Τούτη εδώ η χώρα έχει πολλά αρνητικά. Γνωστό. Ένα λοιπόν από αυτά είναι η αδυναμία των ανθρώπων να σταματήσουν να επιθυμούν να βάζουν ταμπέλες σε όλα και όλους! Πιο συγκεκριμένα, αν για παράδειγμα ένας άνθρωπος σπουδάσει Φυσική είναι υποχρεωτκό σε όλη του τη ζωή να ονομάζεται φυσικός, αν σπουδάσει παιδαγωγικά, δάσκαλος κ.ο.κ. Το πρώτο πτυχίο σ’ αυτή τη χώρα έχει τόσο μεγάλη δύναμη ώστε να χαρακτηρίζει αλλά και να περιορίζει έναν άνθρωπο.
Στην υπόλοιπη Ευρώπη το πρώτο πτυχίο δεν είναι καθοριστικό αλλά ενδεικτικό μιας σειράς πραγμάτων, όπως του ότι ένας μαθητής κατέκτησε έναν πρώτο στόχο ζωής, πέρασε με επιτυχία τις πρώτες σημαντικές εξετάσεις ίσως και εντάχθηκε σε μία επιστημονική κοινότητα. Για του λόγου το αληθές, αν κάνετε μια αναζήτηση στις διευθυντικές θέσεις πολυεθνικών εταιρειών, θα ανακαλύψετε ανθρώπους με «άσχετα» πρώτα πτυχία, όπως μαθηματικούς ως διευθυντές οικονομικών τμημάτων, θεολόγους ‒ναι, καλά διαβάσατε‒ ως διευθυντές μάρκετινγκ ή παιδαγωγούς ως διευθυντές ανθρώπινου δυναμικού.
Αν επεκτείνετε την αναζήτησή σας, τότε θα συνειδητοποιήσετε ότι οι απόφοιτοι ανθρωπιστικών σχολών δε θεωρούνται όπως από μια μερίδα αυτής εδώ της χώρας αποτυχημένοι, ρομαντικοί, μελλοντικοί άνεργοι ή αργόσχολοι αλλά άνθρωποι που θα στελεχώσουν πολλά τμήματα των περισσότερων εταιρειών.
Εξάλλου οι ανθρωπιστικές-κοινωνικές επιστήμες είναι μία σπουδαία πρώτη ύλη για να μπορέσει ένας άνθρωπος να πατήσει πάνω σ’ αυτή και στη συνέχεια να εξελιχθεί προσωπικά και επαγγελματικά. Η ανθρωπιστική παιδεία, αφού έχει ως σημείο και κέντρο αναφοράς της τον άνθρωπο, οφείλει να είναι η βασική αρχή της ανθρώπινης προόδου ενώ η έλλειψή της οδηγεί σε κρίση πολιτισμού (βλέπε δηλαδή σήμερα).
Παράλληλα, στα ευρωπαϊκά σχολεία οι Κοινωνικές Επιστήμες είναι υποχρεωτικό και κατ’ επέκταση σημαντικό μάθημα από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού. Αντιμετωπίζεται δε με σοβαρότητα από εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές. Εμείς, εδώ, πάλι ασχολούμαστε, χρόνια πολλά, με το αν τα Θρησκευτικά πρέπει να γίνουν προαιρετικά ή όχι. Θα μου πείτε, στο εξωτερικό δεν ξέρουν. Εδώ, ξέρουμε τα πάντα. Ξέρουμε το σωστό.
Από την άλλη πλευρά, ούτε και η αγορά εργασίας, που θεωρείται ότι ακολουθεί τις επιταγές της Ευρώπης, δεν λέει να αλλάξει και να δει τα πράγματα κι αλλιώς. Οι άνθρωποι των εταιρειών συνεχίζουν να αναζητούν στελέχη με συγκεκριμένες σπουδές, οικονομικές ως επί το πλείστον, και αποκλείουν αποφοίτους κοινωνικών ή πολιτικών ή παιδαγωγικών επιστημών πολύ εύκολα. Γιατί άραγε αδυνατούν να δώσουν ευκαιρίες σε όσους, τουλάχιστον, έκαναν την πολυπόθητη αλλαγή με τα αντίστοιχα μεταπτυχιακά, σεμινάρια κ.λ.π.
Ίσως βέβαια, η στάση τους να έχει και κάποια ελαφρυντικά, αφού τα ίδια τα πανεπιστημιακά και τεχνολογικά τμήματα αυτής της κατεύθυνσης μένουν με τους ίδιους οδηγούς σπουδών για τουλάχιστον δύο δεκαετίες ενώ σπάνια αναθεωρούν ή αφαιρούν ή προσθέτουν μαθήματα στραμμένα και προς άλλες κατευθύνσεις.
Δε συζητώ δε για σύζευξη επιστημών. Ούτε λόγος. Αν κάποιος, για παράδειγμα, θέλει να σπουδάσει δύο πράγματα είναι υποχρεωμένος να δαπανήσει 8 χρόνια στην καλύτερη περίπτωση για τον λόγο αυτό. Δεν μπορώ να θυμηθώ πολλές νέες σχολές –πανεπιστημιακές ή τεχνολογικές– που να συνένωσαν δυο συναφή επιστημονικά αντικείμενα.
Και μετά από διάφορες τέτοιες αναλαμπές που έχω, σκέφτομαι να ανασκευάσω το αρχικό εναγώνιο ερώτημά μου… Μήπως να το κάνω country change ή όχι;