«Εγώ αισθάνομαι στη ζωή μου – και στη δημόσια και την ιδιωτική – αισθάνομαι χορτάτος, κύριε Θεοδωράκη, χορτάτος».
Με αυτό το επίθετο που μάλιστα το επανέλαβε δύο φορές, απάντησε ο νέος δήμαρχος Αθηναίων (Πρωταγωνιστές, 28/11) όταν ρωτήθηκε απ’ τον Σταύρο Θεοδωράκη, αν ορέγεται την υπουργική καρέκλα.
Το χορτάτος σήμερα δεν είναι εύκολος χαρακτηρισμός. Και μην σας πάει το μυαλό στην κρίση. Αναφέρομαι και στο πρόσφατο παρελθόν αυτής. Ας αναλογιστούμε τους ανθρώπους που μας έχουν δυσκολέψει τη ζωή, την κοινωνική και την ιδιωτική. Πώς θα τους χαρακτηρίζαμε; Κομπλεξικούς ίσως. Δηλαδή άνθρωποι που επιλέγουν ως στάση ζωής το ψεύτικο και το ανέντιμο απ’ το αληθινό και το αυθεντικό.
Ο Αμερικανός ψυχολόγος Αβραάμ Μάσλοου, όταν «κατασκεύαζε» την πυραμίδα των αναγκών, μίλησε για την αυτοπραγμάτωση. Την επιθυμία να εκπληρώσει ο άνθρωπος όλα αυτά που μπορεί να είναι ώστε να γίνεται σταδιακά (και να νιώθει κυρίως) γεμάτος.
Μελέτησε παραδείγματα που ανταποκρίνονταν – σύμφωνα με τα δικά του κριτήρια – στον παραπάνω χαρακτηρισμό. Τα πορτρέτα των Ρούσβελτ, Σπινόζα, Γκάντι, Αϊνστάιν τον οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι που νιώθουν πληρότητα έχουν ως κέντρο την πραγματικότητα (με την έννοια της μη προσποίησης) και αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες της ζωής ως προβλήματα που φέρουν λύσεις.
Φυσικά και δεν πίστευε ότι είναι οι τέλειοι άνθρωποι που είχαν αγγίξει την ψυχική και νοητική ολοκλήρωση. Αναγνώριζε τα ελαττώματα τους και τις ενοχές τους ως υπαρκτές και λογικές.
Το «ψυχογράφημα» δεν απευθύνεται στον Γιώργο Καμίνη. Είναι μία σύντομη προσέγγιση στη σύγχρονη ανάγκη που απαιτεί πολιτικό χωρίς φόβο και πάθος. Στο δεύτερο, επιβάλλεται πληθυντικός.