«Όσο πολύτιμη είναι η φιλία της Τουρκίας, άλλο τόσο ισχυρή είναι και η εχθρότητά της». Ταγίπ Ερντογάν

Δεν χρήζουν ιδιαίτερης ανάλυσης τα λόγια του Τούρκου πρωθυπουργού. Η επίθεση στον διεθνή στολίσκο θέτει – και πάλι – σε δοκιμασία τις σχέσεις Τουρκίας – Ισραήλ.

Τον Ιούλιο του 2004 η ισραηλινή εταιρεία EL–AL διέκοψε τις πτήσεις προς την Τουρκία και Ισραηλινοί επίσημοι είπαν ότι «η Τουρκία αρνήθηκε τη διέλευση πολεμικών αεροπλάνων». Κάποιοι άλλοι, ισχυρίστηκαν ότι «η απόφαση του Ισραήλ να διακόψει τις πτήσεις, συνδέεται με την κλιμάκωση του πολέμου των λέξεων μεταξύ των δύο χωρών». Τη χρονιά που εμείς κάναμε Ολυμπιακούς Αγώνες, ο Τούρκος Πρωθυπουργός κατήγγειλε το Ισραήλ ως «χώρα τρόμου».

Η γλώσσα του Ερντογάν ήταν αδιανόητη, τον Νοέμβριο του 2003, όταν ο κ. Σίλβαν Σαλόμ, μαζί με τον Αμπντουλάχ Γκιουλ, περπατούσαν στα συντρίμμια της Συναγωγής που χτυπήθηκε από την Αλ Κάιντα, με τους 60 νεκρούς.
Η Τουρκία, εκείνες τις χρονιές, είχε «ομαλοποιήσει» τις σχέσεις της με Ελλάδα, Συρία και Ρωσία. Έτσι, λοιπόν, 6 χρόνια πριν, οι δεσμοί της Τουρκίας με το Ισραήλ απέκτησαν «σκιές». Τότε, κάποιοι Τούρκοι επίσημοι, διέρρευσαν ότι το Ισραήλ εκπαίδευε Κούρδους του Βορείου Ιράκ, προς ένα ανεξάρτητο κουρδικό κράτος.

Οι κατηγορίες απορρίφθηκαν από το Ισραήλ. «Θα θέλαμε να πιστέψουμε τις αρνήσεις του Ισραήλ», απάντησε ο κ. Γκιουλ. Εκείνο το διάστημα είχε αρχίσει να αναζωπυρώνεται η φήμη που έλεγε ότι το Ισραήλ επιθυμούσε να ανατρέψει την κυβέρνηση Ερντογάν.

Χρονολόγιο αγάπης και ρήξεων.

Στις 23 Φεβρουαρίου 1996 υπογράφηκε η 1η συμφωνία (Agreement of Military Training Cooperation). Πολλοί διατείνονται ότι είχε προηγηθεί μια άλλη συμφωνία, το 1993. Ακολούθησαν άλλες – τουλάχιστον – 20. Ουδείς γνωρίζει το ακριβές περιεχόμενό τους.

Ο πρώτος «γύρος αγάπης» είχε λάβει χώρα στα μέσα της δεκαετίας του ’50, με τη συνεργασία στις Πληροφορίες. Από το 1949, μέχρι και το 1979, η Τουρκία ήταν η μοναδική χώρα που αναγνώριζε, ως κράτος, το Ισραήλ.
Οι σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας «πάγωσαν» για πρώτη φορά στη δεκαετία του ‘70, βασικά, εξαιτίας της τουρκικής εξάρτησης από το αραβικό πετρέλαιο.

Γενικά, όμως, έκτοτε, τις σχέσεις των δύο χωρών μόνο ως καλές σχέσεις μπορείς να τις χαρακτηρίσεις. Το 1995, η Τουρκία προωθούσε τη Συμφωνία Τελωνειακής Ένωσης με την Ευρώπη, ενώ οι Ισραηλινοί στήριξαν τις τουρκικές αιτιάσεις. Και η Τουρκία παρείχε… «πλάτες» όταν, για παράδειγμα, απείχε στα καταδικαστικά, για το Ισραήλ, ψηφίσματα στον Ο.Η.Ε. Το 1998, η συμμαχία της Τουρκίας με το Ισραήλ κατάφερε να «πείσει» τη Συρία να διώξει τον Οτσαλάν, που είχε καταφύγιο στη Δαμασκό. Το 1999, καταστροφικός σεισμός έπληξε την Τουρκία και από τις πρώτες ομάδες διάσωσης που έσπευσαν ήταν οι ισραηλινές. Μάλιστα, Ισραηλινοί οικοδόμησαν ένα προκάτ μίνι χωριό, το «χωριό του Ισραήλ».

Εκείνη τη χρονιά, οι θετικές συνέπειες της συνεργασίας Τουρκίας-Ισραήλ, βρέθηκαν στο επίκεντρο των συνομιλιών μεταξύ του Εχούντ Μπαράκ και του Μπουλέντ Ετζεβίτ. Ανάμεσα στα θέματα που συζητήθηκαν, ήταν η πώληση ισραηλινών δορυφόρων στην Τουρκία και η συμμετοχή της τουρκικής πλευράς στην παραγωγή πυραύλων αέρος-εδάφους, τύπου Popeye-2. Τα επόμενα σημάδια της κρίσης εμφανίστηκαν το 2002, όταν ο τότε πρωθυπουργός της Τουρκίας, Ετσεβίτ, χαρακτήρισε την ισραηλινή επίθεση εναντίον Παλαιστινίων ως «μία γενοκτονία», αλλά η ένταση εκτονώθηκε γρήγορα, αφήνοντας, όμως, ανοιχτούς λογαριασμούς.

Τον Οκτώβριο του 2009, ένταση στη σχέση Τουρκίας-Ισραήλ δημιουργεί η ματαίωση κοινής στρατιωτικής άσκησης. Η Άγκυρα απέκλεισε το Ισραήλ εξαιτίας της επίθεσης στη Γάζα, ενώ το Ισραήλ επιχείρησε να ρίξει τους τόνους. Τότε ήταν η πρώτη φορά που ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Αχμέτ Νταβούτογλου, παραδέχθηκε – στο CNN – ότι επικρατεί ένταση στις σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ…
 

 

 

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News