Η Ταν Γουέιγουεϊ είναι κινέζα ποπ σταρ με εκατομμύρια θαυμαστές. Το «Σιάο Ουάν», όμως, το τελευταίο τραγούδι της, δεν είναι ερωτικό: «Ακούστε το όνομά μου και θυμηθείτε το. Πότε μπορούμε να τερματίσουμε την τραγωδία;», λέει το τραγούδι της που είναι αφιερωμένο στις γυναίκες θύματα ενδοοικογενειακής βίας.

Το «Σιάο Ουάν» είναι το κινεζικό αντίστοιχο της Τζέιν Ντο, όνομα το οποίο στις Ηνωμένες Πολιτείες δίνεται σε άγνωστα ή αταυτοποίητα θύματα – δολοφονημένες γυναίκες, που έχει γίνει και ταινία τρόμου με τίτλο «Αυτοψία» (2016).

Το τραγούδι που κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο απηχεί τις σκέψεις και τα συναισθήματα εκατομμυρίων γυναικών στην Κίνα, γράφουν οι New York Times. Σε μια ιστοσελίδα δημοφιλή σε νεαρούς κινέζους χρήστες, το Bilibili, το βίντεο του τραγουδιού έχει προβληθεί πολύ περισσότερες από 1,2 εκατ. φορές.

Οι στίχοι γράφτηκαν από τη Γιν Γιουέ, με την οποία συνεργάζεται η Ταν, και είναι αποκαλυπτικοί καθώς αναφέρονται σε μια σειρά από φρικτές υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας που έχουν τραβήξει την προσοχή τα τελευταία χρόνια στην Κίνα.

Ενας στίχος που μιλάει για γροθιές, βενζίνη και θειϊκό οξύ θυμίζει τη δολοφονία της Λάμο τον περασμένο Σεπτέμβριο, μιας αγρότισσας από το Θιβέτ, της οποίας ο πρώην σύζυγος κατηγορείται ότι την περιέλουσε με βενζίνη και της έβαλε φωτιά.

Ενας άλλος, «από το νυφικό κρεβάτι στην κοίτη του ποταμού», αναφέρεται στα υπολείμματα μιας γυναίκας που βρέθηκαν τον περασμένο Ιούλιο σε έναν κοινοτικό σηπτικό βόθρο.

Και ο στίχος «Γεμίζεις με το σώμα μου μια βαλίτσα και τη βάζεις στο ψυγείο στο μπαλκόνι» αναφέρεται σε μια συγκλονιστική υπόθεση δολοφονίας το 2016, στη Σαγκάη, όταν ένας άντρας δολοφόνησε τη γυναίκα του, τη διαμέλισε και έκρυψε τα κομμάτια της στο ψυγείο για πάνω από 100 ημέρες.

Οπως αναφέρει ο Guardian, η Κίνα ενέκρινε νόμο κατά της ενδοοικογενειακής βίας το 2015, ωστόσο δεν εφαρμόζεται σωστά, ειδικά σε μικρότερες πόλεις και αγροτικές περιοχές, όπου τα κρούσματα συνεχίζονται. Σύμφωνα με την Beijiing Equality, οργάνωση για τα δικαιώματα των γυναικών, από το 2016 που τέθηκε σε ισχύ ο νόμος, τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης έχουν δημοσιεύσει τους θανάτους περισσότερων από 900 γυναικών οι οποίες δολοφονήθηκαν από τους συντρόφους τους, αλλά ο πραγματικός αριθμός είναι πιθανώς πολύ υψηλότερος.

Το θέμα είναι ταμπού στην Κίνα και η Ταν Γουέιγουεϊ, γνωστή και ως Sitar Tan, είναι μία από τις λίγες μουσικούς που ασχολούνται με αυτό και μάλιστα τόσο άμεσα και με τόσο μεγάλο ενδιαφέρον. Οι αρχές έχουν επέμβει ενεργά κατά του  φεμινιστικού κινήματος και του #MeToo στην Κίνα, ενώ και πολιτισμικά, δεν θεωρείται σωστό να μιλούν ανοιχτά για αυτά τα ζητήματα. Οπως αποκαλύπτει ο στίχος «η ντροπή μιας οικογένειας δεν πρέπει ποτέ να βγαίνει προς τα έξω», πολλοί Κινέζοι το θεωρούν οικογενειακό ζήτημα, γράφει η Ελσι Τσεν στους New York Times. Στην κινεζική ποπ κουλτούρα, εξάλλου, τα τραγούδια δεν συνηθίζεται να εκφράζουν κοινωνική κριτική.

Το «Σιάο Ουάν» –ένα από τα 11 κομμάτια του άλμπουμ της Ταν, που είναι αφιερωμένο στη ζωή των συνηθισμένων γυναικών στην Κίνα– προκάλεσε έκρηξη συζητήσεων για την ενδοοικογενειακή βία στο Weibo, μια πλατφόρμα που μοιάζει με Twitter, και αναρτήσεις με το hashtag «Οι στίχοι της Ταν Γουέιγουεϊ είναι πολύ τολμηροί» έχουν ήδη προβληθεί πάνω από 360 εκατομμύρια φορές.

Η Φενγκ Γιουάν, δημοσιογράφος και καθηγήτρια του Κέντρου Γυναικείων Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Shantou, δήλωσε ότι το τραγούδι της Ταν αποκάλυψε την ανισότητα και τον σεξισμό που έχει εδραιωθεί στην εξαιρετικά πατριαρχική κοινωνία της Κίνας.

«Συνηχεί με πολλούς ανθρώπους και επίσης προκαλεί δυσφορία σε πολλούς ανθρώπους», δήλωσε η κινέζα καθηγήτρια στους New York Times σε τηλεφωνική συνέντευξη. «Εφερε αυτές τις ακραίες ιστορίες μπροστά μας. Δεν μπορείς πια να τις αποφύγεις, πρέπει να τις κοιτάξεις κατάματα», είπε.

Μετά την κυκλοφορία του τραγουδιού, οι γυναίκες άρχισαν να μοιράζονται δικές τους ιστορίες έμφυλης βίας στις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Και ακολούθησαν ιστορίες γιαγιάδων, μητέρων και αδελφών, που είχαν κακοποιηθεί από τους συντρόφους τους.

«Το τραγούδι της έχει γίνει σύμβολο και πλατφόρμα για να απελευθερώσουν οι άνθρωποι τα συναισθήματα και τις σκέψεις τους σχετικά με την έμφυλη βία», δήλωσε η 24χρονη Τσεν Τζούνμι, μέλος μιας οργάνωσης για τα δικαιώματα της LGBTQ+ κοινότητας στο Πεκίνο, «νομίζω ότι είναι πολύ δυνατό. Είναι η πρώτη φορά που μια ποπ τραγουδίστρια είναι πρόθυμη να μιλήσει για την έμφυλη βία. Είναι πολύ γενναία για να το κάνει», είπε.

Αλλά η ίδια η τραγουδίστρια έγραψε στο Weibo: «Δεν είναι γενναιότητα, απλώς μια αίσθηση ευθύνης».

Σε συνέντευξή της στο New Weekly, ένα κινεζικό lifestyle περιοδικό, η Ταν δήλωσε: «Για πολλές Σιάο Ουάν δεν ήταν μόνο τα ονόματά τους κρυμμένα, όχι μόνο τα βάσανα τους, αλλά και η αξιοπρέπειά τους ως ανθρώπινα όντα, οι χαρές και θλίψεις στη ζωή τους, η επιθυμία τους και η λαχτάρα τους για αγάπη».

Στην ίδια συνέντευξη, η στιχουργός του τραγουδιού είπε ότι εμπνεύστηκε από το αυτοβιογραφικό βιβλίο «Know My Name», όπου η Σανέλ Μίλερ περιγράφει πώς επιβίωσε μετά από σεξουαλική κακοποίηση, και αποκάλυψε ότι χρειάστηκε μόνο τρεις ώρες για να ολοκληρώσει τους στίχους, επειδή τους είχε μέσα της από χρόνια.

Οι Γιν και Ταν συνεργάστηκαν για πρώτη φορά το 2016 σε ένα τραγούδι για την ταινία «X-Men: Apocalypse» στην Κίνα, και στη συνέχεια αποφάσισαν να κάνουν ένα άλμπουμ για την ταυτότητα των γυναικών.

Και φαίνεται ότι το τραγούδι κυκλοφόρησε την κατάλληλη στιγμή, καθώς οι γυναίκες στην Κίνα έχουν γίνει τώρα πιο μαχητικές. Ως μέλη του κινήματος #MeToo στην Κίνα, οι Κινέζες, πολλές από τις οποίες είναι φοιτήτριες, έχουν προχωρήσει ήδη σε καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση γνωστών ανδρών στη βιομηχανία των μέσων ενημέρωσης, καθηγητών σε πανεπιστήμια, ακόμη και και σε μοναστήρια. Το 2018, ένα βίντεο σε προσαρμογή του αμερικανικού μιούζικαλ «Σικάγο», με έξι ιστορίες εκδίκησης γυναικών μετά από έμφυλη βία, έγινε viral στο Διαδίκτυο. Και τον περασμένο μήνα μια γυναίκα, που έκανε μια stand-up comedy χλευάζοντας το ανδρικό εγώ, προκάλεσε μια έντονη συζήτηση στα social media.

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News