Βενετία, 1438. Ο αυτοκράτορας Ιωάννης Η΄Παλαιολόγος και η πολυπληθής συνοδεία του καταφθάνουν στην πόλη των δόγηδων, όπου γίνονται δεκτοί με εξαιρετικές τιμές, σε μια ύστατη προσπάθεια σωτηρίας της αυτοκρατορίας ή καλύτερα της Πόλης, που ουσιαστικά ήταν ό,τι είχε απομείνει από τη χιλιόχρονη, ένδοξη βυζαντινή αυτοκρατορία, μαζί με τα δεσποτάτα της Πελοποννήσου.
Τα τραγικά αποτελέσματα της συνόδου της Φεράρας που θα συνεχιστεί στην Φλωρεντία, είναι γνωστά και συνοψίζονται στη εξευτελιστική αποδοχή όλων των ταπεινωτικών όρων που έθεταν οι Δυτικοί, τόσο σε δογματικό – θεολογικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο.
Ο αυτοκράτορας και όσοι των συνόδευαν, κληρικοί και διπλωμάτες, έφτασαν στο σημείο
να προσφέρουν ως ενέχυρο, ακόμη και τα ρούχα τους προκειμένου να εξασφαλίσουν χρήματα για την πολύμηνη παραμονή τους στην Ιταλία.
Μάταια ήλπιζαν σε μια συμφωνία οικονομικής κυρίως αλλά και στρατιωτικής ενίσχυσης, με αντάλλαγμα την υποχώρησή τους σε δογματικά θέματα πίστεως και τελικό στόχο την επανένωση των εκκλησιών. Η συμφωνία ήταν απαραίτητο να επιτευχθεί με κάθε κόστος και υπό κάθε όρο, αφού πλέον ήταν βέβαιο ότι ο Σουλτάνος Μουράτ ο Β’, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις, θα στρέφονταν τελικά κάποια στιγμή εναντίον της Πόλης με στόχο την πλήρη υποταγή της.
Η ταπεινωτική συμφωνία, χαρακτηρίστηκε, από τον λαό ως προδοτική της πίστης και της αυτονομίας της αυτοκρατορίας και μέσα σ’ ένα κλίμα γενικής εξέγερσης όχι μόνο δεν εφαρμόστηκε ποτέ, αλλά αποτέλεσε και την αρχή του τέλους της αυτοκρατορίας.
Σήμερα, 564 χρόνια μετά, βιώνουμε ακόμη το ίδιο σύνδρομο της συνόδου Φεράρας-Φλωρεντίας.
Στέλνουμε στους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς αντιπροσωπίες, δήθεν διαπραγματευόμαστε σθεναρά, συνάπτουμε εύθραυστες και αμφίβολου ουσίας συμμαχίες, γράφουμε και σβήνουμε επιστολές υποτέλειας, υποσχέσεων και όρκων υποταγής και συμμόρφωσης,
προκειμένου εξασφαλίσουμε μια ακόμη δόση, ένα μέρος χρημάτων που υπάρχουν μόνο ως λογιστικές εγγραφές, αφού βεβαίως περάσουμε αξιολογήσεις, νομοθετήσουμε προαπαιτούμενα και κόφτες, ώστε να συνεχίσουμε για λίγο ακόμη χρόνο, να περιφερόμαστε ως επαίτες και παρίες στις ευρωπαϊκές αυλές των νέων ηγεμόνων της Δύσης.
Συνεχίζουμε 546 χρόνια μετά, να υποθηκεύουμε ή να εκποιούμε κάθε περιουσιακό μας στοιχείο, τη συνείδηση και το όποιο όραμά μας, προκειμένου να ολοκληρώσουμε τη μάταιη πορεία μας προς το οριστικό αδιέξοδο, χαμένοι κάπου στην έρημη χώρα των ηττημένων.
Το ερώτημα είναι, αφενός αν σήμερα υπάρχει λαός να επαναστατήσει, να σταθεί όρθιος μπροστά στις σχεδόν εμονικές απαιτήσεις των δανειστών και στις επίσης μόνιμες βλέψεις των εξ’ ανατολών γειτόνων και αφετέρου αν έχει απομείνει «Πόλη» να διασωθεί, έστω και σε περίπτωση οδυνηρής υποταγής σε έναν από τους δύο ιστορικούς δυνάστες ενός έθνους που υπήρξε κάποτε ελεύθερο, κυρίαρχο και οικουμενικό.