Ο Ευρωπαίος τριαντάρης συνηθίζαμε να λέμε ότι μεγάλωσε σε μια φούσκα. Σ’ ένα οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον που έδινε, στη συντριπτική πλειοψηφία, την ευχέρεια να σπουδάσει και- ακολούθως- τη σιγουριά της επαγγελματικής αποκατάστασης. Κυρίως όμως με αυτή τη βεβαιότητα της ασφάλειας. Ακόμα και στην Κύπρο. Παρά το τι λέγαμε, ποτέ δεν αισθανθήκαμε πραγματικά ανασφαλείς. Δεν βίωσε το δίλημμα της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Οι όποιες συζητήσεις περιορίζονταν στο «διεύρυνση ή εμβάθυνση». Είδε τα σύνορα να καταργούνται. Δεν χρειάστηκε καν να υπερασπιστεί ιδιαίτερα τις ελευθερίες του. Η πορεία του 30άρη Ευρωπαίου ήταν- μέχρι πρόσφατα- προδιαγεγραμμένη. Και διασφαλισμένη. Γι’ αυτό και, παρά την ξεκάθαρη μορφωτική υπεροχή του, αγκάλιασε με τόση ευκολία τα συνθήματα.
Η τελευταία πενταετία ήρθε να αναποδογυρίσει όλες αυτές τις βεβαιότητες. Να γκρεμίσει την αθωότητά μας. Η κρίση κατέρριψε το σύνθημα, που με τον καιρό έγινε πεποίθηση, ότι η κάθε νέα γενιά θα μεγαλώνει καλύτερα από την προηγούμενη. Ενώ οι επιθέσεις στο κέντρο της Ευρώπης (που τόσο αγαπήσαμε να μισούμε) γκρέμισαν και το μύθο της δεδομένης ασφάλειας. Η εικόνα της Φεντετίκα Μογκερίνι, ύπατης εκπροσώπου της Ε.Ε. να ξεσπά σε λυγμούς στο Αμάν, αντικατόπτρισε με τον πιο έντονο τρόπο το αίσθημα απόγνωσης που νιώθει ο 30άρης-40άρης σήμερα. Έβγαλε όλα τα αδιέξοδα μιας γενιάς που καλείται να τα αντιμετωπίζει, μη γνωρίζοντας πως. Που βλέπει τον κόσμο να αλλάζει και τις παραμέτρους σήμερα να τις καθορίζουν άλλοι. Και επιβεβαίωσε τις δύσκολες αποφάσεις που έχει να πάρει σ’ ένα πολύ δύσκολο σταυροδρόμι.
Το νέο τρομοκρατικό κτύπημα στις Βρυξέλλες, δεν σηματοδοτεί απλά την αναγκαστική σύγκρουση με τους φανατικούς Ισλαμιστές. Σηματοδοτεί τη σύγκρουση με όλα όσα μάθαμε, μεγαλώνοντας. Ότι στο σύγχρονο κόσμο οι διαφωνίες μπορούν να επιλύνονται με διάλογο, μακριά από πολέμους. Πως για την Ε.Ε. η κάθε κρίση αποτελεί ευκαιρία για περαιτέρω ενοποίηση. Τη σιγουριά πως η Δημοκρατία αποτελεί το μόνο δρόμο.
Ο κάθε σκεπτόμενος 30άρης θα κληθεί το αμέσως επόμενο διάστημα να πείσει -πρωτίστως τον εαυτό του- ότι η ελευθερία έχει πάντοτε το τίμημα της. Ότι δεν μπορείς να προστατέψεις τη Δημοκρατία καταλύοντας την. Πως ο πόλεμος που έχει να αντιμετωπίσει μεταξύ των αξιών της ανεκτικότητας και του μίσους, είναι ένας πόλεμος που δεν μπορεί να χαθεί.
Και θα πρέπει να το πράξει σ’ ένα περιβάλλον όπου τα χτυπήματα αυτά μοιραία θα δημιουργήσουν έναν επώδυνο φαύλο κύκλο δράσης και αντίδρασης. Που θα αμφισβητήσει κατά πάσα πιθανότητα το διάλογο. Θα ακυρώσει τις αποχρώσεις. Θα επιβάλει τη λογική του τυφλού φανατισμού. Όπου τη θέση των ελευθέρων συνόρων παίρνουν σήμερα τα συρματοπλέγματα. Σ’ ένα περιβάλλον που αν κάτι μπορεί να αναμένει κάποιος είναι ότι θα είναι ακόμα πιο δύσκολο. Όλη αυτή η ασχήμια θα αυξηθεί.
Εχοντας, παράλληλα, και την αυξημένη γνώση αλλά και τη σύγχρονη ιστορία να γνωρίζει που όλα αυτά, αναπόφευκτα, οδηγούν.
Κυρίως όμως έχοντας ενώπιον του την πραγματικά επώδυνη διαπίστωση ότι μπροστά του έχει ένα μέλλον που δεν θα είναι αυτό που στο παρελθόν φαντάστηκε. Μπορεί να είναι τελικά και πολύ χειρότερο απ΄ ότι ακόμα και σήμερα θα μπορούσε να φανταστεί. Πως σε αυτό το ιστορικό σταυροδρόμι που η ιστορία έβαλε στις δικές του πλάτες, ανάμεσα στη Δημοκρατία και τον σκοταδισμό, έχοντας απέναντι ανθρώπους που είναι έτοιμοι να γίνουν κομμάτια για να τιμωρήσουν άλλους στο όνομα του όποιου Θεού, η επιλογή της επιστράτευσης του δικού του ορθολογισμού ίσως να μην είναι αρκετή. Είναι όμως η μόνη.