Με αφορμή την ανακοίνωση των φετινών βάσεων εισαγωγής στα Πανεπιστήμια, η υπουργός Παιδείας επανέλαβε την πρόθεση της κυβέρνηση να θεσμοθετήσει μια ελάχιστη βάση εισαγωγής. Από ότι φαίνεται το 10 θα είναι ο ελάχιστος βαθμός εισαγωγής αλλά ταυτόχρονα θα υπάρχει η δυνατότητα όποια σχολή θέλει, να βάλει ακόμα υψηλότερα τον πήχη. Θα μπορεί δηλαδή η κάθε σχολή να ορίζει την ελάχιστη βαθμολογία με την οποία θα εισάγεται κανείς σε αυτήν, η οποία σε κάθε περίπτωση δεν θα μπορεί να είναι κάτω από το 10 στα 20.
Θα βρει πολλούς υποστηρικτές η συγκεκριμένη επιλογή της νέας κυβέρνησης. Η άποψη ότι δεν είναι δυνατόν να εισάγεται κανείς με βαθμό 4 θα ακουστεί κατά κόρον το επόμενο χρονικό διάστημα και θα αποτελεί σίγουρα ένα βασικό επιχείρημα όσων συμφωνούν με την επιλογή αυτή. Ακόμα όμως και όσοι αναγνωρίζουν την υπερβολή της εισαγωγής με 4 ίσως αναρωτηθούν γιατί η ελάχιστη βάση να είναι το 10 και όχι το 9, το 8, το 7 ή το 11. Πιθανότατα η επιλογή του 10 δεν έγινε με κάποια επιστημονικά κριτήρια αλλά αντίθετα σαν ένα αυθαίρετο όριο που θα ξεχωρίζει τον ικανό να σπουδάσει από τον ανίκανο. Εκτός όμως από αυθαίρετο ίσως είναι και ένα όριο που ενδεχομένως υπηρετεί κάποιο σκοπό εκτός από τον συμβολισμό που εμπεριέχει.
Διαβάζω ότι η μείωση των εισακτέων που θα φέρει η βάση του 10 θα είναι 15 με 20 χιλιάδες. Αυτό ενδεχομένως να κλείσει κάποιες περιφερειακές σχολές χαμηλής ζήτησης. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι μια σχολή τουριστικών σπουδών στην Κρήτη ή στην Ρόδο δεν είναι καλύτερη επιλογή από μια κορεσμένη σχολή που υπάρχει σε 7 μεγάλες πόλεις της χώρας. Ακόμα λοιπόν και αν η πρόθεση είναι η μείωση των εισακτέων μήπως θα ήταν καλύτερο να γίνει βάση κάποιας εθνικής στρατηγικής στην Παιδεία και όχι τυχαία;
Η έμμεση αυτή μείωση των εισακτέων πιθανότατα δεν θα μειώσει τη ζήτηση για σπουδές. Αναρωτιέται λοιπόν κανείς, πως αυτός που δεν είναι ικανός να σπουδάσει σε ένα δημόσιο Πανεπιστήμιο της Ελλάδας θα είναι ικανός να σπουδάσει αλλού; Ποιος ο λόγος να στρέψουμε αυτά τα παιδιά σε σπουδές στο εξωτερικό ή σε ιδιωτικές σχολές αμφιβόλου ποιότητας; Μήπως έτσι θα φανεί καλύτερα η ανάγκη να δημιουργηθούν ιδιωτικά Πανεπιστήμια στην Ελλάδα;
Ακόμα όμως και αν τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι στις προθέσεις της κυβέρνησης, μήπως πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο να δημιουργηθούν αδικίες; Αν για παράδειγμα μια χρονιά με εύκολα θέματα γράψει κάποιος 10,1 και την επόμενη με πολύ πιο δύσκολα θέματα γράψει άλλος 9,9; Το 9,9 μπορεί να αξίζει πολύ περισσότερο από το 10,1 και κάποια παιδιά θα στερηθούν τις σπουδές χωρίς λόγο και θα έχουν αδικηθεί.
Από την άλλη μεριά είναι σαφές πως ένας μαθητής που εισάγεται για παράδειγμα με βαθμό 7,5 στο Μαθηματικό Τμήμα, πιθανότατα να έχει κάνει μια επιλογή που στην καλύτερη περίπτωση θα κάνει τη ζωή του δύσκολη και στη χειρότερη περίπτωση δεν θα πάρει ποτέ πτυχίο. Το πρόβλημα λοιπόν είναι υπαρκτό και ζητάει λύση αλλά δεν είμαι καθόλου σίγουρος πως η βάση του 10 είναι η καλύτερη δυνατή επιλογή. Καλό θα ήταν λοιπόν να γίνει στη Βουλή ένας ειλικρινής και ουσιαστικός διάλογος ώστε ο νόμος που τελικά θα ψηφιστεί να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και να μην δημιουργεί αδικίες στον βωμό αχρείαστων συμβολισμών αριστείας.
* Ο Νίκος Καστόρας είναι εκπαιδευτικός