Πηγαίνοντας τις ώρες πίσω γυρίζει ο χρόνος σε μια στιγμή που τώρα έγινε πια ανάμνηση. Σε αυτή την ανάμνηση της στιγμής στάθηκα περισσότερο σε μια εικόνα και για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι στα λόγια κάποιου πρωταγωνιστή του χτες:
«Δεν γίνεται να γνωρίζεις περισσότερα εσύ από κάποιον που έχει δει τον ήλιο πιο νωρίς από εσένα».
Σε αυτή τη μορφή συμβουλής κάποιου που είχε δει τον ήλιο πιο νωρίς από εμένα επέμεινα για να θυμηθώ αργότερα τη συνέχειά της ή για να θυμηθώ μάλλον πως η ανατολή ενός ήλιου ξεκινάει με μια ελπίδα και η δύση του φεύγει με μια ανάμνηση και πως δεν ήταν λίγες οι φορές που μεταξύ μιας ανάμνησης και μιας ελπίδας δεν υπήρξανε και μέρες δίχως ήλιο.
Σε αυτές τις μη ηλιόλουστες μέρες βρέθηκα στο τέλος μιας ανάμνησης και στην αρχή μιας νέας στιγμής, η οποία δεν έλεγε με τίποτα να γίνει ανάμνηση. Σε αυτή τη σημερινή στιγμή και αυριανή ανάμνηση συνάντησα ανθρώπους ‒εμφανώς επηρεασμένους από τη σημερινή κατάσταση‒ να ισχυρίζονται πως η ζωή τελικά είναι μια επιχείρηση που δε βγάζει τα έξοδά της. Από εξαιρετικά δύσκολο έως οριακά ακατόρθωτο όμως το να προσπαθείς να πείσεις για το εκτυφλωτικά προφανές άτομα τα οποία έχουν επιλέξει να μην ακούν και το κυριότερο να μη βλέπουν.
Να μη βλέπουν, να μη θέλουν να ακούσουν και να πιστέψουν πως είναι απλά μέρες δίχως ήλιο ‒μεταξύ μιας ανάμνησης και μιας ελπίδας‒ όπως υποστήριζε και φίλος μας που είχε δει τον ήλιο πιο νωρίς από εμάς.
Και να ‘μαστε ξανά στο σημείο μηδέν γεμάτοι ερωτήσεις και απορίες που δε βρίσκουν απαντήσεις και το κυριότερο, λύσεις.
Πολλά τα «γιατί» περισσότερα τα όμως τα «πώς».
Πώς σε μια στιγμή ζάλης της ελευθερίας, σε μια στιγμή αγωνίας αποδεικνυόμαστε ανίκανοι να καταλάβουμε πως το τίμημα της απαλλαγής από τις μέρες δίχως ήλιο είναι η αιώνια επαγρύπνηση;
Γιατί να μην είμαστε ικανοί να χαρίσουμε στον εαυτό μας μια στιγμή μη επιλεκτικής ακοής και ακόμη μια μη επιλεκτικής όρασης με σκοπό να κατανοήσουμε πως η αναγκαία και ικανή συνθήκη για την απαλλαγή από τα χρέη της επιχείρησης που λέγεται ζωή είναι πρώτα και πριν απ’ όλα το σπάσιμο του φράγματος της πλήξης;
Ερωτήσεις δίχως απαντήσεις, διλήμματα δίχως λύσεις.
Και κάπως έτσι καταλήξαμε συντροφιά με αυτά· μήπως τελικά όμως κάπου εκεί στα πιο απόμακρα, δυσπρόσιτα και αλλιώτικα διλήμματα πρέπει να βρεθούμε και να μάθουμε να ξεπερνάμε σε απόδοση και επιμονή τις συνηθισμένες δυνατότητες της θέλησης; Μήπως εκεί είναι που τελικά θα συναντήσουμε και θα γνωρίσουμε τον τρόπο με τον οποίο θα καταφέρνουμε να παραμένουμε ατέρμονα άγρυπνοι;
*Ο Γιώργος Κουμπαράκης είναι ερευνητής ΕΜΠ.