*Το κείμενο γράφτηκε πριν τη φασιστική επίθεση στα γραφεία της «Athens Voice» και επρόκειτο να αναρτηθεί περίπου τη στιγμή της εισβολής. Κρίθηκε ότι έπρεπε να κρατηθεί για λίγο.
Τον Σεπτέμβριο του 2015 η παγκόσμια κοινότητα σοκαρίστηκε από τη φωτογραφία του τρίχρονου σύρου πρόσφυγα Αϊλάν που κοιτόταν νεκρός σε μια ακτή της Τουρκίας. Το Διαδίκτυο κατακλύστηκε αμέσως από ωκεανό σχολίων γεμάτων συντριβή και οργή για τον άδικο χαμό, ενώ κυκλοφόρησαν εκατοντάδες σκίτσα σε όλη την Ευρώπη με πρωταγωνιστή το άψυχο κορμάκι, που τα περισσότερα στοχοποιούσαν ως υπεύθυνη την προσφυγική πολιτική της ΕΕ.
Γράφτηκαν αμέτρητα σκωπτικά, πικρά, σαρκαστικά, μικρά και μεγάλα σχόλια που κατήγγελλαν την Ενωση και τα ευρωπαϊκά κράτη για την ασύμβατη με τα ανθρωπιστικά ιδεώδη στάση τους απέναντι σε ένα φαινόμενο με τραγικές πρεκτάσεις. Είπε, τότε, κανείς ότι εργαλειοποιήθηκε ένας θάνατος για πολιτικές στοχεύσεις; Είπε κανείς ότι ο αντιευρωπαϊσμός ορισμένων πάτησε επί πτωμάτων; Οχι, και ο λόγος είναι απλός. Ολα τα δημοσιεύματα ήταν με την πλευρά του θύματος και κανένα με το μέρος των ισχυρών. Εκεί την πάτησε η ανάρτηση της Athens Voice. Ηταν γριφώδης σαν συνθηματικό μεταξύ συμφωνούντων φίλων και δεν καθιστούσε σαφές με ποιου το μέρος είναι. Εγώ ασφαλώς γνωρίζω ότι ήταν στο πλευρό της δύστυχης μετανάστριας, αλλά απλώς επειδή εγώ ξέρω ότι δεν γινόταν να συμβαίνει αλλιώς. Επομένως δικαίως ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων –εύκολα μπορούσε να παρεξηγηθεί ακριβώς γιατί δεν ασφάλισε τα όρια ανάμεσα στο σαρκασμό και τον κυνισμό.
Αρα δεν είναι ότι δεν μπορούμε να σαρκάζουμε με αφορμή ένα θάνατο αλλά πώς τοποθετούμαστε σε σχέση με αυτό τον θάνατο. Ο σαρκασμός, η πικρή ειρωνεία, τα σκίτσα, είναι από τα αποτελεσματικά όπλα του δημόσιου λόγου γιατί έχουν ισχύ και διεισδυτικότητα. Και η ώρα του θανάτου είναι και η προσφορότερη να χρησιμοποιηθούν, γιατί σε πολλές περιπτώσεις ένας θάνατος γίνεται πολλαπλασιαστής εξελίξεων και αλλαγών πολιτικής. Λέγεται ότι ο αντίκτυπος στην ευρωπαική κοινή γνώμη από το θάνατο του Αϊλάν ώθησε τη Μέρκελ να αντισταθεί στο αντιμεταναστευτικό κλίμα που υπήρχε στη χώρα της και να γράψει ιστορία. Αν οι ευρωπαίοι πολίτες, δημοσιογράφοι και δημοσιολογούντες τότε απλώς θρηνούσαν σιωπηλά το αδικοχαμένο παιδάκι και δεν χρησιμοποιούσαν αυτό το θάνατο για να επιτεθούν στην ευρωπαϊκή πολιτική ίσως η κατάσταση να ήταν τώρα χειρότερη.
Επίσης ουδείς κατηγόρησε τους σκιτσογράφους και τους δημοσιογράφους για εργαλειοποίηση του θανάτου εκείνου . Και ο λόγος είναι απλός. Δεν υπήρξε καμιά αυθαιρεσία στην ανάδειξη αιτίου- αιτιατού. Είναι προφανές ότι αν η ευρωπαϊκή πολιτική για το θέμα ήταν διαφορετική κάποιοι Αϊλάν ίσως είχαν σωθεί. Οι δημοσιογράφοι έκαναν τη δουλειά τους που ήταν να καταγγείλουν τις υποκριτικές πολιτικές που οδηγούν τους ανθρώπους στο θάνατο.
Αντιθέτως, εργαλειοποίηση είναι να αποφασίζεις αυθαιρέτως, επειδή κουμπώνει με το πολιτικό σου αφήγημα, ότι ο Στουρνάρας ευθύνεται γιατί τρία παιδιά δεν είχαν μάθει ότι δεν πρέπει να κοιμάσαι σε κλειστό δωμάτιο με μια αυτοσχέδια ψησταριά, με αποτέλεσμα να βρουν φρικτό θάνατο.
Εργαλειοποίηση είναι να αποδίδεις στην κρίση, άρα και στις μνημονιακές κυβερνήσεις, τις αυτοκτονίες της περιόδου εκείνης (πολλαπλασιάζοντάς τις επιπλέον), διεισδύοντας βάναυσα στις πιο σκοτεινές διαδρομές του ανθρώπινου μυαλού και βγάζοντας ψυχιατρικά συμπεράσματα για τα αδιέξοδά του.
Εργαλειοποίηση είναι να ανακαλύπτεις φανταστικούς νεκρούς ή να επικαλείσαι θανάτους από φυσικά αίτια για να τους χρεώσεις στην κυβέρνηση που έκλεισε την ΕΡΤ.
Εργαλειοποίηση δηλαδή είναι η αδίστακτη συσχέτιση πραγμάτων που ο ορθός λόγος δεν επιτρέπει να συνδέεις, απλώς επειδή αυτό βολεύει τις πολιτικές σου στοχεύσεις και τη μακάβρια αισθητική σου.
Η Αthens Voice δεν έκανε καμία εργαλειοποίηση θανάτου. Η μοίρα των μεταναστών στη χώρα μας συνδέεται απολύτως με την κυβερνητική πολιτική. Τα κολαστήρια τύπου Μόριας τα χρεώνεται ευθέως το κόμμα που παλιά μονοπωλούσε την ευαισθησία για τους μετανάστες. Οι άνθρωποι που κάηκαν στις σκηνές κάηκαν σε κρατικές δομές, για την ασφάλεια των οποίων υπεύθυνη είναι η κυβέρνηση. Η μετανάστρια στη Νίκαια πέθανε γιατί καμία κυβερνητική μέριμνα δεν υπήρξε ώστε να μην είναι εξόριστη μέσα στη χώρα. Σκοτώθηκε στην προσπάθειά της να ξεφύγει από την αστυνομία που είχε ειδοποιηθεί από την ομάδα δίωξης παρατύπων αποκλειστικών. Αυτή η ομάδα αποτελείται από νόμιμες αποκλειστικές και την είχε συγκροτήσει ο Διοικητής του Νοσοκομείου τον οποίο είχε διορίσει το υπουργείο Υγείας. Αριστερή θεσμοθετημένη ρουφιανιά δηλαδή. Βλέπεις κανείς καμιά αυθαιρεσία στη σύνδεση του θανάτου με το κόμμα που παλιά συνόδευε μετανάστριες στο Προεδρικό; Μπορεί η σύνδεση να έγινε με απαράδεκτο τρόπο αλλά δεν επρόκειτο για εργαλειοποίηση .
Και οι υπουργοί που έσπευσαν να ακυρώσουν τις συνεντεύξεις τους στην εφημερίδα με κούφιες μεγαληγορίες, εκτός από την ανέξοδη προεκλογική αυτοδιαφήμιση ευαίσθητου αριστερού, στόχευαν κυρίως σε αυτό. Τη συσκότιση των δικών τους βαρύτατων ευθυνών για το θάνατο από το συνεχιζόμενο αντιπερισπασμό και στρεψοδικία στην οχλοβοή των social media.