήταν όντως δικό μου, αλλά…
Θα μπορούσε να μην ήταν.
– Ναι αλλά δεν θα άλλαζε τίποτε.
Και το πιο συντηρητικό.
– …Ήταν στην πρώτη πορεία ειρήνης με τον Λαμπράκη, είχε έρθει μια συμφοιτήτριά μου, δεν ήρθε για πολιτικούς λόγους, ήρθε γιατί με ήθελε και είχε έρθει με τακούνια. Μας κυνηγάγανε οι μπάτσοι, έτρεχα και ακούω «Περικλή – Περικλή», την είχαν πιάσει και δεν γύρισα να την απελευθερώσω. Αυτή τη φωνή την ακούω ακόμη. Θα μου πεις «πόσο χρονών ήσουν τότε, ήσουν μικρός». Ότι και να μου πεις εγώ το θεωρώ ένα στίγμα στη ζωή μου. Οι άνθρωποι δεν είμαστε μόνο προοδευτικοί ή μόνο συντηρητικοί. Είμαστε ένα μίγμα και πρέπει να προσέχουμε τι κυριαρχεί.
Σήμερα όταν σε ρωτάνε «τι είσαι», τι απαντάς;
– Ανακυκλωτής αριστερών ιδεών. Είναι μια χειροποίητη ιδεολογία. Έχω μαζέψει αρχές από παντού.