Το μεγάλο πρόβλημα με τους Ελληνες είναι ότι δεν ξέρεις από που να το πιάσεις το θέμα μαζί τους. Το σίγουρο είναι ότι η συμπεριφορά τους σε όλους τους τομείς είναι συμπεριφορά λαού φοβισμένου, χωρίς αυτοεκτίμηση, χωρίς αυτοπεποίθηση και χωρίς αυτοσεβασμό. Αυτό δεν το αποδεικνύει μόνο η μαζικότητα της συμμετοχής στο συλλαλητήριο προχθές αλλά όλη η εν γένει αντιμετώπιση λαού και κυβερνώντων στα ζητήματα της κρίσης των τελευταίων χρόνων, της σχέσης με την ΕΕ, το ΝΑΤΟ κλπ.
Πάντα κάποιοι μας τα παίρνουν όλα/ ή θέλουν να μας τα πάρουν όλα, και δεν μας αφήνουν τίποτα ή δεν θέλουν να μας αφήσουν τίποτα. Ε, αυτήν την φορά δεν θα τους περάσει. Αν ζορίσουν βέβαια τα πράγματα τους περνάει και τους παραπερνάει κι έτσι γράφεται ακόμα μια μαύρη σελίδα στην ιστορία μας, ακόμα μια σελίδα τύπου «Δεν Ξεχνώ» που αποτελούν και τα best seller των σελίδων της Ελληνικής ιστορίας όλων των εποχών. Οι Έλληνες περισσότερο από οτιδήποτε άλλο θέλουν να θυμούνται την γενοκτονία των ποντίων, το κυπριακό, τις σφαγές στο Δίστομο, στα Καλάβρυτα, στο Δοξάτο, τις Σουλιώτισες, το Κούγκι κλπ κλπ κλπ. Αυτά τους φτιάχνουν, μ’ αυτά την βρίσκουν. Ο πόνος, ο θρήνος, η τραγωδία, ο νταλγκάς, το πένθος είναι δικά μας, δεν θα μας τα πάρει κανείς. Οι Έλληνες γελούν και μετά λένε «σε καλό να μας βγει». Τα τραγούδια τους έχουν παραπονεμένα λόγια γιατί το άδικο το ζούνε μέσα από την κούνια τους. Ακόμα κι αν δεν υπάρχει κανένα άδικο αυτοί θα το εφεύρουν. Δεν έχουν δικαίωμα στην χαρά, μόνο στον πόνο και την θλίψη έχουν δικαίωμα. Οπως όλοι οι σκλάβοι.
Τι φταίει;
Φταίει ο τρόπος που διδασκόμαστε την ιστορία μας. Οι Έλληνες ούτε λίγο ούτε πολύ μαθαίνουν στην ιστορία ότι υπήρχε κάποτε η Αρχαία Ελλάδα η οποία καταλύθηκε από τους Ρωμαίους το 146 π.Χ. Η φράση «Νικήσαμε τους Έλληνες με τα όπλα αλλά μας νίκησαν με το πνεύμα» που αποδίδεται στον Κικέρωνα, τους δίνει το δικαίωμα να θεωρούν την περίοδο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας μέρος της ιστορίας τους. Όταν αυτή χωρίστηκε στα δύο, στον δυτικό και ανατολικό τομέα, ελληνοποίησαν (λες και ήταν καφές) τον ανατολικό θεωρώντας τον (εσφαλμένα) μια αμιγώς ελληνική αυτοκρατορία. Ελάχιστοι Έλληνες γνωρίζουν ότι η ονομασία «Βυζάντιο» δόθηκε μόλις τον 19ο αιώνα από λόγιους της εποχής. Από την πτώση τού Βυζαντίου στα 1453 και την κατάκτησή του από τους Οθωμανούς Τούρκους γίνεται ένα ιστορικό άλμα στο 1821 και την ελληνική επανάσταση. Στο ερώτημα, πότε απελευθερώθηκαν οι Έλληνες από τους Ρωμαίους ώστε να σκλαβωθούν μετά στους Τούρκους, δεν απαντάει κανείς. Μήπως δεν θα έπρεπε να μιλάμε για 400 χρόνια σκλαβιάς αλλά για περίπου 2000 χρόνια σκλαβιάς;
Κατά τη γνώμη μου δεν θα έπρεπε να μιλάμε καθόλου για χρόνια σκλαβιάς. Στο σημείο αυτό εντοπίζω τον σημαντικότερο λόγο που προκαλεί όλα τα προβλήματα από την ίδρυση του ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα. Οι νεοέλληνες, σαν απόγονοι σκλάβων, αντιμετωπίζουν κάθε έννοια κράτους, δομών, θεσμών κ.ο.κ. εχθρικά. Τα 400 χρόνια σκλαβιάς τούς προκαλούν αισθήματα κατωτερότητας με αποτέλεσμα να έχουν σαν λαός χαμηλή αυτοεκτίμηση, αυτοπεποίθηση και αυτοσεβασμό. Γι’ αυτούς το κράτος είναι εχθρός. Ακόμα και σήμερα, το 2018, τους φόρους τους ονομάζουνε χαράτσια. Θεωρούν πολύ φυσικό να κλέβουν την εφορία όπως έκλεβαν οι πρόγονοί τους τον Αγά. Ευρείας κυκλοφορίας εφημερίδες γράφουν στα πρωτοσέλιδα οδηγίες για να γλιτώσει ο λαός από την ‘τσιμπίδα της εφορίας’. Ελάχιστοι Έλληνες αντιλαμβάνονται ότι εφορία σημαίνει δρόμοι, νοσοκομεία, σχολεία, αεροδρόμια κοκ. Όπως θεωρούν φυσικό να κλέβουν την εφορία έτσι θεωρούν φυσικό το γεγονός ότι οι πολιτικοί κλέβουν το δημόσιο χρήμα. Αυτό είναι το άτυπο κοινωνικό συμβόλαιο που ισχύει στη χώρα εδώ και δύο αιώνες. Την Ευρωπαϊκή Ένωση την αντιμετωπίζουν σαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Εξ ου και η ληστρική επιδρομή στα πακέτα στήριξης των ‘κουτόφραγκων’. Όλα αυτά μπορούν να λυθούν αν συμφιλιωθεί αυτός ο λαός με την ιστορία του. Αν δεχθεί ότι στον τόπο που ζει, ζούσαν κάποτε οι πρόγονοί του που ήταν Έλληνες, Ρωμαίοι, Γότθοι, Βησιγότθοι, Σλάβοι, Ενετοί, Αλβανοί, Άραβες, Φράγκοι, Τούρκοι κ.ο.κ.
Η μεγαλύτερη συμφιλίωση θα έρθει αν δεχθούν οι Έλληνες την Οθωμανική Αυτοκρατορία σαν κομμάτι της ιστορίας τους. (όπως δέχονται την Ρωμαϊκή) Η λέξη τουρκοκρατία πρέπει να εξαφανιστεί από τα λεξικά. Οι πρόγονοί τους, οι ονομαζόμενοι Ρωμιοί, δεν ήταν σκλάβοι, ήταν υπήκοοι μιας αυτοκρατορίας. Τότε υπήρχαν οι αυτοκρατορίες, μετά, στον 19ο αιώνα δημιουργήθηκαν μέσα από επαναστάσεις τα εθνικά κράτη. Τόσο απλά. Αυτό θα τονώσει το ηθικό τους και σε τρία χρόνια από τώρα που θα γιορτάζουν τα 200 χρόνια από την επανάσταση, θα έχουν άλλη ψυχολογία, άλλη νοοτροπία, άλλη συμπεριφορά ώστε να καταφέρουν να τα γιορτάσουν επιτέλους σαν Έλληνες κι όχι σαν Ραγιάδες.
* O Ευδόκιμος Τσολακίδης είναι ηθοποιός, σκηνοθέτης και καθηγητής υποκριτικής