Πάντα υπάρχουν πολλοί τρόποι ανάγνωσης της πραγματικότητας, διαφορετικοί τρόποι θεώρησης των πραγμάτων. Ίσως η κρισιμότητα των περιστάσεων μας κάνει συχνά να αναζητούμε παρηγοριά στο υπερφυσικό, να φανταζόμαστε εικόνες ή να βλέπουμε συμβολισμούς στα καθημερινά, στα απλά..
Η τελευταία συγκέντρωση στο Σύνταγμα είχε κάτι το μαγικό, δεν είμαι σίγουρος βέβαια πόσοι το παρατήρησαν. Είχε μια αριστοτεχνική σκηνοθεσία, σαν να ήταν κρυμμένος εκεί πίσω κάποιος επίδοξος νέος Παπαϊωάννου που έβαλε μια μαγική πινελιά. Δεν ήταν οι σημαίες τις Ευρώπης που κυμάτιζαν μαζί με τις ελληνικές. Ήταν οι σκιές των ανθρώπων. Των απλών, καθημερινών ανθρώπων που πήγαν εκεί. Δεν ξέρω αν το πρόσεξε κανείς αλλά περνώντας μπροστά από το περιστύλιο της Βουλής, κάτω από τους δυνατούς προβολείς που φώτιζαν τον λευκό τοίχο, την ώρα που έπεφτε ο ήλιος, αυτές οι σκιές των ανθρώπων φάνταζαν γιγάντιες. Όλες αυτές οι μικρές μορφές που περνούσαν φωτίζονταν και γίνονταν τεράστιες, κρατώντας τεράστιες σημαίες, δίνοντας μια βουβή παράσταση σε ένα πρωτότυπο θέατρο σκιών προορισμένο για όλους. Και περνούσαν απλά ένας-ένας, δεν ξεχώριζαν από τις πανύψηλες σκιές τους, αν ήταν μικρά παιδιά, φοιτητές, άνεργοι ή συνταξιούχοι, κουβαλώντας ο καθένας τη δική του ιστορία, απλά φαίνονταν επιβλητικοί, σαν να ήθελαν να ξανασχεδιάσουν τη μορφή τους στον ευρωπαϊκό χάρτη, για να τους σεβαστούν, να τους υπολογίσουν.
Αντί για ένα λευκό πανί όμως οι μορφές τους προβάλλονταν πάνω στον τοίχο του κοινοβουλίου, τι υπέροχη αντίθεση κι αυτή με τις μορφές που τριγυρίζουν μέσα στους διαδρόμους της βουλής και φαντάζουν συχνά τόσο μικρές, δίνοντας στην αίθουσα της βουλής απογοητευτικές παραστάσεις, ακατάλληλες συχνά για παρακολούθηση από τους μαθητές στα θεωρεία.
Τι είναι τέχνη και πώς ορίζεται λοιπόν είναι ένα ερώτημα στο οποίο εύκολα μπορούμε να δώσουμε απάντηση. Η συγκέντρωση αυτή με τη βουβή αξιοπρέπεια που της χάρισε η διαρκής κίνηση στη σκηνή κάτω από τον υπέροχο φωτισμό ήταν ένα έργο τέχνης, μια αυθόρμητα σκηνοθετημένη κραυγή αγωνίας ενός λαού που δυστυχώς νιώθει μόνος, η έκφραση της ελπίδας όλων αυτών των γιγαντιαίων σκιών που περιμένουν κάποια στιγμή να ησυχάσουν. Ας είναι αυτή η υπέροχη παράσταση η τελετή έναρξης μιας καλύτερης πορείας, μακριά από τα λάθη του παρελθόντος και όχι μια σεμνή τελετή λήξης μιας προσπάθειας που πήγε χαμένη.